Son zamanlarda Orta Doğu'da yaşanan olayların ardından birçok askeri terim gündemimize gelmeye başladı. Geçtiğimiz aylarda Rusya, Amerika'nın Akdeniz'deki konumu neticesinde 'hipersonik' füze uyarısında bulunmuştu. Rusya, daha önce hipersonik füze kullandığını doğrulamıştı. Son olarak İsrail-İran arasındaki gerginliğin ardından hipersonik füzeler yeniden gündeme geldi.
Peki hipersonik füze nedir, özellikleri nelerdir? Hipersonik füze hangi ülkelerde var?
Hipersonik, sesten 5 kat daha yüksek hızı ifade etmek için kullanılır. Hipersonik uçaklar veya füzeler de sesten 5 kat daha hızlı bir şekilde hareket etmektedir. Hipersonik füzeler ortalama olarak 6.125 kilometre/saat hızla hareket ederler.
Hipersonik füzeler (6,125 km/s) ses hızından (1.235 km/s) yaklaşık 5 kat hızlıdır. Hiprsenonik füze hızının, geliştirilmekte olan teknolojiyle birlikte ses hızının yaklaşık 10 katına kadar çıktığı söylenmektedir.
Hipersonik füzelerin en belirgin özelliği elbette hızlarıdır. Geleneksel füzelerden çok daha hızlı hareket eden bu füzeler, ülkeler için son derece önemli hale gelmiştir.
Yüksek hız kabilyetinin yanısıra hipersonik füzelerin manevra kabiliyeti de gelişmiştir. Hedefe ulaşırken savunmaları büyük bir ustalıkla aşar.
Hipersonik füzeler ayrıca uzun menzil füzelerine kıyasla daha fazla hareket kabiliyetine sahiptir. Kıtalar arası ulaşımda hiçbir sıkıntı yaşanmaz.
Tüm bu özellikleri düşününce hipersonik füzeler gerek sivil amaçlı uzay araştırmalarına gerek askeri amaçlı kullanıma uygundur.
Hipersonik füzelerin geliştirilme, üretilme aşamaları gizli tutulan süreçlerdir. Hipersonik füzelerin hangi ülkelerde bulunduğuna dair net bir bilgi olmasa da Rusya, Ukrayna üzerinde hipersonik füze kullandığını açıklamıştır.
Türkiye'de ise Roketsan tarafından üretilen 'Türkiye'nin ilk havadan karaya süpersonik füzesinin' başarıyla test edildiği 2022 yılında bildirilmiştir.
İran, 2023 yılında bin 400 kilometre menzile sahip 'Fettah' adlı ilk hipersonik balistik füzesini tanıtmıştı. İran'ın ilk hipersonik balistik füzesi, başkent Tahran’da ülkenin Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve Devrim Muhafızları Komutanlarının katıldığı törenle tüm dünyaya tanıtılmıştı.
'Fettah' isimli füzenin bin 400 kilometre menzile sahip olduğu ve saatte 15 bin kilometreden fazla hıza ulaşabildiği tüm dünyaya duyurulmuştu.
Haziran ayında yaşanan İsrail - İran savaşında ise İran, hipersonik füzesini kullandı. İsrail'deki Demir Kubbe’nin bu füzeleri durdurmakta ise yetersiz kaldığı görüldü. Hipersonik füzeler, İsrail'in komuta merkezlerini ve çok sayıda stratejik hedefi vurdu.
İran Hürremşehr füzesi, Hürremşehr'in kurtarılmasının yıldönümünü ile eş zamanlı olarak tanıtılmıştır. Hürremşehr, İran'ın uzun menzilli stratejik balistik füzesidir.
Hürremşehr füzesi, 2.000 km menzile sahiptir ve yaklaşık 3 metre uzunluğundadır. Savunma Bakanlığı Havacılık ve Uzay Teşkilatı uzmanları tarafından tasarlanan en gelişmiş füzelerden biri olan Hürremşehr, 1.500 kg ağırlığında yüksek patlayıcı harp başlığına sahiptir.
Rusya son yaşanan İsrail-Filistin olaylarının ardından bölgeye gelen ABD'ye 'hipersonik füze' uyarısında bulunmuştu. Rusya, Ukrayna ile savaşı sırasında 3 kez hipersonik füze kullandığını açıklamıştı.
Sergey Şoygu, yaptığı açıklamalarda 'Kinjal' hipersonik füzelerini Ukrayna’da kullandıklarını belirtmiş, “Kinjal bizim özel askeri operasyonumuzda üç defa kullanıldı ve üç defa da mükemmel performansını gösterdi.” demişti.
Öte yandan Şoygu, dünyada bu füzenin özelliklerine sahip başka bir füze olmadığının altını çizmişti.