639 sene boyunca dünya Süryanilerinin patriklik merkezi olan Deyrulzafaran Manastırı, Mardin’in tarihi yapılarından birini oluşturmaktadır ve il merkezinin 3 kilometre doğusunda yer almaktadır.
Deyrulzafaran Manastırı’nın yapılış tarihi bilinmemektedir. Tarihinin Mardin kuruluşuna kadar indiği düşünülen Deyrulzafaran Manastırı’nın özellikle tavanı dikkatinizi fazlasıyla çekecek. Tavanındaki taşlar sıra halinde dizilmiş fakat taşların aralarında harç olmadan birbirine kenetlenip geometrik şekil verilmiştir.
Fotoğraf: Kemal Öztürk Turkoy
Batman-Silvan karayolu üzerinde, Silvan'a 23 km uzaklıkta bulunan Malabadi köprüsü Anadolu'nun belki de en önemli tarihi yapıları arasında yer almaktadır. Diyarbakır sınırları içinde bulunan, 1147 yılında Artuklular tarafından yapılan bu köprünün eni 7 boyu da 150 metredir. Köprüyü dünyaca ünlü yapan asıl özelliği ise taş köprüler arasında kemeri en geniş olan köprü olmasıdır.Hatta öyle ki Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nde köprü hakkında dikkat çekici bir tespitte bulunmuştur.
'Malabadi Köprüsü'nün altına Ayasofya'nın kubbesi girer'
Şanlıurfa şehir merkezinin güneybatısında yer alan ve rivayete göre İbrahim Peygamberin ateşe atıldığında düştüğü yer olarak bilinen bu iki göl, kutsal balıkları ve çevrelerindeki tarihi eserler ile Şanlıurfa'nın en çok ziyaretçi çeken yerlerindendir. Ayrıca göldeki balıklar halk tarafından kutsal kabul edilerek yenilmemekte ve korunmaktadır.
Adıyaman'ın Kahta ilçesi yakınlarında Ankar dağları civarında 2.150 metre yüksekliğindeki Nemrut dağı 1987'de UNESCO tarafından Dünya mirası alanı ilan edilmiştir. Hemen bir yıl ardından ise milli park statüsü kazanmıştır. Kommagene kralı Antiochus Theos, MÖ 62 yılında bu dağın tepesine, pek çok Yunan ve Pers tanrısının heykelinin yanı sıra kendi mezar-tapınağını da yaptırmıştır. Mezarda, bir kartalın başı gibi, tanrıların taş oymaları bulunur.
Fotoğraf: Hüseyin Kekiç
'Kartal Yuvası' olarak da bilinen Mardin kalesi sırtlarına kurulu olan bir şehrin tam anlamıyla bekçiliğini yapmaktadır. Sümerlerden Osmanlı'ya kadar bir çok bir çok medeniyete ev sahipliği yapmıştır.Bir rivayete göre MS 330 yılında ateşe ibadet eden ve güneşe tapan Şad Buhari isminde bir kral gelip Mardin kalesinde kalır. Hastalanmış olan kral, kalede yaşadığında iyileşince, kendisine bir kasır yaptırıp, 12 yıl burada hayatını devam ettirir. Kalenin ayrıca veba salgını nedeniyle 442-552 yılları arasında kullanılmadığı da iddia edilir.
Fotoğraf: Mustafa Sarıkaya
Diyarbakır-Merkez ilçesinde bulunan kilise, tarihin önemli yapıtlarından biridir. Aynı zamanda Ortadoğu’nun en büyük Ermeni kilisesi özelliği taşıyan Surp Giragos, görenleri dış mimarisiyle büyülemekle kalmıyor, iç mekanının yapısıyla ve dekorasyonuyla da hafızalarda büyük bir yer ediniyor.
15. yüzyılda yapıldığı tahmin edilen Surp Giragos Ermeni Kilisesi, dönem dönem yenilenmiş ve genişletilmiştir. En son 1881 yılında yaşadığı büyük bir yangından sonra, 1883 yılında restore edilmiştir.
Gaziantep’in doğal güzellikleri arasındaki yayla, İslahiye ilçesinin Altınüzüm beldesine 20 kilometre mesafede yer alır. Tabiatın en güzel parçalarından biri olan Hızır Yaylası, 1994 yılında turizm bölgesi olarak kabul edilmiştir. Amanos Dağları’nın tepesinde bulunan Hızır Yaylası, rengârenk çiçekleriyle, dağ laleleriyle ve insanı içine hapseden manzaralarıyla bölgenin dikkat çekici yerlerinin başında gelmektedir
Gaziantep’in tarihine ışık tutan eserlerin bulunduğu Zeugma Mozaik Müzesi, zengin kalıntılarıyla gelen her misafirini büyülemeyi başarıyor.
Dünyanın en büyük mozaik müzesi olan Zeugma, 2011 yılında ziyarete açılmıştır ve ilk gün 3000’in üzerinde turisti ağırlamıştır. Müzede, dünyaca ünlü Çingene Kızı mozaiği de sergilenmektedir.
Batman’ın en önemli kale kalıntılarından biridir Hasankeyf Kalesi. Şehrin gelen turistlerin en çok merak ettiği ve gezip gördüğü noktalar arasındadır. Kale hakkında kesin bilgiler bulunmamakla birlikte, M.S. 363 yılında Bizanslar tarafından inşa edildiği tahmin edilmektedir.
Kaleye doğu ve batıda bulunan iki merdivenle çıkılmaktadır. Tarihi kaynaklar incelendiğinde kalenin ilk dönemler 7 kapıya sahip olduğu bilgisi ele geçmiştir.
Mardin-Nusaybin’de bulunan Dara Harabeleri ilçe merkezine 30 kilometre uzaklıktadır. Mezopotamya’nın Efes’i olarak kabul gören Dara’nın tarihi M.Ö. 530-570 tarihine kadar dayanmaktadır ve Mezopotamya’nın ilk barajı bu bölgede kurulmuştur.
Fotoğraf: Refik Özseven