Hizbullah'ın çarşamba günü İsrail askeri konvoyunu hedef alan saldırısı 2006'daki büyük savaştan sonra gözleri yeniden güney Lübnan'a çevirdi. Ancak analistlere göre ne İsrail ne de Hizbullah yeniden büyük çapta bir savaşa sürüklenmek istiyor.
Hizbullah’ın 2006’dan bu yana gerçekleşenlerin en şiddetlisi olan çarşamba günkü saldırısı, İsrail’in geçtiğimiz hafta Golan Tepeleri’nde 6 Hizbullah üyesi ve bir İranlı komutanı öldürme hamlesinin ardından bir caydırıcılık dengesi oluşturma girişimi.
Lübnan-İsrail sorunu hakkındaki uzmanlardan Ali Haşim’e göre, “İsrail’in Kuneytra’daki saldırısı oyunu değiştirici bir hamleydi. Hizbullah’ın cevabı ise Hizbullah’ın 2006’daki savaşta kazandığı caydırıcılığı yeniden kurgulamak içindi.
Hizbullah’ın 28 Ocak’taki saldırısında iki İsrail askeri ölmüş, 7 asker de yaralanmıştı. Bunun dışında ayrıca BM barış gücüne bağlı bir İspanyol askeri de İsrail’in karşı saldırısında hayatını kaybetmişti. Bir sonraki gün ise Lübnan’ın güneydeki İsrail sınırı nispeten sakindi.
Perşembe sabahı İsrail uçakları havada uçmaya devam ederken Şeba çiftliğinde rutin olarak görev yapan İsrail devriye görevlileri ise büyük oranda yoktu.
Hayat normal akışında devam ediyor
Okullar açıktı ve askeri operasyondan etkilenmeyen çiftçiler de işlerine döndüler. Mesajları açık: Gerginlik olmayacak ve güney Lübnan’daki işleri olduğu gibi devam edecek.
Şeba Çiftliği’ne bakan ve İsrail sınırına komşu Abbasiye köyünün sakinlerinden Tarık, “Operasyon öğleden önce 11 buçukta başladı ve bir süre sonra her şey normale döndü. İsrail rastgele bombardıman yapıyor ancak herhangi bir hedefi vurmuyor. Ancak, eğer gerginliği tırmandırmak isteselerdi daha belirli hedefleri vururlardı. Çok basit, savaşa sürüklenmek istemiyorlar” diyor.
Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’ın beklenen konuşmasından iki gün önce başlayan operasyon ‘göze göz, dişe diş’ saldırısı olarak nitelendiriliyor.
'İki eşit saldırı'
Haşim’e göre, “Hizbullah’ın operasyonu İsrail saldırısıyla eşitti. İsrail bir konvoyu vurdu ve Hizbullah da bir konvoyu vurarak cevap verdi.”
Haşim’e göre ayrıca, “saldırının Şeba çiftliklerinde yapılmasının bir sebebi de buranın BM barış gücü askerlerinin koruduğu ‘Mavi Hat’ dışında bulunması ve İsrail’in işgal ettiği bölgenin içinde yer alması”. Haşim bu durumun özellikle Hizbullah açısından meseleyi daha az tartışmalı hale getirdiği görüşünde.
‘Mavi Hat’ Birleşmiş Milletler tarafından İsrail ve Lübnan arasında belirlenen sınırı ifade ediyor. Ancak bu hat hâlihazırda İsrail işgali altında olan Şeba çiftliklerini kapsamıyor. Hizbullah, sonuncusu Ekim ayında olmak üzere bu bölgedeki İsrail askeri hedeflerine daha önce birçok kez askeri operasyonlar düzenlemişti.
'Hizbullah dengeyi korumak istiyor'
Hizbullah bu şekilde 2006’daki savaştan bu yana İsrail’e karşı kurmuş olduğu dengeyi korumak istiyor. Analistlere göre, eğer İsrail buna bir karşılık vermişse operasyon Hizbullah açısından dengeyi kurma adına başarılı olmuş olacak.
Lübnanlı siyasiler sükûnet çağrısı yaparken bazıları ise İsrail ile başka bir savaşa sürüklenme fikrine tepkili. Söz konusu siyasiler bunun gibi stratejik kararların hükümetin imtiyazı olduğunu dile getiriyor.
Hizbullah karşıtı bir çizgide olan Gelecek Hareketi (Müstakbel) bloğu çarşamba günkü açıklamasında “Hiçbir taraf Lübnan halkının iradesini gasp etme ve ulusal kararları verme yetkisine sahip olan devletin anayasal otoritesini değiştirme hakkına sahip değildir” ifadelerini kullandı.
'Bu bir direniş hakkıdır'
Şeba’dan milletvekili olan Kasım Haşim, sınırı denetlemek üzere perşembe günü Abbasiye’yi ziyaret etti. Al Jazeera’ye konuşan Haşim, güney Lübnan’da yaşayanların bu duruma alışık olduğunu söyledi. Haşim, “Bu bir direniş hakkıdır ve Lübnan ordusu Şeba Çiftlikleri işgal edildiğinden bu yana işgale direniyor” dedi.
Haşim, “Düşmanımızın kim olduğunu biliyoruz ve cevap vermek bizim doğal bir hakkımız. Hizbullah’ın saldırısından çıkarılacak mesaj şu ki; İsrail Suriye’deki Hizbullah’ı vurursa Hizbullah da karşılık verir” diye konuştu.
Carnegie Ortadoğu Araştırmaları Merkezi’nden siyasi analist Mario Ebu Zeid’in ise Hizbullah’ın gerçekleştirdiği saldırıyı onlar adına bir başarı olarak nitelemede tereddütleri var. Zeid şöyle devam ediyor:
“Hizbullah’ın caydırıcılık dengesini sağlamadaki başarısı temel olarak İsrail’in ne şekilde hareket edeceği konusunda vereceği karara bağlı ve İsrail’in vereceği cevap biraz zaman alabilir. Sahadaki durumlar her an değişebiliyor.'
'Hizbullah Golan'da çok güçlü değil'
Ebu Zeid’e göre, İsrail’in Golan’da yaptığı saldırıya Hizbullah’ın Golan’da değil de Lübnan topraklarından cevap vermesi Hizbullah’ın Golan Tepeleri’ndeki pozisyonunun yeterince güçlü olmadığını gösterdiğini ifade ediyor. Zeid, “Öyle görünüyor ki Hizbullah için tek etkili ve olası yol İsrail’i Lübnan’dan vurmaktı” diyor ve şöyle devam ediyor:
“Eğer Hizbullah caydırıcılığı yeniden sağlama kapasitesine sahipse bu saldırının bir başarı veya başarısızlık olduğunu söylemek için daha erken.”
Sınır semalarında savaş uçakları uçmaya devam ederken halk ise şimdi diğer tarafın kartını nasıl oynayacağını görmeyi bekliyor.
Milletvekili Kasım Haşim’e göre, “Şimdi top İsrail’de. Savaşa sürüklenmek isteyip istemediklerini söylemek için oyun sırası onlarda.”
Nour Samaha - Al Jazeera