Herkes bir ülkede doğduğuna ve muhtemelen bir ülkede yaşadığına göre, vatansız olmak nasıl mümkün olabilir? Birçok olasılık var!
Örneklerin kimisinde, insanlar vatandaşlıklarından vazgeçiyorlar. Diğerleri, kendi ülkelerinin vatandaşlıklarını reddettiği ya da bazı şartları yerine getirmedikleri için sonradan vatansız kalıyor. Peki, artık dünya tarihine yazılmış bu 10 kişi nasıl vatansız kaldı? Sizler için Listverse'den derledik.
58 yaşındaki Vasily Babina, Sovyetler Birliği'nin çöküşünden ve farklı devletlere bölünmesinden 26 yıl sonra, hala Sovyet vatandaşı olduğunu fark etti. Çünkü Babina, ülkesi dağıldığı sırada hapisteydi ve idam cezasını bekliyordu.
İçinde bulunduğu hapishane Rusya'nın kontrolü altına girdi. Rusya idam cezasını kaldırdı ve adam 26 yıl sonra hapisten çıktı. Sovyetler Birliği artık var olmadığı için vatansız olduğunu işte öyle fark etti. Çıkarıldığı Rus mahkemesi, Babina'yı yasa dışı bir göçmen olarak sınır dışı etmek ve Kazakistan'a göndermek istiyor.
2008'de Mike Gogulski adlı vatandaş, Slovakya'daki ABD Büyükelçiliği'ne gitti ve ABD vatandaşlığını reddetti. Daha sonra da pasaportunu yaktı. Gogulski başka bir ülkenin vatandaşı değil. Aslında, kendini kasten vatansız hale getiren tek yaşayan birey olduğuna inanılmakta.
Pasaportunun olmaması, Gogulski'nin Avrupa Birliğini terk edemeyeceği anlamına geliyor. Başka bir pasaport da alamıyor, çünkü resmi olarak kayıtlı olduğu bir ülke yok. Slovakya hükumeti tarafından kendisine verilen geçici vatansızlık belgesi ile hayatına devam ediyor.
Mehran Karimi Nasseri bir İranlı'ydı. 1970'lerde İran'ın Şahı'na isyan ettikten sonra vatandaşlığı iptal edildi. Sonrasında ise Nasseri sürgüne gönderildi. Nasseri çeşitli ülkelere iltica başvurusunda bulundu. Sonunda, Belçika isteğini kabul etti.
Avrupa Birliği kurallarına göre, Nasseri'nin mülteci statüsü, seçtiği herhangi bir AB üyesi ülkede kalmasına izin veriyordu. Nasseri ise İngiltere'ye gitmeyi seçti. Ancak, İngiltere makamları onun giriş belgelerini reddettiler ve kimlik belgelerini içeren evrak çantasını kaybettiği için onu Fransa'ya sürdüler.
Fransız hükumetinin başına dert olan Nasseri, hapis cezası alamazdı çünkü kendisi yasal bir göçmendi. Mülteci adamı herhangi bir ülkeye sürme hakkı olmadığı için Fransa onu havaalanının kalkış salonunda bıraktı. Nasseri 1988'den 2006'ya kadar orada yaşadı. Belçika ise eski dökümanlarını reddettiği için onu ülkeye almak istemedi. Hayatının büyük bir kısmını dış hatlar peronunda geçiren adam sağlığı kötüleşince bir hastaneye kaldırıldı ve 2008'de Fransa'dan yasal bir oturum belgesi alabildi.
2008'de, Sonia Camilise aniden Dominik Cumhuriyeti vatandaşlığından çıkarıldı çünkü Haiti'den göçüp gelen babasının doğum belgesini yetkililere gösteremedi. Haiti de vatandaşlığını reddetti, çünkü o zaten bir Dominik Cumhuriyeti vatandaşıydı. Haiti yasasına göre çifte vatandaşlık diye bir statü bulunmuyordu.
