İnsanların bazı özellikleri, onların içe dönük (introvert) mü yoksa dışa dönük (extrovert) mü olduğunu açıkça belli ediyor. Bu iki farklı karakterdeki insan tipi; olaylara verdikleri tepki, düşünce yapıları, davranışları, tercihleriyle birbirinden keskin bir çizgiyle ayrılabiliyor. Ama gelin önce dışa dönük ve içe dönük insan ne demek bir bakalım…
Dışa dönük (extrovert): Enerjisini dış dünyadan alan insanlara denir. Dış dünyadan aldıkları enerjiyi dışarıya geri aktarırlar. Konuşkan ve sosyallerdir, insanlarla etkileşim kurmaktan zevk alırlar.
İçe dönük (introvert): Enerjisini kendi iç dünyasından alan insanlara denir. Bu
insanlar kendi zihinsel benliğine daha çok önem verirler, fiziksel enerjiden ziyade zihinsel enerjiye odaklanmayı tercih ederler.
Şimdi gelin bu iki kişilik tipini bir güzel kıyaslayalım:
Dışa dönük insanlar, herhangi bir sosyal ortama girdiklerizaman motive olurlar. Sosyalleşeceği bir durum söz konusuysa dışa dönük bir insanı mutlu edebilirsiniz. Gezi, tatil, konser gibi aktiviteler dışa dönük bir insanın her zaman hoşuna gider.
İçe dönük insanlar ise, kendi iç dünyalarına döndüklerinde motive olurlar. Kendi kendilerine zaman geçirerek adeta şarj olma eğilimindedirler. İçe dönük bir insan, sosyalleşmek zorunda kaldıktan sonra bir süre kendini dinleme ihtiyacı duyabilir. Bu sayede huzur dolar, kendi iç dünyasında mutluluğu bulur.
Dışa dönük insanlar, deyim yerindeyse “atlangoç” insanlardır. Çabuk karar verir ve uygularlar.
İçe dönük insanlar ise karar vermeden önce düşünür, ölçüp biçerler. İlginç bir şekilde; içe dönük insanların karar verirken içgüdülerine daha çok kulak verdiği, dışa dönük insanların ise çevresinde görüp duyduklarına göre karar verdiği saptanmıştır.
Kalabalık bir ortamda dışa dönük bir insanın nasıl iletişim kuracağını mı merak ediyorsunuz? Merak etmeyin, o sizi bulur. Dışa dönük insanlar, bulundukları ortamda konuşmacı olmak isterler. Tüm gözlerin onlarda olması hoşlarına gider. Çok iyi tanımadıkları insanlarla havadan sudan çok kolay muhabbet edebilirler. Yüksek sesle konuşarak tüm dikkati üzerlerine çekerler.
İçe dönük insanlar ise genelde dinleyicidir. Bu onların asosyal olduğu anlamına gelmez. Eğer konuya ilgi duyuyor ve söyleyecekleri bir şey varsa konuşurlar. Bunun dışında konuşmayı, tüm gözlerin onlarda olmasını tercih etmezler. Havadan sudan konuşmakta pek başarılı değildirler. Yazılı iletişim kurma becerileri dışa dönük insanlara oranla daha yüksektir.
Dışa dönük insanların çok sayıda arkadaşı vardır. Zaten çok daha kolay bir şekilde arkadaş edinebilir, insanlarla kolayca samimiyet kurabilirler. Yeni insanlar tanımak onlar için eğlencelidir.
İçe dönük insanlar ise “bir iki tane arkadaş olsun tam olsun” felsefesini benimsemiş insanlardır. Çok fazla arkadaşları yoktur ancak mevcut arkadaşlarıyla çok şey paylaşırlar. Yeni insanlar tanımak onları “yorar”.
Dışa dönük insanlar duygusal olarak daha güçlüdür. Özgüvenli karakterlerdir, genellikle insan ilişkilerinde ilişkiyi başlatan taraf olurlar. İçe dönük insanlar ise daha hassastır. Dışa dönük bir insanın alınmayacağı bir durumdan içe dönük bir insan alınabilir. Daha da kötüsü alındığı bu durumu hiç paylaşmayabilir de. Sonra bakmışsınız sizi hayatından sessizce çıkarmış…
Dışa dönük insanlar - tahmin edebileceğiniz üzere- gösterdikleri tepkilerle duygularını açık açık belli ederler. Bu sayede duygularını anlamak çok kolaydır. Ancak içe dönük insanlar çok anlaşılır bir tepki vermeyip karşılaştığı olayı iç dünyasında süzüyor, yaşıyor olabilirler. Bu onların tepkisiz veya duygusuz olduğu anlamına gelmez.
