Dünyanın en eski yemekleri arasında Türk mutfağından da bir lezzet olmazsa olmazdı elbette...
Dünyanın en eski yemekleri arasında Türk mutfağından da bir lezzet olmazsa olmazdı elbette...
Güveç, aslında kil ve topraktan yapılan yemek kabına verilen bir isim olsa da bugün bu kaplarda yapılan tarihin en eski yemeklerinden birine de 'güveç' diyoruz. Güvecin en eski yemeklerden biri olduğunu da bahsettiğimiz yemek kapları bizlere ispatlıyor zaten. Arkeolojik kazılarda elde edilen yemek kapları ve M.Ö 8. veya 4.yüzyıllar arası Heredot'un yazıtlarında bulunan güveç tarifleri bu yemeğin yaklaşık 8.000 yaşında olduğunu gösteriyor.
İçinde meyve, et veya sebze türleri olan hamurun mısır veya muz yaprağına sarılıp pişirilmesi sonucu hazırlanan tamalenin M.Ö 8000 veya 5000 yıllarında ortaya çıktığı düşünülüyor. Tarihçiler Aztekler ve Mayalar tarafından sıkça tüketildiğini söylüyor. Uzun süre yemek saklamanın zor olduğu dönemlerde gezginler ve askerler tamale yemeyi tercih ediyormuş.
Genellikle kahvaltılarda yenilen ve çikolata, meyveler, çeşitli soslarla süslenen pankeklerin de yaklaşık 5000 yıllık bir tarihi olduğu söyleniyor. Milattan önce 5.yüzyıl şairleri Magnes ve Cratinus'un da eserlerinde pankekten bahsettiği görülüyor.
Hint yarımadasından çıkmış bu eşsiz lezzet, bugün bile annemizin sofralarından en pahalı kafenin menüsüne kadar her yerde afiyetle yenilebiliyor. Körili tavuk tarifi yaklaşık 200 yıl kadar önce Birleşik Krallık sayesinde Hindistan'dan tüm dünyaya yayılmış olsa da yapılan araştırmalar tarifinin 4000 yıllık olduğunu ortaya koyuyor.
Görünüşü ve tarifinden dolayı oldukça yeni zannettiğimiz cheesecake de dünyanın en eski yemeklerinden biriymiş de haberimiz yokmuş! Bugünkü krem peynir kullanılan hali 1872 yılında Amerika'da keşfedilmiş. Ancak daha öncesinde bal, un ve yumuşak peynirden cheesecake yapılıyormuş. Kanıtı da M.Ö 2000 yılına dayanan Antik Yunan yazıtları. Hatta ilk olimpiyat oyunlarında sporculara ikram bile ediliyormuş.
İnsanoğlu yaklaşık 13000 yıldır pirinç yiyormuş. Ancak pilavı keşfetmek için 12000 yıl kadar beklemiş. M.Ö 1000 yıllarında sofralarda yer almaya başladığı düşünülen pilav, tarihi kaynaklara göre pirinç, sebze ve etin çeşitli baharat ve otlarla tatlandırılarak bir et suyunda pişirilmesiyle ortaya çıkmış. Ancak her ülkeye göre içindeki malzemeler farklılık gösterebiliyormuş. Tam olarak hangi ülkede ortaya çıktığı bilinmese de uzmanlar Asya veya Orta Doğu coğrafyasında keşfedildiğini söylüyorlar.
Hint mutfağına ait en eski tatlı olan kheer için sütlacın Hintli olanı da diyebiliriz. Zaten tarihçiler tarafından sütlacın atası olduğu da söyleniyor. İçinde süt, pirinç, hindistan cevizi sütü, un, kakule bulunuyor. Yazılı kaynaklarda M.Ö 400 yılında kheer tatlısından bahsediliyor. İranda bulunan bazı yazıtlarda Hz.Muhammed cennete çıktığında, kendisine bu tatlıdan ikram edildiği söyleniyor.
İsmine bakılınca pek eski bir imajı varmış gibi durmuyor öyle değil mi? Oysaki dünyanın en eski tariflerinden birisi. İnsanlar var olduğundan beri balık tüketiyorlar, bu bir gerçek. Ancak balığı sosla daha enfes bir hale ne zaman getirdiler? Muhtemelen M.Ö 3. veya 4. yüzyılda. Balık genellikle Güneydoğu Asya'da tüketiliyor olsa da sosla birlikte sofralara gelişi Avrupa'da olmuş. Tarihçiler M.S 4.yüzyılda garum sosunun günümüz parasıyla 500 dolar civarında olduğunu söylemiş.
E bu bildiğimiz hamburger? Hamburger tüm dünyada akıllara Amerika'yı getirse de atası Antik Roma'ya dayanıyor. Antik Roma yemek kitabı Apicius: De Re Coquinaria'ya göre M.S 500'lü yıllarda; kıyma, çeşniler, çam fıstığı, beyaz şarap ve çeşitli soslardan yapılan, açık ateş üstünde pişirilen köfteler ekmekle birlikte afiyetle yeniliyormuş. Günümüzde ise bir isim değişikliğiyle hamburger olarak kendine dünya mutfağında yer bulabilmiş.
İşte listeye bizim mutfağımızdan giren yiyecek! Aşure sadece dünyanın en eski yemeklerinden biri değil, aynı zamanda dünyanın en eski tatlısı. Nuh'un gemisinde son kalan malzemelerden yapıldığına inanılıyor. İngilizce adı da Noah's Pudding zaten. M.Ö 2000 yıllarından beri insanlar tarafından tüketiliyor.