17 Aralık operasyonu, Kuzey Irak petrollerinin Halkbank'ta tutulmasını engellemek isteyen Amerikan JP Morgan'ı harekete geçirdi. Yıllık 40 milyar dolar mevduata göz diken banka, 8 Ocak'ta yayınladığı raporda süreci bahane ederek rakibi Halkbank'ı 'stratejik hisse' listesinden çıkardı.
Amerikan Bankası JP Morgan'ın kirli planı deşifre edildi. Irak devletinin Kuzey Irak petrollerinden elde edeceği senelik 40 milyar dolarlık mevduata göz diken JP Morgan, Türkiye'yi ve Halkbank'ı safdışı bırakmak için 17 Aralık operasyonundan yararlandı. Kerkük-Ceyhan boru hattına paralel inşa edilen yeni bir boru hattıyla Kuzey Irak'tan Ceyhan'a akmaya başlayan petrol parasının nereye yatırılacağının henüz netleşmemesi, JP Morgan'ı harekete geçirdi. Paranın Halkbank üzerinden Irak'lılara adil şekilde aktarılması amacını güden Türkiye Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi ile bir sözleşme yaptı. Ancak bu sözleşmeyi hiçe sayan JP Morgan, parayı kendi bankasına yönlendirmek için farklı bir stratejiyi devreye soktu. Banka, Türk hisse senetleri üzerinden kirli bir oyun planı geliştirdi.
17 Aralık operasyonunun çıkardığı kargaşadan yararlanan JP Morgan, 8 Ocak tarihinde yayınladığı yatırım tavsiyesi raporunda niyetini açık etti. Raporunda, Türkiye hakkında, 'ekonomistlerimiz kısa vadede yeni siyasi gelişmelerin lira üzerinde daha fazla baskı yaratabileceğini belirtiyorlar' kehanetinde bulunan JP Morgan, Halkbank'ı da bu nedenle stratejik hisse listesinden çıkardı. Kuzey Irak petrol paralarının hangi bankaya yatacağının netleşmemesini fırsat bilen JP Morgan'ın, yatırımcılar nezdinde Halkbank'ı gözden düşürmeye çalışması dikkatlerden kaçmadı.
HALKBANK'I DEVRE DIŞI BIRAKMAK İSTEDİ
Halkbank'ı Orta, Doğu Avrupa, Ortadoğu ve Afrika bölgesi için en çok tercih edilen 10 hisse listesinden çıkardığını duyuran Amerikan Bankası, 17 Aralık ve akim kalan 25 Aralık operasyonu sonucu artan 'siyasi gerilimin devam etmesini' beklediklerini ileri sürerek Türkiye hisse senetleri hakkında 'ağırlık azalt' tavsiyesini yaptı. Geçtiğimiz Ağustos ayında Kuzey Irak petrollerinin mevduatını tutmak ve Irak'ın ithalat ve ihracatının tüm ödemelerini yapmak üzere çalışmalarını yoğunlaştıran JP Morgan, Halkbank'ın yanı sıra Türkiye hisselerini de gözden düşürmeye çalıştı.
Boru da para da Türkiye'den
Geçtiğimiz günlerde Ceyhan'a akmaya başlayan petrol Türkiye'de depolanıyor. Ancak henüz Avrupa'ya ya da başka bir ülkeye ihraç edilemiyor. İhraç edilebilmesi için Irak Merkezi hükümetinin, Kuzey Irak Bölgesel Kürt yönetimi gibi Halkbank'a onay vermesi gerekiyor. Kuzey'deki yönetim bu petrolün satışından ilk yıllarda elde edilecek 17 milyar dolarlık mevduatın Halkbank'ta tutulmasına onay verdi. Türkiye'nin Kuzey Irak yönetimi ile imzaladığı sözleşmesindeki maddelere göre, Türkiye üzerinden geçecek petrolün satışından gelecek para Halkbank'a yatırılacak. Buradan da Irak merkezi hükümetine ve Kuzey Irak yönetimine adil şekilde dağıtılacak.
JP Morgan göz boyadı
JPMorgan, Türkiye hisse senedi piyasası için tavsiyesini 'nötr'den 'ağırlık azalt'a indirdi. JPMorgan 8 Ocak raporunda, 'Parasal sıkılaşma, makro ihtiyati önlemler büyüme görünümünü zayıflatıyor. İkinci olarak MSCI Turkiye endeksi 12 aylık fiyat/kazanç ortalamasının sadece yüzde 8 altında, yani çok da ucuz değil. Diğer taraftan hisse başı kârlarda düşüş bekleniyor. Ayrıca ekonomistlerimiz kısa vadede yeni siyasi gelişmelerin lira üzerinde daha fazla baskı yaratabileceğini belirtiyorlar' denildi. Halkbank'ı Orta, Doğu Avrupa, Ortadoğu ve Afrika bölgesinde en çok tercih edilen 10 hisse listesinden çıkardığını ilan etti.
- Yenişafak