Hayatı Zindan Edip En Basit Nesnelerden Bile Tarifsiz Korku Duyulmasını Sağlayan Rahatsızlık: Tripofobi

30.10.2019 - 11:00

Demircan Ateş

Onedio Üyesi

Belki de hayatı zindan eden bu fobiye sahipsiniz ve haberiniz bile yok.

Tripofobiyi incelerken bu ve şu akademik makaleden, ayrıca The Atlantic'te yer alan şu çalışmadan faydalandık.

Bazı fobiler vardır, ismini öğrenmemiş olsak da hayatımızda büyük sorunlar yaratmaya yeter, tripofobi de onlardan biri. Görseli — Karmaşık anlamları bir kenara bırakırsak delik fobisi olarak anlatabiliriz tripofobiyi. Delikli herhangi bir yüzeyi gören tripofobi sahipleri herhangi bir delik gördüklerinde yahut delikli yüzeylerle karşılaştıklarında rahatsız olurlar.
Şayet bu rahatsızlığa sahipseniz içeriğin bu noktasından itibaren sizi rahatsız edecek görüntülerle karşılaşabilirsiniz.

Her şeyden önce tripofobinin ciddi bir durum, rahatsızlık olduğunu söyleyelim. Görseli — Yaklaşık 15 yıl önce adı konulan tripofobi insanların %1'inde falan değil, neredeyse %15'inde rastlanıyor. Bazı kişilerin günlük yaşamını etkilemiyor olsa da şiddetli tripofobi yaşayan insanlar için birçok nesne, görüntü işkence gibi gelebiliyor.
Bu arada delikten kastımız da korkutucu, rahatsız etmek için tasarlanmış şeyler değil. Bal peteğii de tripofobiyi tetikleyecek görüntülerden biri.

Bunun öğrenilmiş bir fobi olduğunu düşünenler de yanılıyor.

Tripofobinin etkilerini anlatmak için çocuklar üzerinde birçok deney yapıldı ve deliğe benzer deri yapısına sahip hayvanların fotoğraflarından bu görüntüyü kaldırdıklarında ortaya çıkan korkunun sona erdiğini ortaya çıkardılar. Çocuklar olan bitenin farkında olmasalar da tripofobik görseller onları derinden etkilemişti.

Durum sadece deliklerle sınırlı değil, ilginçtir ki köpüksü yapılar da tripofobiyi tetikliyor.

Böyle düşünüldüğünde tripofobi sadece delikler değil, birbirini tekrarlayan, örüntü benzeri biçimlerle ilgili. Kahve köpüğü ve sünger görüldüğünde yaşanan rahatsızlığı böyle açıklayabiliyoruz.

Bir tripofobik için şu şişenin görüntüsü,

Bu lezzetli çileğin fotoğrafı,

Ayrıca bu lezzetli tatlının görüntüsü işkence verici olabiliyor.

'E insan delikleri görünce niye korksun?' diyenler, yükseklikten niye korktuğumuzu açıklayabilir mi? Fobilerin büyük bir kısmı mantıkla açıklanamayacak fakat kişileri ciddi anlamda etkileyen şeyler. Ortaya çıkan bir travma yahut genetik bir faktör sizin anlam veremeyeceğiniz bir fobinin oluşması için yeterli.

Tripofobinin insanın evrimleşme sürecinde kendisine zararlı besin ve canlılardan korunması için bir mekanizma olduğu da düşünülebilir.

Yani delikli yüzeylere sahip besinlerin zehirli olabileceği ihtimali ve bu tip canlıların tehlikeli oldukları düşüncesinin bizi hayatta tutması bugün lezzetli bir çilek yahut sıcak bir fincan kahve gördüğümüzde rahatsız olmamıza neden olmuş gibi görünüyor.

İlginç ama gerçek.