Kağıt ve kalemler hazırsa başlayalım!
Kağıt ve kalemler hazırsa başlayalım!
Fakat Salary.com'un yaptığı bir anket, insanların yalnızca %37'sinin maaşları için pazarlık yaptığını, %18'inin bunu asla yapmadığını ortaya koymuştur. Katılımcıların %44'ü performans değerlendirmeleri sırasında zam konusunu hiç gündeme getirmediklerini söylemiştir. İnsanların bu konuyu konuşmaktan çekinmesi oldukça normaldir. Fakat maaşınızın artması hakkında patronunuzla konuşmazsanız aynı ücretle çalışmaya devam etmek durumunda kalırsınız ve zam şansını kaçırırsınız. Peki maaş konusunu patronunuzla konuşmak için neler yapmanız lazım? Gelin birlikte göz atalım...
Maaş konusunu konuşmadan önce sektörünüzdeki ve çalıştığınız bölgedeki ortalama maaş miktarını araştırmalısınız. 'I Will Teach You to Be Rich' kitabının yazarı Ramit Sethi'nin belirttiği gibi eğer araştırma yapmadan maaş konusunu konuşursanız kontrol tamamen karşı tarafın elinde olacaktır.
Maaş hakkında konuşmaya başlamadan önce patronunuza işle ilgili sorular sorabilirsiniz. İşletmenizin ihtiyaçlarını ve neler yapabileceğinizi konuşabilirsiniz. Northwestern Üniversitesi Kellogg İşletme Fakültesi'nden Profesör Leigh Thompson, tüm çalışanların %93'ünün soru sormaktan çekindiklerini fakat soruların sorulmasının sonucu önemli ölçüde iyileştireceğini söylemektedir.
Columbia Business School'daki araştırmacılara göre maaş konusunda çok spesifik bir rakam istemeniz gereklidir. Örneğin 4 bin TL yerine 3.970 TL gibi bir rakam söylemelisiniz. Çalışanlar ilk maaş taleplerinde daha kesin bir sayı kullandıklarında umduklarına daha yakın bir teklif alma olasılıkları daha yüksek olur. Bunun nedeni, işverenin bu sayıya bir araştırma yapıp ulaştığınızı düşünmesidir.
Özellikle yen bir işe başlayacaksanız ve maaş hakkında konuşuyorsanız bu konuya dikkat etmelisiniz. U.S. News & World Report'tan Rebecca Thorman ne söyleyebileceğinize dair harika bir örnek vermiştir: 'Burada çalışmaktan gerçekten heyecan duyuyorum. 5 bin Tl maaş teklifiniz gerçekten iyi bir teklif ancak deneyimlerime ve çalışmalarıma dayanarak gerçekten 5.500-6 bin Tl aralığında olmayı bekliyordum. Bu konuda anlaşabileceğimizi umuyorum.'
İş hakkında konuştuktan sonra işverenden bir teklif vermesini isteyebilirsiniz. Bunu yaparak karşı tarafa olan saygınızı ve güveninizi göstermiş olursunuz ve bir anlaşmaya varmanız daha kolay olabilir.
Araştırma yaparken çalışmak istediğiniz pozisyon için belirtilen maaş aralığına bakıp ortalama bir maaş istemek mantıklı gelebilir. Ancak bunun yerine en yüksek miktarı istemelisiniz. Patronunuzla bu miktarı tartışırken muhtemelen miktarı düşürecektir ve yüksek bir rakamla başladığınızda size uygun bir rakam için anlaşma yapmanız daha olası olacaktır.
Forbes, konuşma korkutucu olsa da her zaman olumlu olmanızı önermektedir. Örneğin, 'Burada çalışmaktan gerçekten zevk alıyorum. Geçtiğimiz yıl, işimin kapsamının oldukça genişlediğini hissediyorum. Rolümün, sorumluluklarımın ve işe katkılarımın arttığına inanıyorum. Maaşımı gözden geçirme olasılıklarını sizinle görüşmek istiyorum.' diyebilirsiniz.
