Hayvanların da Tıpkı İnsanlar Gibi Benzersiz Parmak İzleri Var mı?

12.04.2025 - 17:11

Elinizi bir yüzeye bastırdığınızda ortaya çıkan o kıvrımlı izlerin size özgü olduğunu zaten biliyordunuz. Ama aynı yüzeye bir koala da elini bastırdığında, ortaya çıkan izin neredeyse ayırt edilemeyecek kadar benzediğini biliyor muydunuz? Parmak izinin sadece insana özgü olduğu yıllar boyunca düşünüldü ancak evrim bu konuda biraz sürprizli davranmış gibi görünüyor. Bazı hayvanların, tıpkı biz insanlar gibi, hatta bazen daha da fazla detay içeren kendilerine özgü izleri var. Üstelik bu izler sadece görünüş olarak değil, işlev açısından da oldukça önemli bir rol üstleniyor.

Kaynak

Parmak izi sadece insanlara özgü değilse, başka kimlerde var? Görseli — İlk tahmin edebileceğiniz hayvanlar, şüphesiz ki maymunlar olurdu. Evet, onlar da tıpkı bizler gibi parmak izine sahip. Ancak asıl sürpriz, Avustralya’nın sevimli sakinlerinden koalalarda gizli. Koalaların parmak izleri, insanlarla o kadar büyük bir benzerlik taşıyor ki; mikroskop altında bile ayırt etmek neredeyse imkânsız. Üstelik bu benzerlik, yakın akrabalıkla da açıklanamıyor çünkü insanlar ve koalaların son ortak atası 100 milyon yıl önce yaşamış.

Koalaların parmak izi neden bu kadar karmaşık? Görseli — Bilim insanları bunun 'konvergent evrim' yani farklı türlerin benzer özellikleri bağımsız şekilde geliştirmesiyle ilgili olduğunu düşünüyor. Koalalar oldukça seçici canlılar; yalnızca belli yaştaki okaliptüs yapraklarını yiyorlar. Bu yüzden parmak uçlarındaki kıvrımların, dokunma duyusunu artırarak hangi yaprağın ideal olduğunu ayırt etmeye yaradığı düşünülüyor.
Parmak izleri, cilde temas eden nesnelerde titreşimler yaratıyor ve bu titreşimler sinir uçlarıyla algılanarak detaylı dokunma hissi sağlıyor. Hatta parmak izlerinin bu titreşimleri 100 kat artırdığı bile söyleniyor.

Koala parmak izleri o kadar insana benziyor ki, bu durum zaman zaman adli bilimlerde kafa karışıklığına neden olmuş

Örneğin, Avustralya'da yıllar önce bazı suç mahalli veri tabanlarında 'insan sanılan ama muhtemelen koalaya ait' olabileceği düşünülen parmak izleri bulunmuş. Hatta 2002’de İngiltere’deki Hampshire polisi, makakların parmak izlerini incelemek üzere bir hayvanat bahçesiyle ortak çalışma yürüttü. Amaç, bireyleri tanımak ve kaçakçılığı önlemekti. Aynı yıllarda İngiltere’deki maymun barınaklarında camlarda oluşan izlerin hangi türden geldiğini ayırt etmek bile zorlaşmıştı.

Koalalar ve maymunlar dışında, pek çok hayvanda parmak izi olmasa bile bireysel tanımlamaya yarayan fiziksel işaretler bulunur. Örneğin kediler ve köpeklerin bıyık düzenleri her bireyde farklıdır. Zebraların çizgileri, leoparların benekleri, benekli yunusların desenleri ve kambur balinaların kuyruk altındaki işaretleri bile onları birbirinden ayırmaya yarar.