Gazze’deki sağlık kaynakları, İsrail’in ateşkesi bozmasından bu yana 70 Filistinliyi öldürdüğünü duyurdu. Öldürülenlerin çoğu ateşkes sırasında evlerine dönmeye çalışanlar. Refah’taki merkez hastane de İsrail tarafından vuruldu.
BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon ve ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'nin çağrısıyla İsrail ve Hamas arasında başlayan ateşkes, İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah bölgesini bombalamasıyla son buldu.
İsrail, Refah'ın doğusuna topçu ateşi gerçekleştirdi. Saldırıda dört Filistinli hayatını kaybetti, 30 kişi yaralandı. Filistin İçişleri Bakanlığı İsrail'in ateşkesi ihlâl ettiğini ve sınır bölgelerini bombaladığını duyurdu. Refah kentine saldırılarını yoğunlaştıran İsrail ordusu ateşkesi bozmasının ardından üç saat içinde öldürdüğü Filistinli sayısı 40'a yükseldi. Gazze genelinde ise 70 Filistinli öldürüldü.
Saldırının ardından Hamas ateşkesi bozan İsrail'e karşılık olarak İsrail'e roket fırlattı.
Al Jazeera'nin Gazze'deki muhabiri Vail Dahduh ateşkesin üç ayrı bölgede ihlâl edildiğini söyledi. Dahduh, İsrail'in Refah ve Cuhur El-Dik bölgelerinde topçu ateşleri gerçekleştirdiğini, Cebel El-Ras bölgesinde ise hava saldırısı düzenlediğini belirtti.
72 saat sürecekti
Ban Ki-moon ve Kerry'nin ortak bildirisinde ateşkesin 1 Ağustos Cuma sabahı yerel saatle 08.00'de başlayacağı ve 'uzatılmadıkça' 72 saat süreceği açıklanmıştı.
İsrail ordusunun kara birlikleri ve Hamas askerleri bu süre zarfında ilerlemeyecek ve yerlerinden ayrılmayacak, ancak İsrail, Hamas'ın kullandığını iddia ettiği ve kendi savunma hatlarının gerisinde kalan tünellere yönelik operasyonlara devam edecekti.
Kerry ve Ban, 'Bu insanî ateşkes başlayana dek her iki tarafa da kendilerini tutmaları ve ateşkesin şartlarına sadık kalmaları yönünde çağrıda bulunuyoruz' dedi.
Hamas Sözcüsü Fevzi Barhum, İsrail ateşkese uyduğu sürece Hamas ve diğer tüm grupların 72 saatlik ateşkes kararına uyacaklarının sözünü verdi. İsrail hükümeti de ateşkesi resmen doğruladı.
Kerry ve Ban'ın ortak açıklamasında şu ifadelere de yer verildi:
''Bu süreçte Gazze'de yaşayan siviller, acil olan ihtiyaçlarının karşılayacak, cenazelerin defnedilmesi, yaralıların tedavi edilmesi ve gıda stoklamak gibi hayati ihtiyaçlarını karşılayabilecek. Ayrıca su ve elektrik temin eden tesislerin tamir edilmesi de bu süreçte devam edecek. İsrail ve Filistin tarafından heyetler, kalıcı bir ateşkese ulaşmak amacıyla, Mısır'ın daveti üzerine Mısır hükümetiyle müzakerelere başlamak üzere Kahire'ye gidecekler. Taraflar bu müzakerelerde her türlü sorunu masaya yatıracak.''
Görüşmeler Mısır'da başlıyor
AFP 'ye bilgi veren ABD'li bir diplomat, İsrail - Filistin görüşmelerinin cuma günü Mısır'da başlayacağını aktardı. Ancak görüşmelerde Hamas üyeleri, ABD veya İsrail temsilcileriyle doğrudan masaya oturmayacak. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın seçeceği isimlerin görüşmelerde Hamas'ı temsil edeceği belirtildi.
Hamas yöneticilerinden eski vakıflar bakanı İsmail Rıdvan ise Hamas, İslami Cihad Hareketi ve Filistin Kurtuluş Örgütü'nden oluşan heyetin bugün Kahire'de olacağını söyledi.
Rıdvan, 'Heyette Hamas'ı temsilen Mısır'da ikamet eden Hamas Siyasi Bürosu üyesi Musa Ebu Merzuk'un yanı sıra ikisi Gazze'den, ikisi dışardan beş kişi yer alacak' dedi. Rıdvan görüşmelere katılacak Hamas üyelerinin isimlerini güvenlik gerekçesiyle açıklamadı.
Kahire'de yapılacak görüşmelerde Gazze'den ambargonun kaldırılması, Mısır ile Gazze arasındaki Refah Sınır Kapısı'nın tümüyle açılması ve İsrail'in Gazze'ye saldırılarının durdurulması konularının görüşülmesi bekleniyor.
Al Jazeera , ateşkesin ilanından birkaç saat önce, Kerry ve Ban'ın ateşkesi ilan edebileceğini açıklamıştı.
Türk ve Katar dışişlerinden ortak açıklama
Türkiye Dışişleri Bakanlığı'nın internet sayfası üzerinden duyrulan ortak bildiride, ateşkesten duyulan memnuniyet dile getirildi. ABD ve Mısır'ın üstlendiği rollerin önemine vurgu yapılan bildiride, Mısır'da gerçekleşmesi planlanan görüşmelerin desteklendiği ifade edildi.
