Günümüzde telefonlara bakmak, nefes almak veya göz kırpmak kadar otomatik bir davranış haline geldi. Nottingham Trent Üniversitesi ve Güney Kore’deki Keimyung Üniversitesi’nin araştırmalarına göre, telefonu günde yaklaşık 110 kez kontrol etmek, “yüksek riskli veya problemli kullanım” işareti olarak değerlendiriliyor.
Washington Post’un haberine göre, California State University’den psikoloji profesörü Larry Rosen’in ergenler ve genç yetişkinlerle yürüttüğü sekiz yıllık araştırma da benzer bir tabloyu ortaya koyuyor. Katılımcılar, akıllı telefonlarını gün içinde 50 ila 100’den fazla kez, uyanık oldukları her 10-20 dakikada bir kontrol ediyor.
Android ve iOS cihazlar, kullanıcıların telefon kilidini kaç kez açtığını gösteriyor. “Pickups” olarak adlandırılan bu veri, gün içindeki her kontrolü kaydediyor. Örneğin bir gün, sabah 7’de 4 kez, öğlen 12’de 10 kez ve akşam saatlerinde 17 kez telefon kontrolü yapılabiliyor. YouGov araştırmasına göre Amerikalıların %66’sı uyanır uyanmaz ilk 10 dakikada, %62’si ise uyumadan hemen önce telefonuna bakıyor.
Stanford Üniversitesi’nden psikiyatri profesörü Anna Lembke, telefon kullanımının bağımlılık döngüsü oluşturduğunu belirtiyor:
“Telefonlar, uyuşturucu ve alkol gibi beynin ödül sistemini tetikliyor. Kullanmadığımızda yoksunluk hissi ortaya çıkıyor.”
YouGov’un Mayıs ayında yaptığı bir ankete göre, Amerikalıların 10 kişiden 8’i telefonunu yatak odasında, genellikle başucunda bulunduruyor.
Araştırmalar, insanların telefonlarını ne kadar sık kontrol ettiklerini ciddi şekilde küçümsediklerini gösteriyor; çoğu kişi günde sadece 10 kez baktığını düşünürken, gerçek sayılar çok daha yüksek. Bazı kullanıcılar bir saatte 45 kez, gece boyunca 7 kez ekranı kontrol ediyor ve bazı telefonlar gün içinde sadece 4 saat boyunca hiç açılmıyor.
Singapur Yönetim Üniversitesi’nin çalışması, ekran süresinden çok kontrol sıklığının odaklanmayı bozduğunu ortaya koyuyor. Sürekli telefon kilidi açmak, beynin görevler arasında hızlı geçiş yapmasına neden olarak bilişsel performansı düşürüyor. Bilgisayar bilimcisi Gerald M. Weinberg, sık görev değiştirmenin verimliliği %80’e kadar azaltabileceğini yıllar önce uyarmıştı.
2007’de akıllı telefonlar hayatımıza girdikten sonra kullanım alışkanlıkları tüm yaş gruplarına yayıldı. Pew Research’e göre, bugün ABD’de yetişkinlerin büyük çoğunluğu akıllı telefona sahip ve interneti günlük olarak kullanıyor. Profesör Rosen, kuşak farklarının artık anlamını yitirdiğini belirtiyor:
“Artık hepimiz akıllı telefon tarafından yönlendirilen aynı bağlantı biçimine bağımlıyız.”
Almanya’daki Heidelberg Üniversitesi’nin çalışması da dikkat çekici bir bulgu sunuyor; akıllı telefondan yalnızca 72 saat uzak kalmak bile beyinde madde yoksunluğuna benzer tepkiler yaratabiliyor. Araştırmalar, kısa molaların bile bağımlılık döngüsünü kırıp ödül devrelerini yeniden düzenleyebildiğini gösteriyor.