Onlarca, hatta yüzlerce insanın yüzünü belleğimize nasıl kaydettiğimizi ve yıllarca unutmadığımızı daha önce merak etmiş miydiniz? Görünen o ki bu konu bilim insanlarının ilgisini çekmiş ve yüzleri tanımamızı mümkün kılan mekanizmayı açığa çıkarmışlar...
Bu arkadaşınızla son bir senedir her gün aynı kafede buluştunuz ve kafeye girdiğinizde gözleriniz onu aradı. Onun masaların birinde oturduğunu biliyorsunuz ancak kalabalığın arasından onun yüzünü seçemiyorsunuz...
Tren tıklım tıklım. Ancak kalabalığın içinden bir yüz seçiyorsunuz ve o yüzün, altı sene önce bir süpermarkette size çarpıp geçen kişiye ait olduğunu hatırlıyorsunuz...
İlk hikâyede bahsedilen durum, 'yüz körlüğü' olarak da bilinen prosopagnoziye işaret etmektedir. İkinci hikâyeye benzer bir tecrübeye sahipseniz de bir 'süper-tanıyıcı' olmanız yüksek ihtimâl...
Psikologlar, nörologlar, hatta polisler bile insan beyninin yüzleri hatırlamak konusunda sahip olduğu akıl almaz kapasiteyi anlamaya çalışıyor. Bu durumu daha iyi anlamak için ise, az önce sözü geçen iki grup insan inceleniyor.
En büyük fark, yüzleri tanımanın öğrenilemez oluşudur. Normalde hafızamız öğrenme yoluyla yeni bilgileri saklarken, yüzler konusunda durum aynı değildir. İkinci olarak ise, yapılan çalışmalar yüz tanıma durumunda beynimizin farklı bir bölümünün aktive olduğunu ortaya çıkarmıştır.
Tekrar en baştaki örneklerden ilerleyecek olursak, bir süper-tanıyıcının fusiform yüz alanının yüz körlüğüne sahip olan birine göre daha büyük olması olasıdır. Büyüklüğün yanı sıra, bir süper-tanıyı yüzleri gördüğü zaman beynin bu bölgesindeki aktivitede artış gözlemlenmektedir.
Ancak bu iddiaya rağmen işlerin her zaman böyle işlediği henüz ne Duchaine tarafından, ne de diğer bilim insanları tarafından kanıtlanabilmiş değil. Yapılan çalışmalarda, yüz körleri ve süper-tanıyıcılar arasında net bir farklılık gözlemlenemedi ve henüz konu üzerine yayımlanmış güvenilir bir makâle bulunmuyor.
Örneğin Londra polisi, 'Süper-tanıyıcı Birimi' isimli bir oluşuma sahip. Bu birimde yer alan kişilerin, güvenlik kameralarıyla çekilmiş bulanık görüntülerden bile yüz tespiti yapabildikleri düşünülüyor.
Londra Metropolitan Polisi'nde görev yapan Eliot Porritt, 2011 yılında oluşturulan birimin bugüne değin oldukça başarılı işler çıkardığını belirtiyor.
Porritt, ekibine kattığı kişilerin tümünün birer süper-tanıyıcı olduğunu ifâde ediyor ve polisin elinde kaydı bulunan binlerce insan yüzünü büyük bir kesinlikle tespit edebildiklerini ekliyor. Belki de ilerleyen zamanda diğer ülkelerde de yaygınlaşacak bu uygulama ile faillerin suça yeltenmeden önce yakalanması bile söz konusu olabilir.
Ya adamlar uğraşıyor. Araştırıyor. Nerede ne işe yarayacağını belki de başta bilmiyorlar. Daha sonra işlerine yarayan bir yer çıkıyor ortaya ve kullanmaya başlıyorlar. Bunu bizim öğrencilerden biri düşünse ve okuldaki hocasına gitse "böyle bir araştırmam var" dese hoca bile LMAO yapar. Gerisini sen düşün.