İnsanlığın dünyamızda sebep olduğu iklim değişikliği malumumuz. Son yıllarda sürekli sıcaklık rekorları kırılırken belki de bir çoğumuzun hissettiği ve gözleriyle gördüğü mevsimlerin vakitlerinin kayması da bilim insanlarınca yavaş yavaş kanıtlanıyor. Bu çalışmaların bir örneği de, kısa süre önce İngiltere’de bitkiler üzerinde yapılan bir araştırma. Araştırmayı merak ediyorsanız içeriğimize buyurun. 👇
Birleşik Krallık'ta iklim krizinin bitkilerin çiçeklenme zamanını değiştirdiği kanıtlandı. Cambridge Üniversitesi'nde çalışan araştırmacılar, yüzlerce yıldır toplanan verileri kullanarak son otuz yılda ortalama çiçeklenme tarihinin geçmişe kıyasla tamı tamına bir ay erkene çekildiğini belirledi.
Birleşik Krallık Koru Vakfı tarafından yürütülen Doğa Takvimi veri tabanı, 1700'lü yılların ortasından bu yana vatandaşlar ve bilim insanları tarafından sağlanan verileri depoluyor. Bilim insanları bu verileri kullanarak toplamda 406 bitki türü üzerinde yapılan 400.000'den fazla gözlemi analiz etti. Bu gözlemleri tarihleri 1753'ten 2019'a kadar uzanıyor.
Birinci grupta 1753 ile 1986 yılları arasındaki gözlemler birer birer incelenirken, ikinci grupta 1987'den günümüze kadarki gözlemlere yer verildi. Gözlemlerin incelemelerinde son yıllarda ilk çiçeklenme tarihlerinin tamı tamına bir ay erkene çekildiği ve bu durumun artmakta olan küresel sıcaklık değerleriyle de eşleştiği görüldü.
Cambridge Üniversitesi'nden araştırmayı yürüten Profesör Ulf Büntgen bu konuyla ilgili olarak, 'İklim değişikliğinin türler üzerindeki etkisini görmek için çeşitli çevresel veri tabanlarını kullanabiliriz ama çoğu veri nispeten küçük bir bölgedeki bir avuç türle ilgili. İklim değişikliğinin dünyamız üzerindeki asıl etkisini görmek için ekosistemlerin tamamını inceleyen daha büyük veri tabanlarına ihtiyacımız var.' diyor.
Bu hızla giderse, Birleşik Krallık'ta (tabii ki aralarında muhtemelen ülkemizin de bulunduğu pek çok yerde) ilkbaharın Şubat ayında başlayacağı öngörülüyor. İlkbaharın Şubat'ta başlaması, mevsimlerde yaşanan hızlı değişimlere ayak uyduramayan birçok canlı türünün ciddi zarar görmesi anlamına geliyor. Bunun sonucunda nesli tükenen veya sayıları ciddi oranda azalan türlere rastlanabilir.
Büntgen bu değişikliğin riskleriyle ilgili olarak, 'Bitkiler erken çiçek açtığında gelen geç donla birlikte ölebilirler. Çoğu bahçıvan ve bitkilerle ilgilenen insan bunu zaten biliyordur. Asıl büyük risk ise ekolojik uyumsuzluk. Bitkiler, böcekler, kuşlar ve diğer canlıların bir noktaya kadar geçirdikleri evrimler, senkronize gelişim aşamalarına sahip olmalarına neden olmuştur. Belirli çiçekler belirli böcek türlerini çeker, onlar da kuşları çeker ve bu böyle gider. Ancak bu döngüdeki canlılardan biri diğerlerinden hızlı tepki verirse senkron bozulabilir.” diyor.
Araştırma ekibi, doğanın sürekli olarak izlenmesinin ve bilim insanlarının, doğa bilimcilerin, amatör ve profesyonel bahçıvanların Doğa Takvimi gibi veri tabanlarına sürekli olarak katkıda bulunmasının öneminin altını çiziyor.