İsrail'e ateşkese saygı duyması ve görüşmelere devam etmesi çağrısında bulunulan açıklamada, Katar ve Türkiye dışişlerinin sürece katkılarından dolayı memnuniyet duydukları ve çalışmalara devam edecekleri ifade edildi.
Davutoğlu'ndan teşekkür
Twitter hesabı üzerinden açıklama yapan Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, ateşkes için emeği geçen ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'e, Katar Dışişleri Bakanı Halid Bin Muhammed Atiyye'ye ve Hamas lideri Halid Meşal'e teşekkür etti.
Atiyye ve Meşal ile telekonferans yoluyla görüştüklerini ve detayların üzerinden geçtiklerini söyleyen Davutoğlu, ateşkesin kalıcı olması temennisinde bulundu.
Cumhurbaşkanı Gül'den çağrı
Ateşkesle ilgili konuşan Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ateşkes kararını memnuniyetle karşıladığını belirterek ateşkes için tarafların mutabakat sağlamış olmasının önemli olduğunu söyledi.
Ateşkesle ilgili, 'Türkiye'nin de önemli katkıda bulunduğu bir sürecin sonunda sağlanan bu gelişme, mütevazı da olsa, kritik bir adım, bir başlangıç' ifadelerini kullanan Gül, 'Bütün tarafları bu fırsatı en iyi şekilde değerlendirmeye davet ediyorum. Bu mutabakatın ruhuna ve lafzına uyulması ve kışkırtıcı davranışlardan kaçınılması beklentimizdir.' dedi.
Ateşkes süresince önceliğin 'Filistin halkının şehitlerini defnetmesi, yaralılarını tedavi etmeleri ve halkın temel ihtiyaçlarının sağlanması olacağını' ifade eden Gül, Türkiye insani yardım konusunda elinden geleni yapmaktadır, yapmaya devam edecektir. Ateşkes kararı ile birlikte, ateşkesin uzatılması ve kalıcı hale gelmesi için önemli bir fırsat doğmuş bulunmaktadır. Tarafların bu maksatla Kahire'de derhal görüşmelere başlayacak olmaları da olumlu bir yaklaşımdır. Kahire'de yapılacak görüşmelerin başarıyla sonuçlanması ve bunu, kalıcı ve adil barış için görüşmelerin izlemesi temennimizdir.' dedi.
Ateşkes öncesi saldırılara devam
Ateşkes öncesi İsrail'in saldırıları tüm şiddetiyle devam etti. Altı Filistinli daha İsrail'in hava saldırılarında yaşamını yitirdi.
Gazze’nin Şecaiyye semtinde oturan Risale Gazetesi muhabiri Muhammed Daher'in evi İsrail ordusu tarafından bombalandı. Muhammed ile birlikte annesi, babası ve kız çocuğu hayatını kaybetti.
İsrail ordusu Maazi, Han Yunus, Şecaiyye, Deyr Belah, Museyrat, Beyt Hanun, Beyt Lahiye, Cabalya ve Tuffah semtlerini bombalıyor. Topçu birliklerinin yoğun saldırısı altında bulunan semtlerde birçok resmi ve sivil bina isabet aldı. Savaş uçakları tarafından da vurulan bölgelerde bazı evlerde çıkan yangınlar devam ediyor.
7 Temmuz’da başlayan saldırlarda İsrail şimdiye kadar bin 450 Filistinliyi öldürdü, 8 bin 350 kişiyi de yaraladı.
'Tünelleri vurmaya devam edeceğiz'
Saldırıların aralıksız devam etmesi nedeniyle itfaiye ve kurtarma ekipleri enkaz altında kalan Filistinlilere ulaşamıyor. Zira İsrail ordusu Gazze’de hareket halinde olan her şeyi vuruyor.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu kabine toplantısı öncesi yaptığı açıklamada, Gazze'de ateşkes olsa da, olmasa da tünelleri vurmaya devam edeceklerini, tünelleri vurmalarına engel olacak bir ateşkese yanaşmayacaklarını söyledi.
Netanyahu'nun açıklamasından hemen sonra Gazze'nin Mağazi Mahallesi'nde Birleşmiş Milletler'e (BM) ait bir kız okulunun vurulduğu haberi geldi. Bu İsrail ordusunun Gazze'de vurduğu yedinci BM okulu.
Hastanelerde de durum içler acısı. Binlerce yaralıya bakmak için kısıtlı sayıdaki doktor ve sağlık ekibi 24 saat çalışıyor. İlaç ve tıbbi malzeme sıkıntısı had safhada. Hastane odalarında yer kalmadığı için birçok yaralıya koridorlara serilen battaniyeler üzerinde bakılıyor.
Gazze Sivil Savunma yetkilileri saldırılarda bugüne kadar yedi mensubunun öldüğünü, 21 mensubunun da yaralandığını duyurdu.
16 bin yedek asker daha
AFP haber ajansının İsrail ordusunun sözcüsüne dayandırdığı bilgiye göre, İsrail 16 bin yedek askeri daha göreve çağırdı. 7 Temmuz'da başlayan saldırıların ardından İsrail ordusunun Gazze'ye saldırılarında aktif olarak yer alan İsrail askeri sayısı 86 bini buldu.
İsrail, 7 Temmuz Pazartesi günü ‘Koruyucu Hat’ adıyla Gazze'ye yönelik hava ve denizden saldırılar başlattı, 17 Temmuz Perşembe günü de karadan saldırıya geçti.
Kaynak: Reuters, AFP ve Anadolu Ajansı