Tavus kuşları, dünyadaki en büyüleyici ve güzel canlılardan biri. Ama bu nefes kesici güzelliğe sahip kuşlar hakkında, eminiz ki bilmediğiniz çok şey var! İşte, bir dahaki sefer bir tavus kuşuyla karşılaştığınızda, onlara eskisinden daha hayran bakmanızı sağlayacak 10 gerçek!
Genelde her hayvanın erkeği ve dişisi vardır ve dişi de olsa erkek de olsa, o hayvanın veya cinsin görünümü aynıdır, cinsiyete göre değişkenlik göstermez. Tavus kuşlarında durum böyle işlemiyor. Tavus kuşu dediğinizde aklınıza gelen ilk görüntü, yani tüyleri, sadece erkek kuşlara özgü bir özellik. Dişi olanlar hiçbir zaman o mükemmel renkte ve desendeki tüylere sahip olmuyorlar! Aksine kahverengi tonlarında gayet sıradan tüyleri oluyor.
Hem erkek hem de dişi kuşlar doğduklarında ve sonraki aylar boyunca ikiz gibi gözüküyorlar. Aynı anneleri gibi kahverengi ve şatafatsız tüyleri oluyor. Bu yüzden de hangilerinin gerçekten tavus kuş, yani erkek olduğunu kestirmek zor hale geliyor. Tavus kuşları altı aylık olana kadar renk geliştirmiyorlar ve o şahane tüyleri de üç yaşında olgunluğa erişene kadar tam haliyle çıkmıyor.
Tavus kuşları kuyruklarını belirli bir şekilde her salladıklarında, aslında yolda yanınızdan hızla geçen bir arabanın sesi kadar yüksek bir ses çıkartıyorlar. Tüm diğer kuşlar 70-108 desibele sahip olan ve bizim için ‘ses ötesi’ olarak adlandırılan sesi duyabiliyor. Bizeyse anca rüzgârda savrulan birkaç yaprağın kuru gürültüsüymüş gibi geliyor.
Tavus kuşlarının kuyruğundaki tüyler 1.8 metreye kadar ulaşabiliyor. Hemen hemen ortalama boya sahip bir basketbol oyuncusu uzunluğunda bir şeyi vücutlarında taşıyorlar yani. Dolayısıyla da kuyrukları kendi başına vücutlarının yüzde altmışını kaplıyor.
Az önce bahsettiğimiz enteresan vücut proporsiyonlarına sahip olmalarına rağmen tavus kuşları uçabiliyorlar. Daha çok “uç uç böceğim” tarzında, kısa mesafelerde uçabiliyorlar ve bunu tehdit altında hissettikleri zaman yapıyorlar ama sonuçta uçuyorlar işte!
Tavus kuşları dünya güzeli kuyruklarını yelpaze gibi açtıklarında sadece bizim göz zevkimize hitap etmiyorlar. Onların tüylerini asıl sergileme sebebi dişilerin ilgisini çekmek. Bazı bilim insanları dişilerin, tavus kuşlarının tüylerini yaban mersini gibi gördükleri için onlara ilgi gösterdiğine inanırken, bazılarıysa çok renkli görünümlerinin onları tehditlerden daha iyi koruyabileceğine inandığı için ilgi gösterdiklerine inanıyor.
Tavus kuşları çokeşli yapıya sahip oluşu ile ünlü olan hayvanlardan, en az iki, en çok da beş dişi kuşla eşleşiyorlar. Hatta bir tavus kuşu ve dişi olanları beraber görüldüğünde buna ‘harem’ deniyor. Çünkü bir tavus kuşu kendine yakıştırıp seçtiği tüm dişilerle genellikle beraber hareket ediyor ve vakit geçiriyor.
Tavus kuşları, sürekli diğer canlılar tarafından avlanma riski altında oldukları vahşi doğada aşağı yukarı 20 yıl mücadele edebiliyorlar. Ancak eğer daha güvenli koşullarda, gözetim altında bakılırlarsa 50 yıla kadar yaşayabiliyorlar.
Aslında oldukça sosyal bir yapıya sahipler. Doğal yaşam ortamlarında sürekli grup halinde dolaşmayı ve yeni gruplar oluşturmayı seviyorlar. Aynı zamanda insanlarla etkileşime girmekten de hoşlanıyorlar. Doğru bir şekilde yaklaşılıp evcilleştirildikleri takdirde seçtikleri kişiye karşı fedakârlık ve bağlılık gibi duygular besliyorlar.
Tavus kuşlarının popülasyonu yıllar içerisinde gittikçe azalıyor ve bu kısmen insanların onları bile isteye avlamasından kaynaklanıyor. Ama aynı zamanda yaşayabilecekleri uygun yaşam alanları da gittikçe yozlaşıyor. Mavi tavus kuşları diğer tavus kuşu türleri arasında en az tehlikede olan tür olarak kayıtlara geçerken, yeşil tavus kuşu nesli tükenmekte olan canlı türleri arasında kırmızı listede yer alıyor.