Çocukluk çağı şişmanlığı, vücutta aşırı yağ depolanması ile ortaya çıkan, fiziksel ve ruhsal sorunlara neden olan bir enerji metabolizması bozukluğudur. Bu durum genellikle aşırı yeme, sebze tüketmeme, fiziksel aktivite yapmama ve fast food beslenmeden kaynaklı ortaya çıkmaktadır. Bunun dışında hormonal ve genetik sendromlara bağlı şişmanlık vakaların %10'unu oluşturmaktadır.
Bir çocuğun şişman olup olmadığı yaşa göre ağırlık ve boy standartlarından veya büyüme eğrileri kullanılarak belirlenebilmektedir. Dünyada 2 yaşın üzerindeki çocuklar Beden Kitle İndeksi eğrileri ile izlenmekte ve kilo fazlalıkları bu indekse göre belirlenmektedir. Eğer çocuk yaşıtlarına göre uzun veya kısa ise aslında tedavide kilo mu verdirilecek yoksa boy uzaması göz önüne alınarak aynı kiloda mı kalması sağlanacak bunun belirlenmesi gerekmektedir.
Çocuklarda hızlı kilo kaybı ve çok düşük kalorili diyetler, özellikle de light ürünlerle dolu bir beslenme kesinlikle uygulanmamalıdır. Çocuk okula gidiyorsa okul yemeklerine uygun beslenme örneği çıkartılmalı, anne-öğretmen-beslenme uzmanı üçgeninde denetim yapılmalıdır.
Sağlıklı beslenen çocuklarda şişmanlık görülmemektedir. Bu alışkanlığın kazanılması 2 yaşından itibaren olmalıdır. Ailenin beslenme alışkanlıklarını çocukla beraber değiştirmesi en iyi şekilde başarı sağlamaktadır.
- Yemek zamanlarının düzenli ve uygun saatlerde olmasını sağlayın.
- Çocuklarınızın yemek tabaklarını ayırın ve ne kadar yediğini kontrol edin.
- Besinleri çocuğunuza değişik tat, kıvam, renk ve çeşitlilikte sunmaya özen gösterin.
- Şekerli besinlerden mümkün olduğunca uzak durmasını sağlayın.
- Çocuğunuzla birlikte yemek yiyin.
- Çocuğunuz uykulu iken beslemeyin.
- Yemek yemek için yeterli zaman verin fakat bu durum yarım saati geçmesin.
- Çocuğunuzu zorla beslemeyin.
- Çocuğunuzu susuz bırakmayın fakat yemekten önce çok sıvı tüketmesini engelleyin.
- Çocuğunuz okulda tüketeceği besinleri siz evde hazırlayın. (kek vs.)
- Çok farklı çeşitte besinlere yer verin.
- Daha fazla tam taneli tahıl içeren ekmekler, taze sebze ve meyve yedirin.
- Çocuğunuza günde en az 1 saat hoşuna gidecek bir fiziksel aktivite yaptırın.
- Her sabaha mutlaka kahvaltı ile başlattırın.
- Yiyeceklerini seçme konusunda çocuğa şans tanıyın.
- Taze sıkılmış meyve suları, süt, ayran gibi sağlıklı içeceklere yönlendirin.
- Sofrada onunla birlikte aynı yemekleri yiyin.
Çocuklarda bazı dönemlerde bir besine aşırı ilgi veya onu reddetme yaygın görülen bir durumdur. Bunun çocuğun özgürlüğünü kabul ettirme isteğinin bir parçası olduğunu ve gelişiminin getirdiği normal bir davranış olduğunu unutmamak gerekir. Bu besinleri çocuğun yemeklerine yavaş yavaş ekleyerek bir damak tadı oluşturup, ileride tekrardan beslenmesine almasını sağlayabilirsiniz.