Herkes hata yapar! Fakat her hata aynı derece yıkıcı etkilere sahip olmuyor. Büyük paralar kaybedilmesine yol açan hatta bazen tüm insanlığı felakete sürükleyen hatalar yapılıyor. Tarihte böyle yıkıcı hataların örneklerini bulmak mümkün. Dünya'nın dört bir yanında gerçekleşen ve sonuçları epeyce ağır olan hataları sizin için bir araya getirdik. Tarih boyunca büyük para kayıplarına yol açan o hatalara bir bakalım.
Çernobil faciasını bilmeyen yoktur. Peki, bu kadar büyük bir facianın nedeninin insan hatası olduğunu biliyor muydunuz? O gün, nükleer reaktörde güvenlik testi yapılıyordu ve her şey, teste sadece bir dakika ara verilmesiyle başladı. Verilen arada reaktör çekirdeğinin çok ısınması, sistemde zincirleme arızalar oluşturdu ve o bir dakikalık ara, 100 bin insanın hayatını kaybettiği, 600 bin kadarının da radyasyona maruz kaldığı felaketle sonuçlandı. Hem ölüm oranı hem 68 milyar dolarlık maliyetle Çernobil faciası dünyanın en büyük felaketlerinden biri olarak tarihteki yerini aldı.
Olay, 28 Ocak 1986 tarihinde mekiğin kalkışından 73 saniye sonra havada infilak etmesi ile meydana geldi. Kötü hava koşulları, mekikteki roket güçlendiricileri kırdı ve kırıklar gaz kaçağına neden oldu. Kaçağın yakıt tanklarına ulaşmasıyla Challenger, saniyeler içinde patlayarak milyonlarca kişinin gözü önünde kocaman bir duman bulutu hâline geldi. NASA'da çalışan bazı mühendislerin kalkışa onay vermediği söyleniyor. Ancak NASA yetkililerinin yapılan uyarılara kulak asmayıp hareket emri vermesi ile 7 kişilik mürettebat hayatını kaybetti. Felaketin yol açtığı maddi hasar ise 4.7 milyar dolar.
Ever Green, dev cüssesi ile dünyanın en büyük sevkiyat gemilerinden biri. Yük gemisi, 23 Mart 2021 tarihinde Rotterdam Limanına gitmek üzere yola çıktı. Gemi kaptanı, kötü hava şartlarını hesap edemedi ve rotasını Süveyş Kanalı'na çevirdi. Kanalda şiddetli rüzgar ve kum fırtınası ile karşılaşan kaptan, geminin kontrolünü kaybetti. Ever Green karaya oturdu. O büyüklükteki bir geminin karaya oturması, arkasından gelen diğer gemilerin de seyrini engelledi. Kurtarma çalışmaları günlerce sürdü. Kaza, 32.4 milyar dolarlık zararla rekor bir fiyata imza attı. Dev geminin kanala sıkıştığı o görüntüyü herhalde epeyce bir süre unutamayız!
Şimdi hayal edin. San Francisco'da yaşıyorsunuz ve zenginsiniz. Milyonlarca dolar vererek Milenyum Kulesi'nden ev aldınız. Sonradan öğreniyorsunuz ki lüks dairenizin bulunduğu bina, her yıl 7.5 santimetre eğiliyor ve 40 santimetre kadarı da toprağa gömülmüş bile! Evinizde ne oturabiliyorsunuz ne de yayılan kötü şöhreti yüzünden satabiliyorsunuz. Ne yapardınız? Hemen dava açardınız, öyle değil mi? Ev sahipleri de aynı sizin gibi düşündü ve inşaat firmasına açılan davaların ardı arkası kesilmedi. Davalar, binanın sağlam bir yüzeye değil, yumuşak kum üzerine inşa edildiğini ortaya çıkardı. Milenyum Kulesi için güçlendirme kararı alındı. 10 yıl süreceği düşünülen projenin getireceği maliyetin ise 500 milyon doların üzerinde olacağı tahmin ediliyor.
Hayat olağan akışında devam ederken aniden büyük bir patlama sesi duyduğunuzu hayal edin. Aklınıza neler gelmez ki? 4 Ağustos 2020 günü Beyrut halkı böyle bir olaya şahit oldu. Kimyasal malzeme taşıyan bir korsan kargo gemisi ele geçirilmişti. Gemide bulunan kimyasallar, Beyrut limanındaki bir depoya alındı. Liman yetkilileri malzemeleri doğru depolamadığı ve gereken tedbiri almadığı için depoda çıkan küçük bir yangın, büyük bir patlamaya yol açtı. Patlama sonucu 300 bin kişi evsiz kaldı. Patlamanın Beyrut'a maliyetiyse 5 milyon dolar.
Belçika'nın Floransa üssündeki bir hangarda yaşanan olaya tek bir kurşun sebep oldu. 2018 yılında hangarda görev yapan bir uçak teknisyeni, F-16 savaş uçağının bakımı ile ilgileniyordu. Aynı anda yakın mesafedeki başka bir F-16'ya da yakıt ikmali yapılıyordu. Tüm bunlar yaşanırken bilinmeyen bir nedenden bakımı yapılan uçaktan ateş açıldı ve kurşun, ikmal yapılan F-16'ya isabet etti. Uçak anında alev aldı. İtfaiyeciler olaya anında müdahale etti ama uçak kurtarılamadı. Neyse ki can kaybı yaşanmadı fakat mali kayıp 27 milyon dolar oldu.
Düşünün ki yaşadığınız şehirde yelkencilik yaptığınız, yüzdüğünüz bir gölünüz var ve bu göl dakikalar içinde gözlerinizin önünde yok olup gidiyor. Luisiana'daki Peigneur Gölü, altında tuz madeni bulunan bir göl. Texaco Sondaj Şirketi'nin yaptığı çalışmalar esnasında yanlışlıkla tuz madenini delmesi, felaketler zincirini başlattı. Açılan delik, girdap hâline gelerek etrafındaki her şeyi yutmakla kalmadı, gölün tüm suyunu da madene çekti. Olayda can kaybı yaşanmadı ama sondaj şirketinin hatasının bedeli ağır oldu. Diamond Cyristal şirketi tuz madenine 32 milyon, çevredeki hasarlar içinse 12.8 milyon dolar ödedi.
Milenyum kulesi Viyanada yalnız 😒 hatta oturduğum yere 500m mesafede kendine gel admin.. (san franciscoda da bi milenyum kulesi vardır elbet ama fotodaki Viyana)
Beyrut 5 milyon ile kurtuldu ise yine iyi.. (can kaybı hariç)
Yapacağınız işe. Ever Green gemiyi işleten firmanın adı. Geminin adı Ever Given