Erasmus, 1466-1536 yılları arasında yaşamış olan Rönesans Hümanizminin en önemli temsilcilerinden biri. Klasik edebiyat araştırmacısı, hümanist bilgin ve aynı zamanda ilahiyatçı olan Desiderius Erasmus bir cümleyle anlatılamayacak kadar dolu bir bilge. Öyle ki, papalar ve krallar bile onun sözlerine tavsiyelerine her şeyden çok önem vermişler. Erasmus'un hayatına dair çok da bilinmeyen detayları sizin için derledik.
'Bir olayın her iki tarafını da açık bir şekilde dinlemeye inanıyorum. Ben bir özgürlük severim. Hiçbir kesime hizmet etmeyeceğim ve edemem.'
Onun karakterini anlamamıza yardımcı sözlerinden sadece bazıları...
Gelin tarihin en büyük eğitimcisinin hikayesinin derinlerine beraberce inelim.
İlginç olan ise hayatının, tarihin en çalkantılı ve etkileyici dönemlerine denk gelmesi: Rönesans, Reformasyon, matbaa...
Ve Erasmus yaamı boyunca bunların hepsine şahit oldu.
Anne babasının ölümünün ardından, yasal vasileri tarafından okuldan alındı ve bir Augustinian manastırına gönderildi.
1492'de Katolik rahip olarak atandı, ancak kitaplar onun ilgisini vaaz vermekten çok daha fazla çekiyordu.
Erasmus manastır hayatını pek sevmiyordu.
Doğası gereği yumuşak huyluydu, aşırılıklara eğilimli değildi. Manastırın kuralları ise çok katıydı, yemekleri besleyici değildi ve ona ayrılan saatler ders çalışması için hiç elverişli değildi.
Dindar gözükecek şekilde giyiniyor ve o şekilde konuşuyorlardı ama içleri farklıydı.
Erasmus ise gösterişe değil, gerçek erdeme inanırdı ve bu ikiyüzlülüğü gördüğü her yerde eleştirirdi.
İlk eserlerinden biri olan 'Barbarlara Karşı'da, manastırda büyük Romalı ve Yunan yazarları okumayı reddeden kişileri eleştiriyordu.
Eğitim, hurafeler, sahte dindarlık, barış, rahiplerin evlenme hakkı veya kadınların eğitim görme hakkı gibi değerlerinden asla taviz vermiyordu.
Her zaman her konuda aklını konuştururdu ve bunu da çok iyi yapardı.
Endüljans uygulaması (kendinizi günahlardan arındırmak için kiliseye para ödemek) Erasmus için gerçek erdeme bir hakaret ve değiştirilmesi gereken bir şeydi.
Gerçekten de en sevdiği söz, Yunan şair Pindar'dan geliyordu: 'Savaş, onu bilmeyenlere tatlıdır.'
Bir keresinde bir arkadaşına şöyle yazmıştı: 'Biraz param olduğunda kitap alırım ve param artarsa, onunla da yiyecek ve giyecek alırım.'
İlk önceliği her zaman kitaplardı. Çocuklar, öğrenciler ve yetişkinler için sayısız deneme, ders kitabı ve kılavuz yazdı.
Eğitim onun yol göstericisiydi.
Aynı zamanda yazılan iki eser arasındaki fark bundan daha çarpıcı olamazdı.
Machiavelli'nin güç oyunlarından ve korkuyla yönetmekten bahsettiği yerde, Erasmus adalet, dindarlık ve barıştan söz etti.
Yayıncı ve destekçi aramak için her yeri gezdi.
İlk gerçek Avrupalı olarak anılmasına şaşmamalı.
Herkes onun tavsiyelerini önem verir ve dikkate alırdı.
Ne kadar çok okunduğuna sadece bir örnek olarak, 1600 yılında Çocuk Davranışları Üzerine adlı kitabının on dört dilde seksen baskısı olduğunu verebiliriz.
Erasmus'un fikirleri çok güçlüydü. Onun mesajı her zaman mantıklı reformdu, asla devrim ve isyan değildi.
Her şeyin ötesinde Erasmus aynı zamanda çok iyi bir dosttu.
Krallar ve papalar, öğretmenler ve keşişler... Temasta kalmadığı ve elinden geldiğince yardım etmeye çalışmadığı neredeyse kimse yoktu.
Mektuplarından 3.000'den fazlası günümüze kadar ulaştı.
Genç Hans Holbein'ın portresinde, esprili ve amansız bir edebiyatçı, bilge ve anlayışlı, yüzeysellik ve ikiyüzlülükten etkilenmeyen hicivci Erasmus'u görüyoruz.
Çalışkan ve bilgili bir bilim adamı, eğitimci ve yazar, burada her zaman yaptığı gibi ayakta çalışıyor.
Erasmus, bir zamanlar şöyle demiş bir adamdı: 'Bir ulusun gerçek umudu, gençliğinin iyi eğitilmesinde yatar”
Dindar bir Hıristiyan, İncil uzmanı ve Klasikçi olmasına rağmen, bir filozof değildi.
Erasmus, soyut argümanın bölücü olduğunu düşündü; asıl önemli olan, ortak değerler bulmak ve okuryazarlığı insanlığı yükseltmek ve entelektüel ve ruhsal potansiyelimize ulaşmamıza yardımcı olmak için kullanmakta yatıyordu.
'Bir adamı yakmak büyük bir başarı değil, ama onu ikna etmek büyük bir başarıdır' inancı sağır kulaklara ulaşmıştı.
Hepsi ona sahip çıkmaya çalıştı ama o gururla bağımsız bir aracı olarak kaldı.
1436'da öldüğünde Erasmus, birlik beraberlik için yalnız bir ses olmuştu.
Papalar, krallar ve devrimciler, herkes onun tavsiyelerini dinledi ve koskoca bir onun çalışmalarını okuyup değer verdi.
Kendi deyimiyle 'herkesin tanıdığı bir dünya vatandaşı ve herkes için bir yabancı' idi.
Ne kadar da güzel tanımlamış kendisini...