'Buna mı alındın?' 'Sen kafanda kurmuşsun.' 'Yanlış düşünüyorsun.' 'Böyle bir şey yaşamadık, uyduruyorsun.' Bu cümleler size tanıdık geldi mi? Partnerizden bu söylemleri duyuyor musunuz? O zaman ilişkinizde farkında olmadan gaslightinge maruz kalıyor olabilirsiniz. Peki nedir bu gaslighting? Gaslightinge maruz kaldığınızı nasıl anlarsınız? Buyrun içeriğimize.
Gaslighting'in Türkçe'de tam bir kelime karşılığı henüz bulunmuyor. Gaslighting'i şu şekilde açıklayabiliriz: bir kişiyi, kendisini sorgulayacak derecede psikolojik şiddete maruz bırakmak. Yani, söylemlerinizle karşınızdaki kişinin kendi gerçekliğinden, doğrularından, hatta gözleriyle gördüğü şeylerden bile şüphe etmesine sebep olmak. Bu psikolojik şiddet türüne maruz kalan kişiler ise zaman içerisinde kendisine olan güvenini kaybediyor, karşısındaki kişi ona zarar verse bile bunu fark etmez hale gelebiliyorlar. Kurban adeta cellatına aşık oluyor.
Gaslighting kelimesi Gas Light (Gaz Lambası) adlı filmden geliyor. 1930'larda yayınlanan bu filmde Jack, eşi Bella'yı manipüle etmeye çalışıyor. Bunun için yaşadıkları evdeki gaz lambasının ışığını her geçen gün biraz kısıyor. Bella bu durumu fark edince 'Lambanın ışığı azalmaya mı başladı?' diye soruyor.
Jack ise Bella'nın delirmeye başladığını, öyle bir şey olmadığını iddia ediyor. Her seferinde Bella'ya sert cevaplar veriyor. Sonuç olarak Bella, gözleriyle gördüğü bir şeyde bile kendisine olan güvenini kaybetmeye başlıyor. Jack'in yaptığı şey ise tamamen bir duygusal manipülasyon örneği.
Gaslighting uygulayan kişinin söyledikleri ve yaptıkları tutarlı değildir. Bu yüzden gaslighting uygulayan bir kişide sözlere değil, davranışlara dikkat edilmelidir. Gaslightinge maruz kalıp kalmadığınızı anlamak için aşağıdaki soruları sorabilirsiniz:
İlişkinizde özür dileyen taraf her zaman siz mi oluyorsunuz?
İlişki başladığından beri kendinize olan güveniniz azaldı mı?
Zamanla başka insanlarla görüşmemeye başladınız mı? Sosyal hayatınızda olumsuz gelişmeler oluyor mu?
Duygularınızın anlaşılmadığını mı hissediyorsunuz?
Duygularınızı dile getirdiğinizde fazla hassas olmakla, küçük şeyleri bile kafaya takmakla mı suçlanıyorsunuz?
Yaptığınız en ufak şeyin bile yanlış olduğu hissine kapılıyor musunuz?
Yaşadığınız ilişkide gergin mi hissediyorsunuz?
Gözünüzle gördüğünüz bir olayda bile, o olayın öyle yaşanmadığı, sizin yanlış hatırladığınız mı söyleniyor?
Karşınızdaki kişinin hatalı davranışında bile suçlu mu siz mi oluyorsunuz? 'Eğer bunu bana yapmasaydın, ben de öyle davranmazdım.'
Bir yalanı kanıtlarıyla ortaya koyduğunuzda, bu olay aşırı aşk, sevgi sözcükleriyle mi kapatılmaya çalışılıyor?
Eğer bu sorulara cevabınız evet ise, oturup ilişkinizi gözden geçirmekte fayda var.
İkili ilişkilerde gaslighting uygulayan kişi genellikle bu davranışlarının farkındadır. Sizi manipüle ederek kendisine bağımlı hale getirmeye çalışıyordur. Tek amacı üzerinizde kontrol sahibi olmaktır. İlişkide her şeyin kendi istediği gibi gitmesini ister. Kendisi bir yanlış yapıldığında bunun fark edilmesini istemez. Bu amaca ulaşmak için etrafındaki insanlardan da yardım alır. Örneğin 'Annen de senin yanlış düşündüğünü biliyor. Arkadaşların da benim gibi düşünüyor.' Zamanla ilişki öyle bir hal alır ki, manipülatif kişi partnerini aldatsa bile bu partnerin suçu olur.
Gaslighting çoğunlukla sevdiğimiz kişiler tarafından uygulanır. Bu sebeptendir ki maruz kaldığımız psikolojik şiddeti fark etmemiz zaman alır. Bu şiddete bir dur diyemeyen kişiler adeta ruhlarını karşıdaki kişiye teslim ederler. Zaman içerisinde bu psikolojik şiddet kişide psikolojik rahatsızlıklara sebep olabilir.
Gaslighting'e maruz kalan kişi öncelikle sağlıklı bir ilişkinin nasıl olması gerektiğini anlamalıdır. Bir ilişkinin temelini saygı, sevgi, karşılıklı iletişim, dürüstlük oluşturur. Bunu unutmamak gerekir. Eğer etrafınızda bu psikolojik manipülasyona maruz kaldığını düşündüğünüz bir kişi varsa ona bu gerçekleri hatırlatmak faydalı olacaktır.
Eğer bu ilişkide zarar gördüğünüzü düşünüyorsanız, yıpranmış, güvensiz hissediyorsanız, eskiden kim olduğunu hatırlamakta zorlanıyorsanız, bu ilişki hakkında detaylı bir değerlendirme yapmanız iyi olacaktır.
Gaslightinge maruz kaldığınızı düşünüyorsanız psikolojik destek alarak bu soruna bir çözüm bulabilirsiniz.
BUNUN TÜRKÇESİ YOK MU? İNSANI YORMAYA NE GEREK. CAHİL OLAN İNSANLARIMIZ BUNU NE ANLASIN! BEN BUNU ANLADIM .