Bütün kavramlar birbirine girdi ama tartışma sürüyor...
Bütün kavramlar birbirine girdi ama tartışma sürüyor...
Bilinen ilk izlerine Mezopotamya'da rastlanan fuhuş, Sümerlerde dini bir pratik olarak ortaya çıkarken, Antik Yunan'da ise şehirde düzenli bir ordu kuracak ekonomik gelir, fuhuş sektörüne -bilindiği kadarıyla- tarihte ilk kez vergi koyan Solon sayesinde sağlandı.
Peki güç dengeleri nasıl değişti de fahişelik kutsanmamaya, hatta lanetlenmeye başladı? Tek tanrılı inanışların, göçebe ve işgal kültürünün üstünlüğünden ve bu kültürlerin eski ve kendilerine yabancı kültürlere ait geleneklere karşı düzenledikleri şeytanın işi propagandalarından kaynaklanan bu durum günümüzde de sürüyor. Bugün, tam olarak neden olduğu bile bilinmeden, dogmatik bir bağnazlıkla fahişelerin, siyaseten doğru bir tabirle seks işçilerinin, hem toplumsal hayattan hem de ekonomiden dışlanmasının temelleri bu zamanlara dayanıyor.
Mesela 2016 yılında ortaya çıkan OnlyFans... Kullanıcıların özellikle erotik içeriğe sahip fotoğrafları sattıkları veya satın aldıkları abonelik tabanlı bir sosyal medya platformu olan OnlyFans, günümüz şartlarındaki fahişelik olarak değerlendiriliyor. Kadınların bedenlerini online bir şekilde sattıklarının ifade edildiği bu yorumlarda, kadın bedeninin cinsel meta olarak görülmesi ve kadın haklarına bu şekilde ket vurulması tartışılıyor.
Kadını metalaştıranın sektör olduğu, kendi vücudu üzerinde bir tek kadının kendisinin söz sahibi olduğunun ifade edildiği tartışma uzun bir süre daha devam edeceğe benziyor.
Çocuklara ders veren birinin özel fotoğraflarını ya da görüntülerini paylaşarak telefon alması eleştirilirken, bir yandan da seks işçiliğinin işçilik mi yoksa sömürü mü olduğu, işçilikse bunun emek kısmında diğer işçilere haksızlık edilip edilmediği ve dönen paranın aktarıldığı yerler ile patriarka tartışıldı.
Dönen tartışmanın özeti niteliğinde olan birkaç paylaşımın ardından dünya çapında fuhuşun ne durumda olduğuna, Türkiye'deki haline, seks işçilerinin bu konuda neler söylediğine ve feministlerle solcuların tartışmalarına bakalım...
Öncelikle işçilik açısından ele alalım bu meslek grubunu...
Bir maden işçisinin işçi olduğunu ancak bedenini satarak para kazanan bir fahişenin işçi olamayacağını düşünen bir kesim var. Seks işçilerinin bedenlerini satmasıyla madencilerinin emeklerinin karşılaştırılamayacağını düşünüyorlar ancak bakmadıkları bir açı var: Seks işçileri bedenlerini satmıyorlar; sattıkları şey zaman ve sunulan hizmet de seks. Her ne kadar eril dil yüzyıllardır düşüncelerimizi bu şekilde biçimlendirdiyse de, Amerikalı klinik psikolog Dr. Eric Sprankle'ın bu cümlesi her şeyi açık bir şekilde ortaya koyuyor: 'Eğer maden işçilerinin değil de seks işçilerinin bedenlerini sattıklarına inanıyorsan, işçiliğe olan bakışın cinselliğe olan ahlaki yaklaşımın tarafından bulandırılmış demektir.'
Peki bedenini satmasıyla zamanını satması arasında ne fark var? Eril dilin mahkum bıraktığı söylem olan beden satışıyla erkekler kadınları kendilerinin köleleri zannediyorlar ve bu nedenle de başta şiddet olmak üzere her istediklerini uygulayabileceklerini düşünüyorlar. Kadınlar ise bu bakış açısıyla kaderciliğe yönlendiriliyor ve 'bedenlerini sattıkları' için cezalandırılmaları gerektiğine inanıyorlar. Dolayısıyla dil her şeydir...
Daha detaylı bir okuma için tıklayabilirsiniz.
