Çok tartışılan iç güvenlik paketinin gözden kaçan vahim bir düzenlemesi daha ortaya çıktı. Polisin silah kullanma yetkisi, yapılan yeni tanımlarla artırılırken polisin silah kullanarak işledikleri suçlarına “örtülü af” getirilmesinin kapısı açıldı. “Sanık lehine düzenlemenin geriye yürümesi” ilkesi gereği de Gezi’de ve güneydoğudaki eylemlerdeki ölümlerden yargılanan ve mahkum olan polislerin bu düzenlemeden yararlanması tehlikesi belirdi.
Cumhuriyet Gazetesi Ankara Temsilcisi Erdem Gül’ün haberine göre, iç güvenlik paketi, hukuka aykırılık açısından en tehlikeli maddeleri kabul edildikten sonra önceki gece komisyona geri çekildi. Polise silah kullanma yetkisini artıran ve savcı izni olmaksızın gözaltı imkanı veren düzenlemeler, paketin şimşekleri en çok çeken maddeleri oldu.
GÖLGEDE KALAN BOYUT
Polisin silah kullanma yetkisinin artırılmasına karşı muhalefet, “kitlesel eylemlerde silah kullanma yetkisi veriliyor” eleştirisini yöneltti. Ancak bu yetkinin, gölgede kalan tehlikeli bir boyutu daha olduğu ortaya çıktı.
Mevcut yasada polis, 2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu’nun 16. maddesine göre silah kullanabiliyor. Yasada, silah kullanma yetkisi, “Polis görevini yaparken direnişle karşılaşması halinde, bu direnişi kırmak amacıyla ve kıracak ölçüde zor kullanmaya yetkilidir. Zor kullanma yetkisi kapsamında, direnmenin mahiyetine ve derecesine göre ve direnenleri etkisiz hale getirecek şekilde kademeli olarak artan nispette bedeni kuvvet, maddi güç ve kanuni şartlar gerçekleştiğinde silah kullanabilir” şeklinde ifade ediliyor.
KADEME KALDIRILDI
Ancak paketle 16. maddeye yeni bir bent eklenerek polisin silah kullanma yetkisi genişletiliyor. Yetkinin genişletilmesi de “Mevcut yasanın polisleri silah kullanma konusunda tereddütte bıraktığı, silah kullanmaları durumunda haklarında başlatılan soruşturma ve kovuşturmaların uzun sürmesi konusunda mağdur oldukları ve bu gerekçelerle polisin silah kullanmadığı için vatandaşın can ve mal güvenliğinin telafisinin imkânsız bir tehlike altında bırakıldığı” gerekçelerine dayandırılıyor.
Bu gerekçelerle polise, “Kendisine veya başkalarına, işyerlerine, konutlara, kamu binalarına, okullara, yurtlara, ibadethanelere, araçlara ve kişilerin tek tek veya toplu halde bulunduğu açık veya kapalı alanlara molotof, patlayıcı, yanıcı, yakıcı, boğucu, yaralayıcı ve benzeri silahlarla saldıran veya saldırıya teşebbüs edenlere karşı, saldırıyı etkisiz kılmak amacıyla ve etkisiz kılacak ölçüde,” silah kullanma yetkisi veriliyor. Bu yetkiyle polisin silah kullanmadan önce kademeli müdahalelerde bulunma zorunluluğu da kaldırılıyor.
SANIK LEHİNE
Eklenen yeni bentle polise kitle eylemlerine müdahale sorasında belirli koşullarda doğrudan silah kullanma yetkisi verildi. HDP Hakkari Milletvekili Adil Zozani, bu yetkinin polise eylemlere müdahale ederken silah kullanarak işlediği suçlar için “örtülü af” getirdiği uyarısında bulundu. Zozani, düzenlemeden “sanık lehine kanun geriye yürür” ilkesi gereğince geçmişe doğru çok sayıda polisin yararlanacağını söyledi.
YENİDEN YARGILAMA
CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu da düzenlemeden geriye doğru polislerin yararlanacağı görüşüne katılarak şunları söyledi:
“Öncelikle bundan sonrası için polislere koruma sağlayacağı kesin ceza hukukumuzun usül hükümleri geriye yürümez. Maddi hukuka yönelik hüküm geriye yürür. Bu düzenlemeyi Cumhurbaşkanı’nın polisler için kullandığı “destan yazdılar” ifadesiyle birlikte değerlendirmek gerekir. Bununla Ethem Sarısülük’ten öldürülen çocuklara kadar suçlu olan polislere geriye doğru imkan sağlanmaktadır. Yargılamaları devam edenler zaten yararlanırlar. Yargılamaları bitmiş kesinleşmiş olanlar için ise yeniden yargılama yolunu bu düzenlemeyle açmış oluyorlar.”
DİYARBAKIR BARO BAŞKANI: YAŞAMA SON VERME EYLEMİ YASALLAŞIYOR
Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi getirilen yeni yetki ile “polisin silah kullanarak insanların yaşamına son verme eyleminin yasallaştırıldığını” belirtti.
Bu yetkinin Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu’na eklenerek verildiğini, böylece suçun unsurunun değiştirildiğini vurgulayan Elçi, “Buradaki asıl tehlike düzenlemenin sanık lehine olması nedeniyle geriye yürüyecek olmasıdır. 1 yıl, 2 yıl, 5 ya da 10 yıl önce silah kullanarak suç işleyen kamu görevlisi, yargı karşısında bu paketin verdiği yeni yetkilerden yararlanacaktır.” uyarısını yaptı. Elçi, Gezi’de Berkin Elvan, Ethem Sarısülük’ün ve güneydoğudaki eylemlerde Cizre’de, Diyarbakır’da, Lice’de çocukların öldürülmesinden yargılanan, soruşturulan, mahkum olan polislerin paketin bu haliyle yasalaşması durumunda “cezadan kurturulacakları” yorumunu yaptı.
O POLİS, “ASIL MAĞDUR BENİM” DEMİŞTİ
Muğla Üniversitesi öğrencisi Şerzan Kurt’un 2010 yılında öldürülmesiyle ilgili davada 16 yıl hapis cezasına çarptırılan sanık polis Gültekin Şahin, son savunmasında, “Burada asıl mağdur olan benim. Zamanın İl Emniyet Müdürü bana 3-4 ay yatıp çıkacağımı düşündüğünü söylemişti” dedi. Şırnak’ın Cizre ilçesinde 12 yaşındaki Nihat Kazanhan’ın vurulmasıyla ilgili tutuklanan polis memuru H.V, Kazanhan’ı arkadaşı M.N.G’nin vurduğunu itiraf ederek, “ hem arkadaşımız M.N.G.’nin yanmaması, hem de ekipten herhangi bir arkadaşa zarar gelmemesi için bu ifadeyi verdim. Ben tutuklanınca her şey değişti. Çünkü biz bu dosyada kimsenin tutuklanmayacağını düşünüyorduk” demişti.
Cumhuriyet