Genelde maaş görüşmeleri yüz yüze veya görüntülü konuşmayla yapılır fakat daha öncesinde işle ilgili diğer konuları e-posta üzerinden konuştuysanız ve işyeriniz bunu uygun buluyorsa konuyu e-posta aracılığıyla tartışabilirsiniz. Bu şekilde söylemek istediklerinizi daha net bir şekilde aktarabilirsiniz ve daha az gerilirsiniz.
Durumu patronunuzun bakış açısından düşünmelisiniz. Bir psikolog olan Adam Galinsky'nin araştırması, karşı tarafın düşüncelerini ve ilgi alanlarını göz önünde bulundurduğunuzda iki tarafın da kabul edeceği çözümlerin daha kolay bulunacağını göstermiştir.
Columbia Business School'un araştırmaları insanların zam konusunu konuşurken bunun faydalarını düşündüklerinde daha güvenle konuşabildiklerini göstermiştir. Siz de konuyu patronunuzla konuşmadan önce bunun ailenize ve geleceğinize katabileceklerini düşünmeyi deneyebilirsiniz.
Özellikle yeni bir işe başvurduğunuzda işverenler önceki maaşınızı sorabilir. Bu sorudan kaçmak yerine maaşınızı söyleyip konuşmayı istediğiniz rakama ve rakamı neden hakkettiğinize getirmelisiniz. Yeteneklerinizden ve yaptığınız işlerden bahsetmelisiniz.
Sizi iyi bir çalışan yapan tüm özelliklerinizi bir kağıda yazmayı deneyebilirsiniz. Bu kağıtta deneyimlerinizi, yaptığınız projeleri ve başarılarınızı listeleyebilirsiniz. Böylece zam hakkında patronunuzla konuşurken zammı neden istediğinizi rahatça açıklayabilirsiniz.
araştırmalar çalışanların zam konusunu Perşembe günleri konuştuklarında istedikleri miktarı alma olasılığının daha yüksek olduğunu göstermektedir. İnsanlar haftaya daha sert ve anlaşmaya kapalı başlarlar. Ancak, hafta ilerledikçe daha esnek ve uyumlu hale gelirler. Psychology Today, 'Perşembe ve Cuma günleri müzakere ve uzlaşmaya en açık olduğunuz günlerdir çünkü işinizi hafta bitmeden bitirmek istersiniz.' diyerek konuyu açıklamıştır.
Zam hakkında konuşurken piyasada sizin çalıştığınız pozisyon için verilen ortalama miktara odaklanmalısınız. Böylece patronunuza konu hakkında bilginiz olduğunu gösterirsiniz ve önerdiğiniz miktarı reddetmesi zorlaşır.
Görüşmenizin bir parçası olarak tüm taleplerinizi önem sırasına göre açıklamalısınız. Business Insider'dan Adam Grant, bir iş görüşmesinde sizin için en önemli konu maaş ise ilk olarak bu konuyu sonrasında tatil zamanını ve terfi süresini konuşmanızı önermektedir. Araştırmalar bu konuları öneme göre sıralamanın çok fazla bilgi vermeden işverenlerin ilgi alanlarınızı anlamalarına yardımcı olduğunu göstermektedir. Daha sonra, onlardan önceliklerini paylaşmalarını isteyebilir ve iki tarafa da uygun bir karar alabilirsiniz.
Zam isterken kiranızın artması ya da yol masraflarınız gibi konulardan bahsetmemelisiniz. Birçok çalışan aynı sorunları yaşadığından bunların yeterli nedenler olmadığı düşünülebilir. Bunu yerine işteki performansınızdan ve başarılarınızdan bahsetmelisiniz.
Sizin istekleriniz ve nedenleriniz kadar karşı tarafı dinlemeniz de büyük önem taşır. Diğer kişinin ne söylediğine gerçekten dikkat ederek onun düşüncelerini anlayabilir ve ikinizi de mutlu edecek bir çözüm bulabilirsiniz.
