Sayıştay tarafından karara bağlanan yargılama daireleri usulsüzlük iddialarında bilanço katlanarak arttı. 2020’de tespit edilen zararın büyüklüğü dikkat çekiyor.
Sayıştay tarafından karara bağlanan yargılama daireleri usulsüzlük iddialarında bilanço katlanarak arttı. 2020’de tespit edilen zararın büyüklüğü dikkat çekiyor.
Birgün'ün haberine göre, İktidarın dövizdeki dalgalanmayı kontrol altına almak için 2016’da ihalelerin TL cinsinden yapılması kararına karşın sonraki yıllarda dövizle yapılan ihaleler daha da arttı. Bunun sonucunda ortaya çıkan usulsüz işlemler de arttı. Sayıştay’ın yargılama sonucu sorumlularından tahsil edilmesini hükme bağladığı zararın büyüklüğü bir yıl da milyonlarla ifade edilen büyüklüklere ulaştı.
Sayıştay denetimlerinin gereği gibi yapılamadığı ya da raporların sansürlendiği iddialarına karşın usulsüzlükler saklanamaz hale geldi. Sayıştay denetçilerinin genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin gelir, gider ve mallarına ilişkin hesap ve işlemlerinin kanunlara ve diğer hukuki düzenlemelere uygun olup olmadığını denetlemesi sonucu tespit edilen uygunsuzlukların bir bölümü yargılama konusu yapıldı. Denetimler sırasında bulunan kamu zararına ilişkin uygunsuzlukların yer aldığı yargılamaya esas raporlar birer hesap mahkemesi olan yargılama dairelerince hükme bağlandı.
AKP iktidarları döneminde özellikle ihalelerle ilgili büyük bölümü kanıtlanan usulsüz işlemlerin bu yargılamalarda da yansımaları görüldü. Hemen her yıl belirlenen kamu zararları, hesap ve işlemlerin büyüklüğüne bağlı olarak arttı. Ancak 2018 yılından sonra iktidarın belli sermaye gruplarına rant aktarma aracına dönüşen ve çoğunluğu döviz cinsinden olan ihalelerdeki usulsüzlükler yargı kararlarına bağlanarak iyice görünür oldu.
2018 yılında döviz cinsinden kamu zararı tespiti bulunmayan Sayıştay 2019 yılında 524 bin dolarlık kamu zararı tespit etti ve sorumlularından tahsilini hükme bağladı.
Bu rakam 2020 yılında daha da arttı. Özellikle, köprü, yol ve elektrik dağıtımı gibi büyük ihalelerin verilmesinde dövizin tercih edilmesi uygulamasına 2016’daki yasak kararına karşın devam edildi.
Sayıştay yargılama dairelerine; önceki yıllardan devredenlerle birlikte 2020 yılında toplam 500 yargılamaya esas rapor geldi, bu raporlardan 261'inin yargılaması tamamlandı. Bu yargılamalar sonucunda kamu zararı olarak ileri sürülen tutarlardan, 177 milyon 212 bin 631 TL ve 303 bin 505 doların tazmin kararı verilirken 35 milyon 31 bin TL ve 291 bin 157 euronun ise sorgu üzerine yargılama öncesinde tahsili sağlandı.
2021 yılında yapılan yargılamalarda ise çok çarpıcı bir tablo ortaya çıktı. Sayıştay’a önceki yıllardan kalanlarla birlikte toplam 575 yargılamaya esas rapor geldi. Yargılama daireleri bir önceki yıla göre daha çok dosyayı karara bağladı. Salt 413 dosyanın karara bağlanmasıyla açıklanamayacak kadar büyük bir kamu zararı tespit edildi.
Yargılanan raporlarda kamu zararı olarak ileri sürülen tutarlardan 410 milyon 706 bin TL ile 2 milyon 177 bin 745 dolar ve 16 milyon 918 bin 141 euronun tazminine karar verildi.
Ayrıca 134 milyon 784 bin TL, 190 bin dolar ile 84 bin 840 euro ise yargılama öncesinde sorumlulardan tahsil edildi.