Dünya ekonomi tarihine geçen hiper enflasyon vakası Zimbabve'de yaşandı. 2000'li yıllarda yaşanan bu enflasyon sonucunda Zimbabve, 100 trilyonluk banknot bastı. Peki bu duruma nasıl gelindi, Zimbabve neden bu kadar yüksek değerde para bastı? Hepsini araştırdık, gelin anlatalım!
Zimbabve, Afrika'da bir ülke. Hepimiz adını duymuş olsak da bu ülkenin asıl bilinmesini sağlayan ekonomi tarihine geçen hiper enflasyon olayı. 2000'lerin başında kötü ekonomik politikalar nedeniyle Zimbabve zor zamanlar yaşadı. 2008-2009 yılı ise artık bu kötü gidişin pik noktası oldu.
Paranın değer kaybedişinin önüne geçilemeyince Merkez Bankası, mecburen yüksek değerli banknotlar basmaya başladı. 16 Ocak 2009 tarihinde ise ekonomiye damga vuran o olay yaşandı ve 100 trilyonluk banknot basıldı. Artan fiyatlara çözüm olarak basılan banknot, çözüm olmadı elbette.
Astronomik değerli banknotlar öyle her gün rastladığımız şeylerden değil. Bu aslında Zimbabve'nin ekonomisinin ne kadar kötü olduğunu gösteren bir durumdu.
Zimbabve'nin ekonomisinin ne kadar kötü olduğunu gördük. Bu durum nasıl meydana geldi? Ekonominin kötüleşmesinin ana nedenlerinden biri tarım üretiminin azalması. Tarımın gerilemesinin sonucu olarak üretim azaldı. Tarımdaki üretim kaybı ülkede fiyatların artmasına neden oldu elbette.
Ekonomik olarak daralan ülkenin sorunları bitmedi. Vergi gelirlerinin de düşmesiyle ülkenin finansal sıkıntıları gittikçe büyüdü. Para basılması bu sorunlara çözüm olarak görülse de bu uzun vadeli bir çözüm olamadı.
Fiyatlar anormal şekilde arttıkça hükümet müdahale etmeye çalıştı. Bu fahiş fiyatlarla mücadele için uğraşılsa da pek sonuç alınamadı. Üretmenin kar getirmediği anlaşılınca da üretimler azaldı. Fiyatların bu şekilde baskı ile kontrol edilmesi belki anlık hükümeti rahatlatsa da uzun vadede piyasa için iyi sonuçlar doğurmadı.
Yani milyonluk banknotları, trilyonluk banknotlar izledi. Tabii bu çözümler gerçek yaşamda pek karşılık bulmuyordu. Paranın bu kadar yüksek değerde basılması insanlarda paranın değersizleşmesi algısını yarattı. Yani Zimbabve'de paranın artık bir işlevi olmadığı kabul ediliyordu.
Halk artık paraya güvenmemeye başladı doğal olarak. Bunun sonucunda da insanlar yabancı paralara yönelmeye başladı. Vatandaşın yöneldiği para daha çok Amerikan doları oldu.
Enflasyon istatistiklerinin yayınlanmadığı bir dönem oldu. Bu da güvenin yitirilmesine neden oldu. Verilere ulaşılamayınca enflasyonun ne kadar arttığı da bilinemedi tabii. Bu dönemde genelde tahminler yapıldı. Çeşitli kuruluşlar tahminlerle enflasyonu ölçmeye çalıştı.
Zimbabve'nin bu yılları rekor düzeyde ekonomik küçülmeye neden oldu. Bunu işsizlik ve yoksulluk izledi. Tabii ki yaşam standartları düştü. Sonuç olarak bu ekonomik çöküş, yatırımlarının azalmasına da neden oldu.
Zimbabve doları 2009 yılında fiilen terk ediliyor. Şu an para birimi ise Zimbabve altını, bunun yanında Amerikan doları da sıklıkla kullanılıyor. Para reformları ile durum biraz düzeldi elbette ama o dönemde vatandaşların tasarrufları büyük oranda eridi.
Herkesi duyunca şok eden banknot tam olarak 100 trilyon değerinde! Halk için her ne kadar korkunç bir deneyim olsa da ekonomi açısından oldukça önemli bir yere sahip.
Zimbabve mi :)))))
Konu Zimbabwe değil….
asıl konunun başka olduğunu ve bunun da ülkemize örnek gösterilebilir ek bir şey olduğu anlatmak istemiş onedio editörleri dolaylı yoldan.Bilmem anlatabildim mi,hani Silivri soğuktur o bakımdan.🤔😜👎