Camilise tüm hayatı boyunca Dominik Cumhuriyeti'nde yaşamıştı. Haiti'ye hiç gitmemişti. Annesi de Dominik Cumhuriyeti'nde doğmuştu. Dominik Cumhuriyeti yetkililerinin babasının yasal bir göçmen olduğuna inanması için hiçbir kanıtı yoktu, bu da Camilise'nin ülkenin vatandaşı olamayacağı anlamına geliyordu.
Camilise, okula devam edemedi ya da Dominik Cumhuriyeti'nde vatandaşlık olmadan evlenemeyeceği için bekar olarak yaşadı. Daha da kötüsü, ülkeyi pasaportsuz olarak terk edemedi. Bir pasaport da alamadı çünkü vatandaş olarak kabul edilmedi.
Kolombiya doğumlu olan Eliana Rubashkyn, interseks olduğunu anlayana kadar Luis Rubashkyn'dı. Eliana'nın hem erkek hem de kadın kromozomları vardı. Erkek hormonlarını bastırmak ve dişi hormonlarını aktif hale getirmek için tedavi gördü. Sonuç olarak, göğüslerini büyütmesi ve cinsiyet tamamlama ameliyatı olmasından sonra bir kadın oldu. O dönem okuduğu Taipei Üniversitesi genç kadından bir kimlik belgesi isteyene kadar her şey yolunda gitmişti.
Eliana, Hong Kong'daki Kolombiya konsolosluğundaki pasaportunu güncellemeye karar verdi, çünkü Kolombiya'nın Tayvan'da konsolosluğu yoktu. Hong Kong havaalanı yetkilileri başlangıçta girişini reddetti çünkü pasaportunda belirtildiği gibi bir “erkek” olması gerekiyordu. Sonunda ona izin verdiler ama pasaportu yoktu. Birkaç ay boyunca Hong Kong'ta mahsur kaldı ve bu sırada sokaklarda ve nakliye konteynerlerinde yattı.
Birleşmiş Milletler sonunda Eliana'ya “toplumsal cinsiyet mültecisi” statüsü verdi, fakat bunun sonucunda kadın Kolombiya vatandaşlığından çıkarıldı.
Onca çabadan sonra 2014'te, Yeni Zelanda sonunda sığınma hakkı vermeyi kabul etti. Fakat o, 2019'a kadar vatansız olarak kalmaya devam edecek çünkü ülkede beş yıl yaşadıktan sonra vatandaşlık alabiliyorsunuz.
Muhammed İdrees, Hindistan ve Pakistan arasındaki gergin ilişkilerin talihsiz bir kurbanı olmuştu. Babasının cenazesi yüzünden vize tarihini üç gün geçirdiği için Pakistan casusu olmakla suçlanmış, Hindistan'da 10 yıl hapse mahkum edilmiştir. Vizesini uzatmadığı için ise sadece 9.17 dolar ceza verilmiştir.
İdrees daha sonra Pakistan'a geri dönmeyi denese de artık vatandaş olarak kabul edilmiyordu. Pakistan yetkilileri, karısından ayrıldığını ve ailesi tarafından reddedildiğini iddia etti. Hindistan'a seyahat etmek için kullandığı Pakistan pasaportu, 2003 yılında, 10 yıllık cezası yüzünden beş yıl içinde dönmediği için bitmişti. Bu yüzden Hindistan’da vatansız bir adam olarak yaşamak zorunda kaldı.
Eun-ju'nin Kuzey Koreli veya Çinli bir vatandaş olması gerekiyor ama her iki ülke tarafından tanınmıyor. Annesi ve büyükannesi Park Hyeon-sun, Çin'e mülteci olarak kaçana dek Kuzey Korelilerdi. Orada annesi Koreli-Çinli bir adamla evlendi. 2006'da Çin'den Güney Kore'ye göç etmeye çalışırken Eun-ju'nın annesi kayboldu ve babası 2007'de bir kaza sonucu öldü.
Eun-ju ve büyükannesi Park, 2012'ye kadar Çin'de kaldı. Daha sonra Park, kızlarından birinin kanser olduğunu öğrendikten sonra, Güney Kore'ye Laos ve Tayland üzerinden göç etti. Park'a sığınma hakkı verildi ama 2014 yılında kendisine katılan torunu Eun-ju'ya verilmedi.
