Merhabalar. Tüm zamanların en büyük aksiyon filmlerinin en olmazsa olmazı nedir? Tabii ki patlamalar! Hollywood, gişe rekorları kıran heyecanlarına her zaman yenilerini ekliyor. Ekrandaki patlamalar yıkıcı oluyor ama bunların arkasındaki özel efekt işleri daha da karmaşık. Ne olursa olsun tüm bu binaları, şehirleri, araçları havaya uçurmak da bir sanattır diyelim ve bu içerikte sinema tarihinin en büyük patlamalarına gelin birlikte bakalım.
Guinness Rekorlar Kitabı'na göre filmlerdeki en büyük patlama, Blofeld'in Spectre'deki üssünün yıkılmasıydı. Bu sahne 10.000 litre yakıt ve 33 kg patlayıcı kullanılarak Fas'ta çekildi. Kullanılan toplam patlayıcı 68 ton TNT'ye eşdeğerdi.
Yönetmen Francis Ford Coppola'nın karısı Eleanor, özel efekt ustaları Joe Lombardi ve AD Flowers'ın Albay Kilgore'un napalm bombalı saldırısını organize etmek için 6.500 metre uzunluğundaki bir hendekte 5.450 litre benzini ateşlediğinde 'güçlü bir ısı' hissettiğini söylemiştir. Filmin editörü Walter Murch, 'O zamanlar bir film için sahnelenen en büyük patlamaydı' derken Coppola da ortaya çıkan ateş topunun 'yaklaşık bir buçuk dakika' sürdüğünü dile getirmiştir.
Guinness Dünya Rekorları, Daniel Craig'in James Bond rolündeki filmde tek bir film çekiminde patlayan en yüksek patlayıcının kullanıldığını ve bunun da 136,4 kg TNT'ye eşdeğer olduğunu belirtiyor. Rami Malek'in kötü adamı Safin'in üssünü yok eden patlamanın ardında, dublör aksiyon koordinatörü Chris Corbould, tek atışta 140 kilo patlayıcı patladı derken şaşkınlığını dile getiriyordu.
Hızlı ve Öfkeli'nin yönetmeni Rob Cohen'in ipe sapa gelmez aksiyon geriliminde, bir insan pilot bir Alaska hava üssünü havaya uçurur. Cipleri ve personeli kelimenin tam anlamıyla uçurur. Patlamanın teçhizatını organize eden John Frazier, 'Avustralya'nın Sidney kentinin hemen dışındaki Schofields'da bir patlama yaptık. Filmin geri kalanı görsel efekt olduğundan bu patlama dışarıdan pek fark edilmedi. Ancak çok büyük bir patlama yarattık.' dedi.
Efsanevi yıkım iştahı 'Bayhem' terimini gişe rekorları kıran sözlüğe sokan Michael Bay, Japonya'nın Pearl Harbor'a saldırısını yeniden canlandırmasının Spectre'nin büyük patlamasını geride bıraktığını savunuyor. Bay, 'Her yerde dinamit vardı. Pek çok gemi teçhizatla doluydu. Gerçek tekneler, 20 gerçek uçak. 350 etkinlik gerçekleştirdik.” Her şeyi ayarlayan John Frazier de aynı fikirde. 'İki günde 17 gemiyi havaya uçurduk, her biri 3.600 litre yakıtla doluydu.
Filmin yapımcıları, senaryo gereği şehir bloğu büyüklüğündeki bir binanın yıkılması gerektirdiğinde oldukça şanslıydılar. Florida, Orlando'daki eski belediye binasının yıkılması gerekiyordu ve hemen bu binaya el attılar. Yönetmen Richard Donner, olayı 400 özel efektle ve birden fazla kamerayla kaydetmeyi başardı. Binanın kontrollü patlamasını filme değer bir patlamaya dönüştürmek için 1800 kg patlayan cam, mantar ve kağıt eklendi.
Jan de Bont'un 90'ların aksiyon filmi, Keanu Reeves ve Sandra Bullock'un hızla giden otobüsleriyle Los Angeles Uluslararası Havalimanı'nda bir uçağa çarpmasıyla sona erer. Michael Bay için uzun süredir patlama donanımcısı olarak çalışan özel efektler koordinatörü John Frazier, hizmet dışı bırakılmış bir kargo uçağını kullanarak Mojave Havalimanı'ndaki sahneyi filme aldı. Frazier, 'Muhtemelen 20 ila 25 adet 250 litrelik varillerimiz, uçakta, kanatlarda ve kokpitte yaklaşık 1.000 litre benzinimiz vardı' diyor.
Gişe rekorları kıran robotların efekt süpervizörü John Frazier, 'Transformers için New Mexico'daki tüm bu alanı havaya uçurduk' diyor. Spectre için çoğunlukla dizel yakıttan oluşan bir patlama yaptılar. Bunu siyah dumandan anlayabilirsiniz. Ama onlarınki ile bizimki arasındaki fark, bizimkinin içinde oyuncular vardı. Oyuncu kadromuz patlamalardan deli gibi kaçıyordu. Bitirdiğimizde Shia LaBeouf'a şöyle dedik: 'Oyuncuların vurulduğu tarihteki en büyük patlamadaydın.'
