Çağımızın en büyük sorunlarından biri her konuda şaka yapılabileceğini zannetmemiz. Espriler havada uçuşuyor, çoğu zaman gülüyor eğleniyoruz ama bazı noktalarda bunu sürdürmek gerçekten komik değil. Herkesin hayatına kimse karışamasa da durmamız gereken yerleri bilmeli, buna göre pozisyon almalıyız. İşte esprisi yapılması durumunda buz gibi hava estirebilecek ve insanları sizden uzaklaştırabilecek konular…
Siz her istediğinizin yapıldığı mükemmel bir çocukluk ya da rahat bir ergenlik geçirmiş olabilir; hiçbir baskı ya da tacize maruz kalmadan büyümüş olabilirsiniz ancak insanların yaraları var ve hep olacak. Bu nedenle geçmişe dair şakalar yaparken en az iki kere düşünün ve adımınızı ona göre atın. Ummadığınız bir cevapla ya da gözyaşlarıyla karşılaştıktan sonra iş işten geçebilir.
Pek çok konuda espri yapabilir ve istediğimizi söyleyebiliriz ancak durmamız gereken yerleri bilmemiz çok önemli. Yukarıda da söylediğimiz gibi, karşınızdaki kişiden alacağınız tepki sizi perişan edebilir.
Peki ama neden? Aslında cevap çok basit. Herhangi bir tedavi görmediysek, beynimiz travmatik olayları arka plana iter ve hiç olmadık zamanlarda karşımıza çıkarır. Yaptığınız şakaların nereye gidemeyeceğini bilmeyen siz ve bu travmasıyla birdenbire karşılaşan kişi...
Siz en iyisi iki kere düşünün.
Siyasal, ulusal, ırksal ya da dinsel bir nedenle azınlık durumundaki bir insan topluluğunu soyca yok etmeyi amaçlayan toplu öldürme eylemine soykırım diyor sözlükler. Toplu olarak öldürme eylemi. Bir toplumu tamamen ortadan kaldırmaya yönelik olarak yapılan ve sebebi ne olursa olsun canice olan soykırımla ilgili şaka yapmak gerçekten çok aciz bir davranış.
Çünkü insanlarda yara ya da travma oluşturan bu tip olayların ardından çözüm üretmezsek yaptığımız tüm espriler ve şakalar işi sulandırmaktan öteye gitmez. 'Ben konuyu hafifletmek istiyordum yoksa tabii ki ciddi bir konu' diyorsanız, haksızsınız. Bu konuda hafifletilecek bir durum yok zira.
Yıldız Tilbe, bu tweet'iyle pek çok kesimden tepki aldı. Sonunda pişman olmadığını, hâlâ aynı şekilde düşündüğünü dile getirse de biz söyleyelim; soykırımın şakası olmaz. Ne yapmış olursa olsun, hiçbir topluluk bu şekilde tehdit edilmez.
Yaşamadığınız bir konu hakkında atıp tutmak, espri yapmak, insanları eleştirmek ya da dalgaya almak çok kolaydır elbette. Konuşma engeli olan birini taklit etmek, tekerlekli sandalyede oturan birine itme şakası yapmak, gözleri görmeyen birini yanlış yönlendirmek sık yapılan şakalardan... Kimseyi görmediyseniz bile mutlaka Mehmet Ali Erbil şovlarında karşılaşırsınız.
Kısa bir zaman önce metroda engellilerin güvenliği için yapılan kemeri bağlayarak engelli taklidi yapan genç kadın epey tepki almıştı, hatırlarsınız. Sonradan özür dilese de olanlar olmuştu.
Aslında bu konunun çünküsü yok. İnsanların engelleriyle ilgili şaka yapmak, bunu espri malzemesi haline getirmek sizi komik yapmaz; düşüncesiz, nerede ne söyleyeceğini bilmeyen, patavatsız biri yapar.
Bir dinin anlayış ve görüş ayrılıkları dolayısıyla ortaya çıkan, belirli kuralları, kendi içinde tutarlı inanç ve davranış bütünlüğü bulunan büyük kollarından her birine mezhep diyoruz. İnsanlar mezheplerini kendileri seçmiyorlar, dolayısıyla gereklerini yerine getirip getirmedikleri ya da kurallarına uyup uymadıkları yalnızca onları bağlar.
