Turizm mevsimi Ramazan Bayramı ile görkemli bir açılış yapmanın peşindeydi. Düşen alım gücü tatili de memleketten gelen erzağı da etkiledi. Rusya-Ukrayna savaşı ile gözler yerli turiste dönerken, vatandaşların alım gücünü düşmesi tatil alışkanlıklarını da değiştirdi. Memleketine gidemeyenlerden, gitse de erzak getiremeyene, bayram gelmiş neyimize şeklinde bir tatil haberi.
Turizmciler pandemi nedeniyle zor geçirdikleri iki yılın yaralarını bu yaz sarmayı planlasa da Rusya ile Ukrayna savaşı bu planı bir miktar bozdu. Turizm pazarında önemli olan iki ülkenin savaş halinde olması turist sayısında önemli bir kayba yol açabilir. Durum böyle olunca gözler yerli turiste çevriliyor.
Bayram tatili için rezervasyonlarda sektör temsilcileri önemli bir artışın görüldüğünü söylüyor. Bazı bölgelerde doluluk yüzde 60'ı aşarken, bazı bölgeler yüzde 80 oranında doluluk yakaladı.
Türkiye Otelciler Federasyonu Başkan Yardımcısı Bülent Bülbüloğu, bayram ile birlikte havaların da ısınmasının rezervasyonlara yansıdığını ve tatilin hareketli geçeceğini belirtiyor. Pandemi süresince 2 yıldır vatandaşın da turizmcinin de tam olarak beklediğini bulamadığını söyleyen Bülbüloğlu, 'Son iki seneyi pandemi yüzünden farklı değerlendirmek lazım. Sağlıklı bir değerlendirme için 2019'a bakmak gerekirse de o istatistikleri yeniden yakalamak biraz zor. Ancak önümüzdeki günlerde artış bekliyoruz' dedi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından mart ayında açıklanan enflasyon istatistiklerine göre lokanta ve otellerdeki fiyat artışı yıllık yüzde 60, ulaştırma grubunda ise yüzde 99 oldu.
İşletme maliyetlerindeki artışa dikkat çeken Bülent Bülbüloğlu, şöyle konuştu:
Enerji, gıda ve personel giderleri bu süreçte çok arttı. Ayrıca alım gücünün de düştüğünü unutmamak lazım. Biz geçtiğimiz yıl 500 liraya sattığımız odayı bu yıl bin liraya 1500 liraya satamayız. Mecburen kendi kâr marjımızı düşürmek zorundayız. Hatta bazen bu marjı sıfıra çekmek durumundayız. Odaları doldurmak için 1500 lira yerine 700-800 lira yapıyoruz.
DW haberine göre, bayram tatilinin erken bir döneme denk geldiği ifade edilirken, otel işletmecisi Barış Öztürk yine de şu anki yoğunluklarının olumlu olduğunu belirtti. Urla'da otel işletmeciliği yapan Öztürk artan maliyetlerin otelcileri oldukça zorladığını ve bu süreçte bazı otellerin kapalı kaldığını belirtti. Otellerin mecburen fiyat artışı yaptığını aktararak şunları söyledi:
Bu artış bazı bölgelerde yüzde 60 şeklinde yansıtılırken bazı bölgelerde yüzde 100'ü buluyor.
Öztürk'e göre fiyat artışlarının en çok olduğu bölgelerde sınırlı yatak kapasitesi ve yoğun talep de fiyatların artmasına neden oluyor. Türkiye'de hala belli bir kesimin tatil alışkanlığı olduğunu belirten Öztürk'e göre önümüzdeki süreçte fiyatlar daha da artacak ve gitgide tatil yapmak zorlaşacak.
Bülent Bülbüloğlu son yıllarda değişen alışkanlıkların bazı bölgelerde yoğunluğa ve fiyat artışlarına neden olduğunu söylerken, şu anda Rus turistlerin tercih ettiği bölgelerin diğer tatil yörelerine göre daha ucuz olduğunu da hatırlatıyor.
Bülbüloğlu, düşen alım gücü ile birlikte vatandaşların tatillerini de küçülttüğünü belirtirken, geçen yıl 5 yıldızlı otellerde kalanların bu yıl 4 yıldızlı ya da daha uygun fiyatlı oteller tercih ettiğin söyledi. 5 gün tatil yapanların bunu 4 güne, 4 günün 3 güne düştüğünü belirtti. Mali imkanların tatile çıkma konusunda temel unsur olduğunun altını çizdi. Maliyet için de şunları söyledi:
Bayram ve diğer tatillerde özellikle yerli turistin sevdiği bölgelerde hızlı fiyat artışları olabiliyor ama bu dönemde vatandaşlar yabancı turistlerin tercih ettiği yerleri seçtiğinde bu fiyat artışlarından o kadar etkilenmeyebilir. Bugün Marmaris'te gecelik 300 liraya da oda var 30 bin liraya da. Yine Ege'de bir otelde kişi başı 500 liraya konaklayabilirsiniz ama aynı zamanda Ege'de bir butik otelde gecelik 1500 liraya da konaklayabilirsiniz. Buradaki maliyet tercihlere göre şekillenecektir. Ancak bu yıl 3 kişilik bir ailenin 3 günlük bir otel tatili 3 bin lira seviyesinde. Geçen yıla göre tüm seçenekler arttı.
İstanbul Esenler otogarından çıkan otobüs sayısının geçen yıllara göre ciddi oranda azalacağı öngörülüyor.
Türkiye Otobüsçüler Federasyonu (TOFED) Başkanı Birol Özcan, bayram seferlerinde önemli bir düşüş olduğunu söylerken, otobüslerde yüzde 80 oranında bir doluluk oranı olduğunu belirterek, bundan 3 yıl önce bayram tatillerinde İstanbul'dan günde 2 bin 500 otobüs çıkış yaparken, bu yıl en fazla günde bin 600 sefer olacağı belirtiliyor.
Otobüs biletlerinin tek yön olarak alınmaya başlandığı ve hareketin de azaldığını aktaran Özcan, artan maliyetlerin de otobüs firmaları için sürdürülemez olduğunu ifade ederken, bilet fiyatlarına yansıyan artış ile yolcuların da seyahati azalıyor. Devlet tarafından destek beklendiğini aktararak şunları söylüyor:
Eskiden bayramlarda değil her tatil döneminde hareket olurdu. İnsanlar yılda 3-4 kez memleketlerine giderdi. Bagajlar boş gidiyor boş geliyor. Önceden insanlar memleketlerine hediyeler götürürdü sonra memleketinden gıdasını getirirdi. Şimdi ne gidenin ekonomik durumu var ne orada olanın ekonomik durumu var. İstanbul-Van seferi 550 lira, bunu biz isteyerek yapmadık. Otobüsler paralı köprüleri, yolları kullanmak zorunda. Bu çok büyük bir maliyet. Bugün İstanbul'dan Elazığ'a gidip gelmek 17 bin liralık yakıt demek. Diğer masrafları ekleyince sefere çıkmanın bir anlamı kalmıyor.