Gökkuşağını görmek için doğru zaman ve doğru koşullar gerekir. Güneş, arkamızda olmalı; havadaysa minik su damlacıkları asılı durmalı. Işık, bu damlacıklara çarptığında bükülür ve içindeki renkler ortaya çıkar. Bu renkleri her gördüğümüzde bir eksiklik fark etmeyiz belki ama gökkuşağında görmediğimiz bazı renkler aslında oldukça dikkat çekici. Mesela neden hiçbir gökkuşağında siyah, kahverengi ya da gri yoktur?
Gökkuşağında Neden Siyah, Kahverengi ve Gri Yok?
0
Güneş ışığı aslında beyaz görünse de içinde birçok rengi barındırır.
Beyaz ışık, bir su damlasına çarptığında bükülür ve biz buna 'kırılma' deriz. Işığın farklı renkleri, farklı dalga boylarına sahiptir. Kırmızı en uzun dalga boyuna sahipken, mor en kısa olanıdır. Her bir dalga boyu damlacık içinde farklı bir şekilde bükülür ve dışarı çıktığında gökyüzünde yan yana dizilmiş o klasik gökkuşağı görüntüsü oluşur.
Yani gökkuşağında gördüğümüz renkler, aslında ışığın saf halleri. Kırmızıdan mora kadar uzanan bu yelpaze, bilinen adıyla görünür spektrum. Ama bu spektrumun doğası gereği bazı renkleri içinde barındıramıyor.
Peki gelelim sorumuza: Kahverengi neden yok?
Kahverengi aslında doğrudan bir renk değil, bir karışımdır. Özellikle kırmızı ile yeşilin belirli oranlarda karışmasıyla oluşur. Ancak gökkuşağında kırmızı ve yeşil renkleri yan yana yer almadığı için bu ikisi birbiriyle karışamaz. Spektrumda birbirine uzak duran renkler, doğrudan bir araya gelip yeni bir renk oluşturamazlar. Bu yüzden gökkuşağında kahverengiye yer yoktur.
Aynı durum başka karışım renkler için de geçerlidir. Örneğin turkuaz gibi bazı tonlar gökkuşağında görülebilir çünkü mavi ile yeşil yan yana yer aldığı için birbirine geçiş yapabilirler. Ama kahverengi gibi uzak komşuların karışımı bu görsel şölenin dışında kalır.
Ya siyah? Aynı sebepten mi?
Siyah, aslında bir renk değil, ışığın yokluğudur. Gökkuşağının temelinde ise ışığın su damlaları tarafından kırılarak dağılması yatar. Yani ışığın olmadığı bir yerde gökkuşağı da olamaz. Siyahın bu yüzden gökkuşağında görülmemesi son derece doğaldır.
Beyaz ise işin tam tersi, tüm renklerin birleşimi. Güneşten gelen beyaz ışık, damlacıklarla karşılaştığında zaten renklerine ayrıldığı için artık beyaz olma özelliğini kaybeder. Bu yüzden gökkuşağında beyaz da görülmez.
Gri de yine tahmin edebileceğiniz üzere aynı sebepten bulunmuyor.
Gri, siyah ve beyazın karışımıdır. Ancak yukarıda da gördüğümüz gibi bu iki rengin kendisi bile gökkuşağında yer almazken, aralarındaki bir karışımın görülmesi de mümkün değil. Gri, gökkuşağının ışık oyununda kendine yer bulamayan bir ara ton olarak dışarıda kalır.
Gökkuşağının renkleri, yalnızca ışığın dalga boylarına göre belirlenir. Renklerin birbirine karışıp yeni tonlar oluşturması gibi bir durum, sadece belirli geçişlerde mümkün olur. Bu yüzden bazı renkler gökkuşağının dışında kalır.
İlginizi çekebilir:
Bebekken Yaşadığımız Şeyleri Neden Hatırlayamıyoruz?
Mavi Bölgede Yaşayan İnsanlar Gerçekten Daha mı Uzun Yaşıyor?
Hamam Böcekleri Neden Diğer Böcek Türlerinin Aksine Aşırı Dayanıklı?