Eşcinseller kendi aralarında şaka yapıyor olabilirler ama bu sizin de aynı esprileri yapabileceğiniz ya da onları bir şekilde eleştirebileceğiniz anlamına gelmiyor.
Çünkü homofobik oluyorsunuz, yaptığınız şakanın ardında nefret barındırıyorsunuz. Mümkünse siz şaka yapmayın.
İnsanlar şişman, zayıf, uzun, kısa, esmer, sarışın, büyük burunlu, iri dudaklı, kırmızı yanaklı olabilir; kısacası sizden farklı görünebilir. Bu, o insanlarla dalga geçmenizi mantıklı kılmaz.
Şişman bir kadına sorulan 'Kaç aylık?' şakasının nelere yol açacağını bilemezsiniz, yapmayın.
Burnu büyük olduğu için birkaç defa ameliyat olan ve her fırsatta kendisiyle dalga geçenlere karşılık en çok kendisi espri yapan İrem Derici son olarak verdiği kilolar sonrası hastanelik olmuştu, hatırlarsınız. İşte aynı İrem Derici'nin tükenmişlik sendromu teşhisiyle kısa bir süre tedavi de görmüştü. Bilin bakalım neden?
Bunu açıklamaya gerek var mı, bilemiyoruz ama söyleyelim. Birine öldüğünüze ya da bir yakınının öldüğüne dair şaka yaptığınızda komik değil vicdansız oluyorsunuz.
Özellikle ülkemizde incecik bir çizgi olan ve sık sık geçilen ırkçılık konusunda yapılan göndermeler, şakalar, espriler bir türlü bitmiyor. Bu konuyu ciddi ciddi politik bir malzeme haline getirenler de oluyor elbette ama ırk nefreti insanlığın sonunu getirebilecek konulardan biridir.
İnsanların içinde bulunduğu ekonomik durumla dalga geçmek en hafif tabirle aymazlıktır. Neden diyorsanız, alttaki haberin görseline bakabilirsiniz. 👇
Cinsel istismardan espri malzemesi çıkarmak, tacizi ve tecavüzü meşrulaştırmaktan öteye gitmez. Bunu kanıksadıktan sonra her şeyin daha iyiye gidebileceğini söyleyebiliriz galiba...
Ne diyelim ki?
Tüm bunları sırf troll'lük olsun, sosyal medyada eğlenilsin diye yapıyorsanız artık kendinizi eleştirme vakti gelmedi mi?
KARDEŞİM BENDE MİZAH SEWİYORUM, AMA BAZI ŞEY LERİN ŞAKASI YAPILINMAZ.
Bir de 'duyar kasmak' saçmalığı var ki şu kalıbı her gördüğümde elim ayağım titriyor. Gerçekten lüzumsuz hassasiyet gösteren tipler var ama şu kalıbın iticiliği neredeyse her şeyin önüne geçiyor. 'Duyar kasmak' ne lan söz öbeği kapasitesini siktiğimin sosyal medya ergencikleri? 20 tane kelime biliyorsunuz zaten. Onları da özellikle beğeni almak için sağda solda alakasız alakasız yazıyorsunuz. Artık özgün ve düzgün bir yorum bulamıyorum internette. Neredeyse herkes sürekli aynı şeyleri yazıp duruyor. 'Boş, çöp, leş, alfa, 10/10, ... da ne bileyim, yemin edebilirim ama kanıtlayamam, nasip olur mu be' bilmem ne... Çok aptal ve özenti bir kitlesiniz arkadaş. Kelime dağarcığınıza sıçayım.
Neredeyse her türlü saygısızlığı, duygusuzluğu, görgüsüzlüğü yapıyorlar. Tepki alınca da hemen 'Duyar kasma' diyorlar koduğumun ezikleri. Sosyal medyada zaten bokunu çıkarmadıkları şey kalmadı neredeyse ve bu kalıbın bile bokunu çıkarıp duygusuz ve umursamaz olmayı göze alıyorlar arkadaş. ben böyle geri zekalılık görmedim. İnsanların hassas, düşünceli olması da mı batıyor size lan jargon gülleri? Ezberlediğin cümlelerle, akımlarla kafa tutan tavrına sıçarlar senin. Otun bokun sonuna 'kasmak' fiilini koyup durun zaten. Başka da hiçbir halt bilmezsiniz. Asansör aynasında foto çekilen özenti beyinsizler sizi.