İslam dini ve coğrafyası tüm dünyada büyük bir çoğunluğa sahip. Kutsal dinlerde mezhepsel olarak da farklılıklar bulunuyor. İslam dininde bilinen ve dönem dönem aralarındaki düşünce farkı merak edilen Sünni ve Şii mezheplerine ilişkin düşünce farklarını sizler için derledim.
İslam coğrafyasında her ülkede farklı mezheplerden insanlar bulunuyor. Mezhepleri, İslam dinin daha iyi anlaşılması ve çeşitli yorum farklılıklarını içeren düşünce ekolleri olarak tanımlayabiliriz. Sünnilik içerisinde Hanefi, Hanbeli, Maliki ve Şafi mezhepleri yer alıyor. İlgili kaynak.
Türk Dil Kurumu'nun güncel Türkçe sözlüğüne göre mezhep 'Bir dinin görüş, yorum ve anlayış ayrılıkları sebebiyle ortaya çıkan kollarından her biri.' olarak tanımlanmıştır. İslam'da fıkhi ve itikadi olmak üzere mezhepler çeşitli kollara ayrılmıştır. İlgili kaynak.
Şia kelimesi kelime anlamı olarak 'taraftar' anlamına gelmektedir. Sünni ise sünnet taraftarları olarak adlandırılabilir. Hz. Muhammed'in vefatı sonrasında Medineli Müslümanlar yeni bir halife seçmek ve İslam'ın yayılmasının devam etmesi için toplanmışlardır. Ümmetin devamının sağlanmasının ve çok sesliliğinin olmaması için yapılan bu toplantıya Hz. Ebubekir ve Hz. Ömer iştirak etmek için yola koyulurken Hz. Ali o esnada Hz. Muhammed'in naaşı ile ilgilenmektedir. Bu nedenle seçimlere iştirak edememiştir.
Ayrıca bilindiği üzere Mekke’de baş gösteren kıtlık üzerine Hz. Peygamber amcası Ebû Tâlib’in yükünü hafifletmek için Hz. Ali'yi himayesine almıştır. Hz. Ali beş yaşından itibaren hicrete kadar onun yanında büyümüştür. Hz. Muhammed’in peygamberliğine ilk iman edenlerdendir.
Yazının bu kısmında yer alan kaynaklar için tıklayın.
Kaynak 2
Bu tartışmalar yüzyıllardır süregelmiştir ancak bu tamamen ayrı bir konudur. Ülkelerin, çeşitli grupların ve mezheplerin bu konudaki yorumları farklıdır.
Günlük hayatta peygamberin yaptığı davranışları izleyen, takip eden ve uygulayan anlamına gelen 'Ehli-sünnet' kavramı buraya dayanmaktadır. Günümüzde İslam coğrafyasında kendini sünni olarak tanımlayan pek çok müslüman bulunmaktadır. Sünniler Kuran-ı Kerim'de geçen tüm peygamberlere saygı duyar ve Hz. Muhammed'i son peygamber olarak kabul ederler. Sünniler tarih boyunca devletler aracılığı ile bir arada kalmışken Şii'ler dönem dönem farklı topraklarda yaşasa da dini liderlerine bağlılık göstermişlerdir.
Alevilik de Şiilik ile aynı olarak görülse de(bu bir yanlıştır) yine aralarında yorum ve pratik farklar bulunmaktadır.
Şii mezhebine mensup müslümanların günde 3 vakit namaz kıldığı bilinmektedir. Bu gibi farklar Hz. Muhammed döneminde yaşanan gündelik olayların farklı yorumlanması ile ortaya çıkmıştır. Namazla ilgili farklı görüşler dönem dönem ülkemizde de konuşulmuştur. Eski Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Süleyman Ateş bu konuda farklı görüş belirten isimler arasında yer aldı.
Erken dönem İslam tarihinde Şia politik bir gruptu. Şiiler Peygamberin damadı Hz. Ali’nin ve onun torunlarının ve ailesinin peygamberin ölümünden sonra İslam dünyasının başına geçmesi gereken kişiler olduğuna inanır. İlgili kaynak.
Namaz vakitleri konusunda Diyanet'in açıklaması için tıklayın.
Bu soruya cevabımız evet olacak. Sünniler güneşin batmaya başladığı vakti esas alırken Şiiler güneşin tamamen batmasını beklemektedir. Aynı zamanda Şiilere göre güneşin kaybolması ile birlikte ufukta güneş ışınlarının oluşturduğu parıltı ve kızıllık da kaybolmalıdır.
Şiiler Ramazan ayının 19, 20 ve 21. günlerini Hz. Ali'yi anmak için etkinliklerle süslerler. Ramazan ayının 19. gününde yaralanan Hz. Ali 21. gün yarasından dolayı vefat etmiştir. İran bu günü aynı zamanda resmi tatil günü kabul eder.
Yazıda da belirttiğim gibi bazı konular oldukça hassas ve derin bir İslam ve İslam tarihi bilgisi gerektirmektedir.
Anlatım bozuklukları ve bilgi eksikliği çok fazla olan bir içerik... Her neyse, islamda ve onun kitabı Kuran-ı Kerim de ‘mezhep’ yoktur! Ayrışmayın.
Mezheplerin ortaya çıkmasının tek sebebi peygamberin ölümü ve ölümünden doğan otorite boşluğunu belli başlı grupların doldurmak tabiri caiz ise pastadan pay alma istekleridir peygamberin ölümünden önce bir mezhep ayrımı yok idi. Ayrıştırmanın haram olduğu bir dinde mezhep ayrılıkları ile en büyük ayrıştırmalar yapılıyor halbuki Allah bir Peygamber bir Kitap bir baz alınması gereken bunlar hüküm vermesi gereken kaynak belli insanlar kafalarına göre yorum yapıp eften püften mezhep türetiyor vay efendim sonra islam alemi neden böyle.
Bölünüp fırkalara ayrılmayın. (Ali İmran, 105) Dinlerini parça parça edip ayrılanlarla senin hiçbir ilişkin yoktur. (Enam, 159) İşte mezhep gerçeği.