İsim ve Fiillerden Yeni Sözcükler Türeten Ekler: Yapım Eki Nedir?

Yapım Eki Nedir?

Yapım eki, isim ya da fiil köklerine veya gövdelerine gelerek onlardan yeni isim veya fiiller türeten eklere verilen addır. Yeni kelimeler oluşturarak dili zenginleştiren yapım ekleri, eklendiği kelimenin anlamını ve türünü değiştirebilir. Bazı istisnalar haricinde her zaman çekim eklerinden önce gelir.

Türkçede yapım eki almış bir sözcüğe türemiş sözcük adı verilir. Yalın haldeki bu türemiş sözcüklere gövde adı da verilir. Türkçede yapım eklerinin bazı türleri vardır. Bunlar şu şekilde sınıflandırılır:

  • İsimden isim yapan yapım ekleri

  • İsimden fiil yapan yapım ekleri

  • Fiilden isim yapan yapım ekleri

  • Fiilden fiil yapan yapım ekleri

Yapım Eklerinin Özellikleri

Yapım eklerinin özellikleri şu şekildedir:

  • Yapım eki, bir sözcüğün köküne geldiğinde o sözcüğü gövde haline dönüştürür.

  • Bir sözcükte yapım eki, çekim ekinden önce gelir.

  • Bir sözcük birden fazla yapım eki alabilir.

  • Köke gelen yapım eki kökü gövdeye dönüştürür. Gövdeye gelen yapım ekleri ise isim veya fiil gövdesi şeklinde adlandırılmaya devam eder.

  • İstisnalar dışında her zaman yapım ekleri çekim eklerinden önce gelir.

  • Sesteş eklerin birbiri ile karıştırılmaması gerekir.

İsim Yapan Yapım Ekleri

İsim yapan yapım ekleri şu alt başlıklarda sınıflandırılır:

  • İsimden isim yapan ekler

  • Fiilden isim yapan ekler

Bunlar, isim veya fiil kök ve gövdelerine gelerek yeni isim soylu kelimeler türetir.

İsimden isim yapan eklere örnekler şunlardır:

  • -lİk eki

  • -CE eki

  • -Cİ eki

  • -lİ eki

  • -sİz eki

  • -ki eki

Fiilden isim yapan eklere örnekler ise şunlardır:

  • -mAk eki

  • - mA eki 

  • -İş eki

  • -An eki

  • -AsI eki

  • -mAz eki

Fiil Yapan Yapım Ekleri

Fiil yapan yapım ekleri şu alt başlıklarda sınıflandırılır:

  • İsimden fiil yapan ekler

  • Fiilden fiil yapan ekler

Bu ekler, isim ve fiil kök ve gövdelerine gelerek fiil gövdeleri türetirler.

İsimden fiil yapan eklere örnekler şu şekildedir:

  • -lE eki

  • -El eki

  • -l eki

  • -r eki

  • -dE eki

  • -msE eki

  • -lEn eki

Fiilden fiil yapan ekler ise şunlardır:

  • -t eki

  • -r eki

  • -DIr eki

  • -l eki

  • -n eki

  • -ElE eki

Popüler İçerikler

Koşun Kaos Var: Demet Akalın Programına Gülben Ergen'i Konuk Edince Seren Serengil'in Tepkisi Sert Oldu!
Dilan Polat Tahliye Olabilir! Avukatı Başvuru Yaptı, Dilan Polat Adli Tıp Kurumu’na Sevk Edilecek
Ünlü Restorandaki Bir Buçuk Porsiyon Adana Kebabının Hesap Tutarı Dudak Uçuklattı