Park, Eun-ju için Güney Kore vatandaşlığı almayı denedi, ancak Park'ın talepleri reddedildi. Güney Kore yasaları, yaşayan bir ebeveyn olmadan vatandaşlığa sahip çıkmayı yasak kılmaktadır.
Vatandaşlık olmadan, Eun-ju okula gidemiyor, bir banka hesabı açamıyor, hatta hastaneye bile gidemiyor. Alternatif bir okula gitmesine rağmen, yeterlilik (üniversite) sınavına girmesine de izin verilmeyecek.
Sze Chung Cheung, Belçikalı bir anne ve Hong Kong'lu bir babanın oğludur... Hong Kong'da doğdu ve daha sonra Belçika vatandaşlığını kaybetti. Belçika yasaları, Belçika dışında doğmuş olan vatandaşlarının, 18 ve 28 yaşları arasında ülkede yaşamasını veya 28 yaşından önce Belçika vatandaşı olma isteklerini belirtmelerini gerektiriyor.
Frederick Ngubane’in hikayesi, bilmeden vatansız kalan birinin ilginç hikayesi. Kendisi Güney Afrikalı olduğunu söylüyor ama Güney Afrika hükumeti aynı fikirde değil.
Ngubane ayrıca ölen ebeveynlerinin Güney Afrikalı olduklarını iddia ediyor. Ayrıca, içinde seyahat ettiği taksinin kaçırılınca vatandaşlığını kanıtlamasına yardımcı olacak doğum belgesini de kaybetti.
Ngubane'ye göre, kendisi ve annesi, babasının ölümünden sonra Kenya'ya gittiğinde sadece üç yaşındaydı. Fakat sonra annesi de öldürüldü. Ngubane Kenya'daki Güney Afrika konsolosluğunu ziyaret etti ve Güney Afrika vizesi talep etti. Konsolosluk isteğini reddetti ve Güney Afrika'daki İçişleri Bakanlığı'nı ziyaret etmesini söyledi. Ngubane Güney Afrika'ya gitti ve doğum belgesini göstererek ülkeye girmesine izin verildi. Ama taksi kaçırıldığı zaman onu da kaybetti. Şimdi vatandaşlık belgesi almak için hiçbir şansı yok.
Maha Mamo, Lübnan'da Suriyeli bir anne babanın bebeği olarak doğdu. Ancak, o ve iki kardeşi vatansız kaldılar. Fakat babaları Lübnanlı olmadığı için ülkenin kanunlarına göre vatandaşlık alamadılar.
Öte yandan Suriyeli de olamıyorlar, çünkü Suriye hükumeti Hristiyan bir baba ve Müslüman anne arasındaki evliliği tanımıyordu.
Vatandaşlık eksikliği yüzünden ciddi sorunlarla karşı karşıya gelen kardeşleri SIM kartı bile alamadılar. 2014 yılında Lübnan'daki Brezilya Büyükelçiliği onlara insani vize ve seyahat belgeleri sağladı.
Ancak, Mamo'nun bir başka engeli daha vardı çünkü Brezilya'da kimseyi tanımıyorlardı. Brezilyalı bir aile Mamo ve kardeşlerine aile olmayı kabul etti ve hala onlara bakıyor. Mamo böylece Brezilya'nın 2013'ten beri insani vize verdiği 8.000'den fazla Suriyeli'den biri olmuş oldu.
Biz üç milyon Suriye'li yi kabul ettik elalemin ülkeleri tek bir insanı kabul etmemek için topu birbirine atıp durmuşlar.
Hep yurt dışına çıkmayı istemiştim ama aşşırı duygusallığımın yüzünden çıkabilidiğim tek dış kapı dışı olmuştu😅Halbuki daha neler varmış yurtdışına çıkmama engel olabilecek.. Vay be dedirtti teşekkürler😅
#6 1.3 milyar kadar insanın arasında fark edilmemiştir bile