İkebana Japon çiçek düzenleme sanatı, Japonların hayata anlam katmak için geliştirdikleri felsefelerden biridir. Japonlar, çiçek dünyasına yükledikleri derin anlamları bu felsefeyle yaşam alanlarına taşımayı ihmal etmiyorlar. Peki İkebana nedir? Gelin, hep beraber ikebanayı daha hızlı ve yakından tanıyalım.
İkebana Japoncada “çiçekleri canlı tutmak” anlamına geliyor. Tarihçesi 6. yüzyıla kadar uzan İkebana insanların duygularını, mesajlarını, estetik bakışını doğayla uyum ve iş birliği içinde ifade etme yöntemi olarak görülüyor.
Japon çiçek düzenleme sanatı olan ikebana tekniği, çiçekleri canlı tutarak içsel yaşama dönmeyi amaçlar. Bu felsefeyi öğrendikten sonra insan kendi iç dünyasına dönüp bir eser ortaya koymak istiyor. Ayrıca uygulama meditasyon yapıyormuşçasına rahatlık sunduğu için tedavi edici bir etki de yaratıyor.
Cennet, Dünya ve insanın hiyerarşik düzenlemesiyle bu öğretide en uzun dal Cenneti veya Tanrı'yı, orta uzunluktaki dal dünyayı ve son olarak en kısa dal insanı temsil eder.
Çünkü bu felsefeye göre mutlulukla birlikte üzüntü de hayatın bir parçasıdır. İç dünyamıza dönmemizi, huzur ve sükunet içinde harika eserler yaratmamızı sağlayan ikebana felsefesi, çiçeklerin yeniden dillendirildiği bir sanat akımıdır.
İkebana çiçek düzeni temel olarak ise iki stil ile karşımıza çıkmaktadır. Bunlardan biri Moribana diğeri ise Nageire stili olarak adlandırılmaktadır. Dilerseniz lafı daha fazla uzatmadan İkebana stilleri nelerdir bir göz atalım.
Moribana stilinde, temel olarak yatay düzenleme ön plana çıkar. Dünya, cennet, insan üçlemesi veya baba, anne, çocuk üçlemesi ile organize edilmektedir.
Çiçekler, moribana kapları içerisine eklenen çivilerin üzerine yatay şekilde yerleştirilmektedir. İkebana stili bir tür terapidir. Çünkü yapılan tüm düzenlemeler insanları kendi iç dünyalarına döndürmeye yöneliktir.
Dar ağızlı uzun bir saksı kullanarak bitkinin güzelliğini sergilemesi amaç edinen bu stil, yeni başlayanlar için önerilir. Geçmişte, stil ağırlıklı olarak keşişler ve soylular tarafından uygulanan bu stilde, tabiatın güzelliği yedi dalla ifade edilmektedir. Örneğin dallar, dağlar, tepeler, şelaleler ve vadiler yedi simgesel daldandır.
Her biri farklı felsefi fikirlerden oluşan en ünlü ekoller şunlardır:
Bu teknikte kabın üzerine bir tırnak aparatı yerleştirilir ve çiçekler bu çiviler yardımıyla kaba tutturulur. Enshu ekolünde en az üç ana dal olmalıdır. Bu dalların duruş açısı, merkezden uzaklığı ve konumu, temsil ettikleri anlamsal ilişkilere göre belirlenir.
İnsanların hayatın tüm anlarını yaşadıktan sonra nasıl dinlenmeye çekildiğini temsil etmek için solmuş çiçekler taze, canlı çiçeklerle yan yana durur.
Bu ekolde çiçekleri düzenlerken çiçeklere çeşitli süs eşyaları ekleyebilirsiniz. Kum ve ayna gibi farklı malzemelerle dekore edilen sunumlar, farklı hikayeler anlatılmaktadır. Çiçekler insanları veya olayları temsil edebilir. Diğer bir deyişle, Chiko ekolü bir sahne canlandırılması olarak düşünülebilir ve bu nedenle hediye için ideal tasarımlardır.
Çiçek düzenleme sanatının başlangıcı sayılan Ikenobo daha geleneksel ve teknik bir ekoldür. Burada kullanılan malzemeler de profesyonel düzeyde. Bu teknik, modern ve geleneksel teknikleri birleştirerek Japon kültürü ve doğasını bir arada ortaya koymaya çalışmaktadır.
Daha modern ve çağdaş bir ekol olan Aratame School, öğrencilerin ifade özgürlüklerini yansıtmasını ister. Bireysel yolculuğa, duygu ve düşüncelere, özgürlüğe çalışmalarda oldukça fazla yer verilmektedir.
Doğa odaklı Ohara ekolünde, doğanın dönüşümü ve gelişimi tasvir edilir. Doğal ürünlerin uyumluluğu çok önemlidir. Ayrıca malzemelerin çiçek ve kap ile uyumlu olmalı ve bir sürecin gelişimini yansıtmasını sağlanmaya çalışılmalıdır.