Vitaminler ve mineraller temel besin maddeleri olarak kabul edilir. Vücutta pek çok farklı görevleri vardır. Kemikleri güçlendirmeye, yaraları iyileştirmeye ve bağışıklık sisteminizi güçlendirmeye yardımcı olurlar. Ayrıca yiyecekleri enerjiye dönüştürür ve hücresel hasarı onarırlar… Peki, hangi vitamin ne işe yarar? Tüm vitamin çeşitleri hakkında merak edilen tüm detaylar haberimizde…
Vitaminler, yaşamı sürdürebilmek için, vücudun küçük miktarlarda ihtiyaç duyduğu organik bileşiklerdir. Çoğu vitamini yiyeceklerden vücudumuza alırız. Çünkü insan vücudu vitaminleri ya yeterince üretmez ya da hiç üretmez. Bu besin maddelerinden yeterince almak ve çok fazla almak arasında ince bir çizgi vardır. Sağlıklı beslenmek, ihtiyacınız olan vitamin ve mineralleri yeterli miktarda almanın en iyi yoludur… Peki, hangi vitamin ne işe yarar? Tüm vitamin çeşitleri ile ilgili bilinmesi gerekenleri haberimizde bulabilirsiniz…
Vitaminler ve mineraller vücutta çok çeşitli görevleri olan temel besinlerdir. Vitaminler ve mineraller genellikle mikrobesinler olarak adlandırılır çünkü vücudunuzun bunlardan sadece küçük miktarlara ihtiyacı vardır. Ancak bu küçük miktarların bile elde edilememesi, çeşitli hastalıklara yakalanma riskinizi artırır.
Vücudunuzun ihtiyaç duyduğu ancak yeterli miktarda kendi başına üretemediği en az 30 vitamin, mineral ve diyet bileşeni bulunur. Sağlıklı beslenmek, ihtiyacınız olan vitamin ve mineralleri yeterli miktarda almanın en iyi yoludur.
Hepsi mikrobesin olarak kabul edilmelerine rağmen, vitaminler ve mineraller temel şekillerde farklılık gösterir. Vitaminler organiktir ve ısı, hava veya asit ile parçalanabilir. Mineraller inorganiktir ve kimyasal yapılarına tutunur.
Bilinen 13 vitamin çeşidi vardır. Vitaminler ya suda çözünür ya da yağda çözünürler. Yağda çözünen vitaminlerin vücutta depolanması suda çözünenlerden daha kolaydır. Vitaminlerin kimyasal yapıları her zaman karbon içerir, bu nedenle de “organik” olarak tanımlanırlar.
Besinler en iyi vitamin kaynaklarıdır. Ancak bazı insanlara doktorları tarafından vitamin takviyeleri kullanmaları tavsiye edilebilir. Bilinen 13 vitamin yağda çözünenler ve suda çözünenler olmak üzere iki kategoriye ayrılmaktadır.
Suda çözünen vitaminler
Suda çözünen vitaminler vücutta serbestçe dolaşır ve aşırı miktarlar genellikle böbrekler tarafından atılır. Vücudun sık, küçük dozlarda suda çözünür vitaminlere ihtiyacı vardır. Bu vitaminlerin toksik seviyelere ulaşması yağda çözünen vitaminler kadar olası değildir. Suda çözünen vitaminler arasında B vitamini kompleksi B1, B2, B3, B5, B6, B7, B12, Folat ve C Vitamini bulunur. Bu vitaminlerin vücudunuz tarafından emilmeleri ve depolanmaları için suda çözülmesi gerekir. Vücudunuzun kullanmadığı, fazla miktardaki suda çözünen vitaminleri, işeyerek sisteminizden atarsınız. Bu besinler doğrudan kan dolaşımınıza emilir. Bu sayede normal enerji oluşum metabolizmanıza katkıda bulunurlar. Ayrıca yorgunluk ve bitkinlik hissinin azalmasına, bağışıklık sisteminin normal fonksiyonlarına, normal protein, glokojen metabolizmasına ve hücre oluşumuna katkıda bulunurlar.
Yağda çözünen vitaminler
Yağda çözünen vitaminler vücut hücrelerinde depolanır ve suda çözünür vitaminler kadar kolay atılmaz. Yeterli miktarlara ihtiyaç duyulmasına rağmen, suda çözünen vitaminler kadar sık tüketilmeleri gerekmez. Çok fazla yağda çözünen vitamin alırsanız, toksik etkileri olabilir. Dengeli bir beslenme genellikle yeterli miktarda yağda çözünen vitamin sağlar. Sadece yiyeceklerden yeterli D vitamini alamayabilirsiniz. D vitamini takviyesi veya içinde D vitamini içeren bir multivitamin almak D vitamini ihtiyacınızı karşılayabilir.