Bir araştırmada herkesin hoşuna gidebilecek; yavru köpek, yavru kedi, bebek vb. resimler katılımcılara gösterilmiş. Dışa dönük karakterde insanlar “sesli” bir şekilde tepkilerini belirtirken, içe dönükler sadece gülümsemekle yetinmiş. Emojilerle anlatmamız gerekirse; dışa dönük insanlar :D şeklinde tepkisini gösterirken, içe dönük insanlar :) şeklinde göstermiş.
Dışa dönük insanlar değişikliğe açıktır. Yeni şeyler denemeyi, rutinlere bağlı kalmamayı severler. Kendilerine sürpriz yapılmasından ve insanlara sürpriz yapmaktan hoşlanırlar.
İçe dönük insanlar ise değişikliği pek sevmez. Bu onların bağnaz oldukları anlamına gelmez elbet. Belirli bir düzenleri vardır ve buna göre yaşarlar. Değişiklik yaşanacaksa eğer önceden haberdar olmak isterler. Ani kararlar almak ve sürpriz yapmak pek onlara göre değildir.
Dünyadaki insanların çoğu dışa dönüktür. İş hayatında da dışa dönük olmak takdir görür. Bu yüzden başarılı olmak isteyen pek çok içe dönük insan, dışa dönükmüş gibi davranmaktadır. Konuşkan olmak, hızlı karar vermek, girişken olmak, insanlarla çabuk kaynaşmak iş hayatında takdir görür ve dışa dönük insanlar bu özelliklerin hepsine sahiptir. Ayrıca takım çalışmasına da daha yatkındırlar.
Peki içe dönük insanlar iş hayatında başarısız mıdır? Kesinlikle hayır. Araştırmalara göre, içe dönük insanlar yöneticiliğe dışa dönük insanlardan daha yatkındır. Bilim insanları, sanatçılar genellikle içe dönük insanlardan çıkar. Takım çalışmasına daha az yatkın olan içe dönük insanlar, genellikle sessiz ve huzurlu bir ortamda odaklanarak çalışmayı tercih ederler. Titiz ve detaylı iş yapmayı hızlı iş yapmaya tercih ederler.
Eğer ortamda bir an önce çözülmesi gereken bir problem varsa dışa dönük birine güvenebilirsiniz. Eylem odaklı insanlar oldukları için, hızlıca karar alır ve hemen uygularlar.
Ancak çok daha karmaşık problemler söz konusu olduğunda içe dönük karakterler ön plana çıkar. Eyleme geçmeden önce bir süre düşünmeyi tercih eden içe dönük insanlar; arapsaçına dönmüş durumları titizce düşünerek, problemin kaynağına inerek çözebilirler.
Son olarak hem içe dönük ve hem dışa dönük insanlar hakkında olumsuz düşünceler oluşturan bazı özelliklerden de bahsedelim. Dışa dönük insanların konsantrasyon süreleri düşük olduğu için dikkatleri çok çabuk dağılır. Bunu kötü niyetli bir şekilde yapmazlar, düşünceden ziyade aksiyon insanı olmalarından dolayı bu şekilde davranırlar.
İçe dönük insanlar ise sanıldıkları kadar “yabani” değildirler. Her içe dönük insan içe kapanık, utangaç, sessiz, anti-sosyal, yalnız değildir. Kendilerine ait bir iç dünyaları vardır, orada vakit geçirmeyi diğer insanlara göre biraz daha severler hepsi bu.
Türkçe: Koronavirüs yüzünden 2 hafta evde kalınması gerektiğinde...
“Bazı özelliklerim dışa dönük gibi, bazı özelliklerim ise içe dönük gibi. Ben bu işten bir şey anlamadım.” diyenler varsa eğer onları da buraya alalım. Dışa dönük ve içe dönük eğilimlerin her ikisini de bulunduran insanlara ambivert diyoruz. Bu insanlar içinde bulundukları durum, ortam veya insanlara göre içe dönük veya dışa dönük özellikler sergilerler. Bu yüzden kendilerine “sosyal seçici” deniyor. İçe dönük ve dışa dönük insanların birbirine zıt renklerde insanlar olduğunu düşünürsek, ambivertler ara renkleri temsil ediyor diyebiliriz.
ambivert'mişim ben. döneğim yani. iki yüzlüyüm. ortamına göre değişenim.