George Miller'ın Mad Max: Fury Road filminde pek çok patlama var ancak hiçbiri filmin sonundaki tanker patlaması kadar bombalı değil. Muazzam ve karmaşık patlamada yalnızca fazladan birkaç araç, bir direğin üzerinde ön plandaki Tom Hardy ve çevredeki bazı tepeler görsel efektlerle eklendi. Kıdemli askerler ve efekt ekibi tarafından yönetilen güçlü patlama, uzaktan kumandalı bir traktör-römorkun saatte 80 km hızla gittiği Namibya çölünde gerçekleşti. Patlama 1360 litre yakıt, 96 fünye, 280 metrelik ateşleme kablosu, 5 kilo kara barut ve 2 kilo flaş barutla yapıldı. Efekti oluşturmaksa üç gün sürdü.
Bane'in kötü planları, maskeli kötü adam bir futbol maçının ortasında hem seyirciyi hem de film izleyicisini dehşete düşüren bir bomba patlattığında korkunç bir şekilde netleşir. Pittsburgh'daki Heinz Field'da gerçekleşen çekimler sırasında yapımcılar, dublörlerin düşmesi için çeşitli deliklerin olduğu yükseltilmiş bir alan bölümü oluşturdular. Özel efekt süpervizörü Chris Corbould daha sonra yerden fışkıran kir dolu bombalar gibi görünen bir dizi patlama başlattı. Stadyumdaki 11.000'den fazla figüran, filme alınan aksiyonun arkasında gerçek çığlıklar attı.
1991'de dijital görsel efektler en büyük filmlerin bazılarında görülmeye başladığında, yönetmen James Cameron Terminatör'ün devam filminde Sarah'nın rol aldığı bir nükleer kabus sekansını çekmek için yöntemleri karıştırdı. Sahne Los Angeles üzerinde, Dacron elyaf dolgusu yani yastık dolgusu ile kaplı bir disk ve sütun koleksiyonunun patlamasıyla oluşturulan bir mantar bulutuyla başlar. 4-Ward Productions'daki tasarımcılar, şehrin dört bir yanına bir şok dalgası göndermek için Los Angeles'ın mat resminin üzerinde yeni yeni ortaya çıkan bir animasyon simülasyon teknolojisi kullandılar. Daha sonra binaların, arabaların, ağaçların ve otoyolun yakın çekimleri minyatür olarak çekildi. Özellikle binalar dayanıksız inşa edildi. Bu nedenle yüksek hızlı hava toplarıyla vurulduklarında havaya uçurulmuş gibi göründüler.
Filmin ilk sahnelerinden birinde FBI özel ajanları Scully ve Mulder, Dallas'taki bir binadaki bomba tehdidini araştırıyor. Patlayıcı, federal ofis kulesinin ön cephesini yerle bir etmiştir. Yıkımın sonucunda ise binada tüm katları açığa çıkaran büyük bir delik de bir sonraki çekime dahil edildi. Dallas patlamasına inandırıcı bir görünüm sağlamak için efekt ekibi, patlama sırasında geri çekilecek ve önceden yapılmış enkazı bırakacak hava silindirleri üzerinde minyatür ofis zeminleri yaptı.
Özel efektler açısından, Matrix en çok 'kurşun zamanı' sekanslarıyla tanınır. Ancak Neo'nun çatıda güçlerini göstermesinin hemen ardından aynı derecede etkileyici efektlere sahip başka bir sahne ve dev bir patlama gerçekleşir. Sahne, Neo'nun Trinity'yi güvenli bir yere almasından ve helikopteri bir gökdelenin yan tarafına çarptırarak her yöne ateş patlamaları ve kırık camlar saçmasından oluşuyor. Sahne, pratik ve dijital efektlerin dikkate değer bir kombinasyonudur ve 'ön görselleştirme animasyonu' kullanılarak önceden planlanmıştır. Helikopter de istenen patlamayı sağlamak için eşmerkezli bir patlayıcı halkasıyla bağlanmış olan ve cam bir duvara çarpan çeyrek ölçekli minyatür bir gövdeydi.
216 patlayan kafadan oluşan balistik bir koleksiyon bir casus filminde görmeyi bekleyebileceğiniz bir şey değil, ama Kingsman: The Secret Service'in en önemli parçası. İlk başta korku ve vahşet dolu bir sahne gibi görünen şey, aslında filmin en komik sahnesi. Yönetmen Matthew Vaughn, çekimleri gökkuşağına benzeyen havai fişekler ve mantar bulutları ile gerçekleştirmek için Fransız görsel efekt stüdyosu Buf'a başvurdu. Buf patlamaları dört aşamalı bir efekt çekimiyle ilerledi: ateşleme, kafanın parçalara ayrılması için sıçrayan bir karpuz etkisi, bir şok dalgası, bir duman bulutu ve bir mantar bulutu.
Siz bu filmlerdeki hangi patlama sahnesini etkileyici buldunuz? Yorumlarınızı bekliyorum.