Yağda çözünen vitaminler A vitamini, D vitamini, E vitamini ve K vitaminlerini içerir. Bu vitaminler normal cildin korunmasına, görme yetisinin korunmasına, bağışıklık sisteminin normal fonksiyonuna, kemik oluşumuna ve korunmasına yardımcı olurlar.
A Vitamini (Retinoidler): Görme yetisinin, bağışıklık sisteminin, mukoza zarlarının ve cildin oluşması ile korunmasına yardımcı olur. A vitamini olan yiyecekler arasında yumurta, balık, tereyağı, tatlı patates, havuç, kabak, ıspanak ve mango bulunur.
D Vitamini (Kalsiferol): Fosfor ve kalsiyum gelişimi için gereklidir. Sağlıklı diş ve kemiklerin oluşumuna ve korunmasına yardımcı olur. D vitamini içeren besinler süt veya margarin ve yağlı balıktır.
E Vitamini (Alfa-Tokoferol): E vitamininin indirgenmiş formunun yeniden oluşmasıyla C vitamini oluşur. E vitaminli yiyecekler bitkisel yağlar, margarin, buğday tohumu, yapraklı yeşil sebzeler, kepekli tahıllar ve fındıktır.
K Vitamini: kan pıhtılaşması için gereklidir ve kemiklerin korunmasına katkıda bulunur. K vitamini besinleri lahana, karaciğer, yumurta, süt, ıspanak, brokoli, lahanası, lahana ve diğer yeşil sebzeler
B1 Vitamini (Tiamin): Kalbin normal fonksiyonuna ve enerji oluşumu için metabolizmaya katkıda bulunur. B1 vitamini içeren besinler kahverengi pirinç, jambon, soya sütü ve karpuzdur.
B2 Vitamini (Riboflavin): görme yetisinin, cildin ve kırmızı kan hücrelerinin korunmasına fayda sağlar. B2 vitamini içeren besinler süt, yumurta, yoğurt, peynir, et, yeşil yapraklı sebzeler, kepekli tahıllar ve tahıllardır.
B3 Vitamini (Niasin): B3 bir antioksidan gibi davranır ve hücre sinyallemesinde ve DNA'nın yapımında ve onarımında rol oynar. B3 vitamini et, kümes hayvanları, balık, kepekli tahıllar, mantarlar, patatesler ve fıstık ezmesinde bulunur.
B5 Vitamini (Pantotenik asit): Yorgunluk ve bitkinliğin azalmasına katkıda bulunur. B5 vitamini içeren besinler tavuk, yumurta sarısı, tam tahıllar, brokoli, mantar, avokado ve domates ürünleridir.
B6 Vitamini (Piridoksin): Kırmızı kan hücrelerinin oluşmasına, beyin fonksiyonlarının korunmasına yardımcı olur ve protein sentezini destekler. B6 vitamini içeren besinler et, balık, kümes hayvanları, baklagiller, soya peyniri ve diğer soya ürünleri, patates, muz ve karpuz gibi narenciye olmayan meyvelerdir.
B7 Vitamini: Makrobesin öğeleri metabolize etmek, saç ve cildi korumak için gereklidir. B7 vitamini içeren besinler kepekli tahıllar, yumurta sarısı, soya fasulyesi ve balıktır.
B12 Vitamini (Kobalamin): Metabolizmaya, kırmızı kan üretimine ve merkezi sinir sisteminin korunmasına yardımcı olur. B12 içeren gıdalar et, kümes hayvanları, balık, süt, peynir ve yumurtadır.
B9 Vitamini (Folat): Hücre bölünmesi ve kan oluşumu için gereklidir. Kuşkonmaz, bamya, ıspanak, brokoli, baklagiller ve portakal suyu B12 vitamini içerir.
C Vitamini (Askorbik asit): Sağlıklı diş ve diş etleri için, yaraların iyileşmesini ve demirin vücut tarafından emilmesini için faydalıdır. Meyve ve meyve suları, patates, brokoli, ıspanak, çilek, domates ve brüksel lahanası C vitamini içeren besinlerdir.