Maaş konusunu konuşurken 5 bin ila 6 bin Tl arası gibi bir maaş aralığı talep etmemelisiniz. Bu, verdiğiniz aralıktaki her rakamı kabul etmeye hazır olduğunuzu gösterir ve karşı taraf size aralıktaki en küçük rakamı önerecektir.
isteğinize hayır denilmesinden korkuyor olabilirsiniz ancak müzakerenin amacı bir anlaşmaya varmaktır ve başta hayır denmesi oldukça normaldir. Karşılar tarafın evet diyeceği bir rakamı istemeseniz de kabul etmek yerine kendi istediğiniz rakamı belirtmeli ve hayır dendiğinde konuyu kapatmak yerine nedenleri üzerine konuşup ortak bir noktada buluşmaya çalışmalısınız.
Patronunuz zam konusunu konuşmaktan kaçınıyor olabilir ya da isteğinizi reddedebilir. Bu durumda konuşmayı devam ettirmek için açık uçlu sorular sorun ve birlikte çalışmaya istekli olduğunuzu gösterin.
Karşılar tarafın teklifine hemen cevap vermek istemiyorsanız ya da teklif ettiği rakam size uygun değilse tamam ya da bilemiyorum gibi cevaplar vermek yerine sessiz kalmalısınız. Birkaç saniye sonra karşıdaki kişi konuşmadığınızı gördüğünde sizi ikna etmek için konuşmasına devam edecek ya da yeni bir rakam önerecektir.
Karşı tarafın teklif vermesini istediğinizde çok düşük bir rakam söyleyeceğinden ve hayır diyemeyeceğinizden endişe ediyorsanız ilk teklifi siz vermelisiniz. Bu şekilde karşı taraf rakamı düşürse bile onun teklif edeceğinden daha yüksek bir rakamda anlaşma şansınız olacaktır.
Her zaman gerçekten istediğiniz miktardan fazlasını teklif etmelisiniz. Psikoloji, pazarlık partnerinizin bu yüksek rakama göre pazarlık yaparsa daha iyi bir anlaşma yapıyormuş gibi hissedeceğini göstermektedir. Yüksek bir sayı verirseniz olabilecek en kötü şey, karşı tarafın daha düşük bir teklif vermesidir.
Eğer patronunuz size zam vermiyorsa daha esnek çalışma saatleri ve daha fazla tatil isteyebilirsiniz. Zam alamasınız bile bunlar iş yükünüzün azalmasını sağlayacaktır.
Kimse ilk konuşmasında yeterince rahat olmaz ve ne diyeceğini bilemez. Bu yüzden maaş konusunu patronunuzla konuşmadan önce müzakere yetenekleriniz üzerine çalışmanız gerekir. Bunun için aynı konu üzerine kafanızda ihtimalleri düşünerek patronunuza verebileceğiniz cevapları daha iyi seçebilirsiniz.
Bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda buluşalım...
valla güzel güzel yazılmış ama burada ipler patronun elinde olduğu için bu fiyat / pazarlık işleri hiç böyle olmuyor. işsizlik kaygısı tüm dengeleri alt-üst ediyor. işiniz varsa ve yeni bir iş arıyosanız, mevcut işinizde de tuzunuz kuruysa o zaman olabilir belki. ama onda da karşı taraf bunu bildiği için yine sizi kabul etmiyo diğer adaylara (ucuz olanlara) yöneliyor. mevcut işte zam ise tamamen patronun insafına kalmış. tüm taktikleri uygulasanız bile veresi yoksa asla zam vermez :) ben en büyük fırsatı boşalan üst pozisyonlar için görüyorum. yani aynı pozisyon için aha bak ben ne kadar başarılıyım hadi zam yap demek yerine bir üst pozisyona talip olup oradan zam almak daha garantili oluyo.