Çoğumuz sabahları güne kahveyle başlıyor, günün kalanında da bolca tüketiyoruz. Kafeinli içeceğimiz bizi kendimize getirmekle kalmıyor, aynı zamanda vücudumuza faydalı antioksidanlar ve besinler veriyor ve bağırsaklarımızı da çalıştırıyor. Öyle ki kahve içenlerin %29'u 20 dakika içerisinde lavaboya gitme ihtiyacı hissediyor. Peki kahvede buna sebep olan şey nedir? Siz de merak ediyorsanız içeriğimize buyurun. 👇
Kafein, uyanık kalmamıza yardımcı olan doğal bir uyarıcıdır. Pişirilmiş tek bir fincan kahvede yaklaşık 95 miligram kafein bulunur.
Birkaç çalışma, kolon ve bağırsak kaslarının kasılmasına neden olabileceğini ortaya koymuştur. Kolondaki kasılmalar, içerisindeki maddeleri sindirim sistemimizin son organı olan rektuma doğru iter.
Aynı şekilde kafeinsiz kahveye kıyasla kolonu çalıştırmada %23 daha etkilidir. Ancak araştırmalar kafeinsiz kahvenin de tuvalete çıkma dürtüsüne neden olabileceğini gösteriyor.
Klorojenik asitler ve n-asil-5-hidroksitriptamit bu konuyla ilgisi olan bileşenler arasında yer alıyor. Araştırmalar, bunların mide asidi üretimini tetikleyebileceğini ortaya koydu. Mide asidi, yiyeceklerin parçalanmasını ve bağırsakta hızla hareket etmesini sağlar.
Mesela bir şeyler içmek kolonumuzu daha aktif hâle getiriyor ki, buna gastrokolik refleks deniyor. Bu refleks yemek yediğimizde de kolonu harekete geçiriyor.
Öte yandan kahve kaynaklı bağırsak hareketleri tesadüf sonucu gerçekleşiyor olabilir de. Bunun sebebi, uyandığımızda bağırsaklarımızın uyku hâline kıyasla iki kat daha aktif olması, dolayısıyla daha kolay çalışmaya başlamasıdır.
Bununla birlikte, diğer faktörlerin kolonun uyarılması üzerinde ne kadar büyük bir etkiye sahip olduğun bilinmiyor. Faktörlerin öneminin belirlenmesi için bu hususta daha fazla araştırma yürütülmesi gerekiyor.
Örneğin kafein gibi kolonu daha etkin kılan gastrin hormonunun seviyesini artırıyor. Bir çalışmada suya kıyasla düzenli kahve içmenin hormon seviyesini 2.3, kafeinsiz kahve içmeninse 1.7 kat artırdığı gözlemlendi.
Bu hormon kolondaki yiyeceklerin hareket hızını artırmakla kalmıyor, aynı zamanda kolonu daha etkin kılan gastrokolik refleksi de etkiliyor.
Ancak kahveye eklenen süt, krema, tatlandırıcı, şeker veya diğer katkı maddeleri bağırsak hareketlerini etkiliyor. Örneğin, süt ve krema laktoz içerdiğinden bağırsakların daha fazla çalışmasına neden olabiliyor. Öyle ki, dünyadaki insanların %65'i laktozu düzgün bir şekilde sindiremiyor.
Bunlar arasında şişkinlik, mideye kramp girmesi veya ishal de bulunuyor. Bu, laktoza duyarlı kişilerde tuvalete gitmeyi tetikleyebileceği anlamına geliyor.
Bu konuyla ilgili bir deneyde, katılımcıların %29'u kahve içtikten sonraki 20 dakika içerisinde lavaboya gitme isteminde bulunmuş. Şaşırtıcı bir şekilde bu deneye katılan kadınların %53'ünde bu durum görülmüş. İrritabl bağırsak sendromu gibi sindirim sistemi sorunlarının kadınlarda daha yaygın olduğu düşünülürse, erkeklere kıyasla kadınlar böyle bir dürtü göstermeye daha yatkın olabilir.
Ayrıca bu durumun düzenli olarak kahve içenlerde ne sıklıkla yaşandığı da bilinmiyor. İrritabl bağırsak sendromu görülen yaşlılarda da bağırsakları kahvenin etkilerine daha duyarlı olduğundan böyle bir eğilim gösteriyor olabilir. Laktoza duyarlı kişiler de kahvelerine süt ürünleri ekledikleri için bu durumdan muzdarip olabilir.