Z kuşağının beklentileri veya gelecekte neyi değiştirecekleri sık sık gündeme gelen bir konu. Oy kullanacak yaşa gelmeleri, iş hayatında aktif rol almaları sebebiyle herkes Z kuşağı hakkında bir fikir beyan ediyor. Gelin biz de Z kuşağına tercüman olmaya çalışalım ve bu neslin beklentilerini kısaca özetleyelim...
Düşünce özgürlüğünü elbette herkes ister. Ama pratikte yıllardır düşünce özgürlüğünün uygulanamadığını gördük. Z kuşağı da düşünce özgürlüğü istiyor ve bunu edinemezse önceki nesiller gibi kendilerine ket vuracak gibi görünmüyorlar. Diğer nesillere nazaran en büyük farkları şu; internetin içine doğan bu nesil sosyal medyada düşüncelerini çok rahatça ifade edebilerek büyüdü. Yani daha önceki nesiller gibi düşüncelerini içine atma refleksine pek sahip değiller. Haliyle sosyal hayatta da bu düşüncelerini dile getirebilmek istiyorlar.
Evet bunu da önceki nesiller istemişti. Ama gelin görün ki aynı mezhepten olmadığı için, aynı ırktan olmadığı için, farklı bir millet vatandaşı olduğu için insanlar haksızlığa uğradı/uğruyor. Küreselleşmenin içine doğan Z kuşağı, bu durumun olumlu sonuçlarından birini içselleştirdi ve ırk, cinsel tercih, din vb. sebeplerden dolayı başkalarını 'farklı' görmüyor. Onlara göre bu tarz sorunların geleceğin dünyasında yeri yok.
Küreselleşmeden, internetten bahsetmiştik değil mi? Yurt dışındaki yaşıtlarının nasıl yaşadığını gören, onların hayattaki başarılarına şahit olan Z kuşağı onlara imrenerek bakmak yerine onlarla rekabet edebilmek istiyor. Kesinlikle tembel değil aksine rekabetçi ve girişimciler. Bu nesli kocaman kocaman binalar dikerek 'gelişmiş' olduğunuza inandıramazsınız, kendi yazılımınızı üretir veya dünya çapında markalar yaratabilirseniz onların kafasındaki gelişmişlik seviyesine gelebilirsiniz.
Uluslararası rekabetin de temeli ekonomik özgürlüğe dayanır değil mi? Türkiye'de yaşamımızın bir parçası olmuş geçim sıkıntısı Z kuşağının pek sabır gösterebileceği bir şey değil. Doğduklarından beri her şeye çok kolay erişebilen bu neslin çok sabırlı olmadığını söyleyebiliriz. Bu yüzden ekonomik sıkıntı karşısında 'buna da şükür' demeleri pek olası değil.
Kendilerinden önce gelen X ve Y kuşaklarının gençliklerini kaybettiklerini gördüler ve duydular. Bu yüzden göz göre göre kendi nesillerinin de birçok imkandan yoksun kalmasını istemiyorlar. Önceki nesillerin yaşadıkları tecrübelerden ders çıkarılmasını umuyorlar.
Bakınız 'apolitik olmak' değil, 'politize olmamak'. Kendilerinden önce gelen Y kuşağının zorunlu olarak politize olduğunu ve siyasetin hayatlarında büyük bir yer kapladığını gördüler. Kendi başlarına bu gelsin istemiyorlar. Onlara göre siyasi görüş kişiye özel olarak kalmalı ve günlük hayata pek büyük etki etmemeli.
Bu tercihleri birçok kişi tarafından eleştirilebilir elbet. Ancak önceki nesillere göre çok daha bireyselleşmiş bir dünyaya geldiler zaten. Teknoloji sayesinde sadece telefonlarıyla bile kendilerine ait küçük bir dünya oluşturabiliyorlar. Bu yüzden hayatın her alanında bireyselleştirmeyi talep ediyorlar. Bu tercihlerine de saygı beklemek en doğal hakları.
Dijital dünyanın içine doğmuş ve güncel teknolojileri takip eden Z kuşağı bundan kopmak istemiyor. Teknoloji onların hayatının sadece bir parçası değil, hayatlarının temel taşlarından biri. Haliyle bir Z kuşağına 'Herkes bir Playstation’ı olsun ister. Ama herkesin alabileceği şeyler değil.' diyemezsiniz!
Esneklikten kasıt bazı işverenlerin anladığı gibi 9-6 arası çalışmak yerine 9-7 çalışmak değil elbette. Özellikle teknolojinin gelişmesi ve pandemi döneminin etkisiyle geçen seneden beri evden çalışma oldukça yaygınlaştı. Çalışanlara iş ve sosyal hayat dengesini diledikleri gibi kuracakları bir esnekliği de beraberinde getirdi. Z kuşağı 9 ve 6 arası işe gitmek, eve geldiğinde yemek + dizi kombosu yapıp yatağa girme rutinine katlanmak istemiyor. Tüm dünyada iş hayatının rutin düzenini kökten değiştireceklerine kesin gözüyle bakılıyor.
Her şeye çok hızlı ulaşabilen Z kuşağının bürokrasiye tahammülü son derece az. Hatta istatistiklere göre gelmiş geçmiş en sabırsız nesil Z kuşağı. Bürokrasinin ve prosedürlerin minimuma indiği bir dünyada yaşamak istiyorlar.
Tüm insanlığın doğaya saygı göstermesi gerektiği aşikar. Ancak Z kuşağı küresel ısınmayla ve kuraklık tehlikesiyle büyüdü. Daha önceki nesillerin çevre konusunda geleceği düşünmeden hareket ettiğini de gördüler/okudular. Önceki yıllarda yaşanan acı tecrübelerin yaşanmaması için doğaya daha çok saygı gösterilmesi ve korunması gerektiğinin son derece farkındalar.
Kısacası çağdaş bir gelecekte yaşamak istiyorlar. Tıpkı önceki nesillerin istediği gibi. İçinde bulundukları dönemden dolayı önceki nesillerden ufak tefek farklı beklentileri de mevcut elbet.
Sizin de bu beklentilere ekleyeceğiniz bir şey var mı? Bu beklentiler hakkında neler düşünüyorsunuz? Yorumlarınızı esirgemeyin!
Arkadaşlar Z kuşağı çocuklarımız bir şarkının youtube videosu altında Zion gibi yuvalanmışlar ve orayı tam anlamıyla bir iç dökme ve günlük olarak kullanmaya başlamışlar. Düzenli olarak gelip yazıyorlar. Şarkıya girince en son yazılan yorumlar genelde 1 dakika önce falan oluyor. Öyle şeyler yazmışlar ki bir insan ancak 50 yaşında bu kadar çileye maruz kalmış olabilir. İfşa etmemek için hangi şarkı olduğunu söylemicem, çünkü hemen halının altına süpürülür kapatılır yorumlar ama çok üzücü gerçekten. Hayatım roman olur diyen kişiden öyle hikayeler duyamazsınız. Şuan tam 40.000 kadar yorum var ve hepsi de bu şekilde. Sokakta doğmuş köpek yavruları gibi savunmasız, kırılgan ve yürekleri üşümüş hepsinin.... O şarkı onların karton kutusu olmuş sığınmışlar oraya. Birbirlerine en çok destek verdikleri konu ise 'intihar'. Birbirlerini hayatta tutmak ve hala yaşadığından, hala çabaladığından emin olmak için like atıp kontrol ediyorlar. Diyeceklerim bu kadar.
umudumuzsunuz Z kuşağı