Vücudun enerji kaynağı olan glikoz dışardan besinler yoluyla alınır. En çok da karbonhidratlarda bulunur. Kanda glikoz seviyenin dengeli olması oldukça önemlidir. Glikoz seviyesinin olması gereken değerden düşmesi ya da yükselmesi ciddi sağlık problemlerine yol açabilmektedir. Peki glikoz nedir? Yüksekliği ve düşüklüğü ne anlamlara gelmektedir? Değerleri kaç olmalıdır? Bilinmesi gereken tüm detayları haberimizde bulabilirsiniz...
Glikoz karbonhidratların yapı taşını oluşturur. Vücutta karaciğer ve kas dokularında depolanır. Uzun süre açlık, aşırı egzersiz gibi durumlarda vücut depoladığı glikozu enerjiye çevirir. Kanda glikoz değerlerine bakmak için açlık kan şekeri testi ve tokluk kan şekeri testi yapılmaktadır. Glikoz hakkında merak edilenler için haberimize göz atmanız yeterli...
Çoğunlukla karbonhidratlı besinlerden alınan glikoz, vücuda girer girmez sindirim sistemi hemen çalışmaya başlar. Midedeki enzimler ve asitler besinleri küçük parçalara ayırınca glikoz ortaya çıkar. İnce bağırsakta emilerek kan dolaşımına girer. Kana karıştığı için kan şekeri olarak da geçmektedir. Vücutta glikoz karaciğer ve kaslarda depolanır. Bu depolanan glikoz enerji ihtiyacında kullanılır.
Glikoz düşüklüğü hipoglisemi olarak adlandırılır. Kan şekeri düşüklüğü olarak bilinir. Kan değerlerinin 70 mg/dL altında olduğu durumlarda ortaya çıkar. Hipoglisemi belirtileri ise yorgunluk, el ve ayaklarda titreme, kaygı, stres, açlık hissi, hızlı veya düzensiz kalp atışı, bilinç bulanıklıkları, öfkeli davranışlar, nöbet geçirme, düşme, yanak ve dil de uyuşma, soluk bir cilttir, görmek bozuklukları. Kan şekerinde düşüklüğe neden olan durumlar ise uzun süre aç kalma, çeşitli ilaç kullanımı, pankreasta gelişen tümörler, öğünlerde atlama, aşırı bir şekilde yorgunluk, böbrek yetmezliği, kalp yetmezliği, karaciğer yetmezliği, alkol zehirlenmesi, diyabettir. Eğer hipoglisemi şiddetli bir şekilde gelişirse bilinç kayıpları, beyin kanaması yada koma durumu oluşabilmektedir.
Glikoz yüksekliği ise hiperglisemi olarak bilinir. Kan değerlerinde açlık kan glikozu 100 mg/dL üstü çıkarsa yükseklikten bahsedilir. Aynı zamanda tokluk kan glikozu 140 mg/dL'yi geçtiğinde de yüksektir. Eğer tokluk kan değeri 200 mg/dL'nin üstünde bir değer çıkarsa şeker hastalığıdır. Kan şekerinin birden fazla bir şekilde yükselmesi komaya kadar gidebilir. Yavaş iyileşen yaralar, ağız kuruluğu, ayaklarda yanma, ani kilo kayıpları, sık acıkma ve susama glikoz yüksekliği belirtileridir.
Sağlıklı bir kişide açlık kan şekeri değerinin 70- 100 mg/dL arasında, tokluk kan şekerinin ise 140 mg/dL altında olması istenir. Glikoz değerlerine baktırmak için hastanelerde kan testi yapılır. Aynı zamanda artık evlerde de parmaktan küçük bir kan alınarak yapılan cihazlarda vardır.