Bir diğer bakış açısı ise işin kurumsallaşması... Feminizm ve seks işçiliği konusuna aşağıda daha ayrıntılı gireceğiz ancak işçilik üzerinden yürütülen tartışmada bir bakış açısı da kurumsallaşma ve bununla birlikte gelen sömürü sektörü. Ayşe Tükürükçü de bu bakış açısıyla ele alıyor seks işçiliğini ve şöyle söylüyor: 'Seks işçisi terimini kullanırsak eğer bu iş kurumsallaşacak ve karşımıza kurumsallaşmış bir sömürü sektörü ortaya çıkacak.'
Dilin dramatikleştirilmesi ve köleliğin meşrulaştırılması da bu tartışmanın bir diğer yüzü aslında.
Kaynak için tıklayabilirsiniz.
Seks işçiliğinin bir sömürü olduğunu ve bu sömürünün dünyanın dört bir yanında çocuk yaşlardan itibaren başladığını ifade eden bu taraf, solcuların kadın bedeninin metalaştırılmasını normalleştirmesini eleştiriyor. Neoliberal sağcılarla postmodern solcuların 'seks işçiliği' kavramını ortaya çıkardıklarını ve bu kavramın iktidar ve sömürü ilişkilerini, acıyı ve şiddeti gizlemeye yaradığını savunuyorlar.
Bakış açınızı değiştirebilecek bir diğer kaynak için tıklayabilirsiniz.
Las Vegas dahil Amerika'nın pek çok bölgesinde, Çin'de, Tunus'ta yasadışı olan seks işçiliği İsveç, Norveç, Finlandiya, Tayvan gibi ülkelerde serbest ve yasalarla koruma altında. Yapılan bir araştırmaya göre özel hayatlarının iş hayatlarından daha stresli olduğu sonucuna varılan seks işçileri, en çok fiziksel şiddete maruz kalmaktan şikayet ediyorlar.
Türkiye'de ise fuhuş yasal ve 5237 sayılı yasanın 227. maddesi tarafından düzenleniyor ancak fuhuşa teşvik eden ve yolunu kolaylaştırana iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası uygulanırken, genelevlere ruhsat verilmesini 'Genel Kadınlar ve Genelevlerin Tabi Olacakları Hükümler ve Fuhuş Yüzünden Bulaşan Zührevi Hastalıklarla Mücadele Tüzüğü' düzenliyor.
Türkiye'de ilk genelev 1884 yılında resmi bir talimatnameyle açılırken, yukarıda da bahsettiğimiz gibi devlet tarafından denetleniyor ancak 2010'lu yılların başından bu yana pek çok geneleve kilit vuruldu. Gaziantep, Zonguldak ve Akşehir'deki genelevlerin kapatılmasıyla birlikte orada çalışan kadınlar ve potansiyel işçiler işsiz kaldılar; bu da kayıtdışı sektörün büyümesine neden oldu. Kayıtdışı şiddet ve ayrımcılığı artırırken, her açıdan istismarın bu kadınlar aleyhine artması anlamına geliyor.
Not: İçeriğin bu bölümü pandemiden bağımsız ele alınmıştır, bu koşullarda dünya genelinde tüm genelevler kapatılmıştır.
Memlekete varsam utanıyorum. Ben Türkmen elbisemle geldim. Tacir N. beni eve götürdü. ‘Buralarda elbise giyilmiyor’ dedi. Bana açık saçık kıyafetler almış. Saçım uzundu benim abla. Onlar aldılar, kırptılar, boyadılar saçımı.
Eve gittim. Baktım beş adam var. Alem yapmış, alkol almışlar. ‘Ben bir müşteriye geldim’ dedim. Vurdular, hepsi de ilişkiye girdi. Çok ağladım, kaçtım. Kadın satıcısına söyledim, inanmadı. ‘O yapmaz öyle’ dedi ama yaptı.
Müşterilerden bazıları çok kötü davranıyor. Döven, vuran müşteri yok. Sadece kadın satıcısı dövüyor. Ben onların istediklerini yapmayınca başka kızlara gidiyorlar. Osman da bana ‘Niye müşteri kaybediyorsun?’ diye bağırıyor. Kimi kızlar müşteriyi sarhoş edip uyutuyorlardı. Ama ben içki içmediğimden yapamıyordum. En çok zararı ben gördüm.
Detaylar için HaberTürk'te yapılan bu habere bakabilirsiniz.
Dünyanın en eski mesleği olduğu söylenen ve bir yandan kadın bedeninin sömürüldüğü, bir yandan kadınların kendi bedenleriyle istediklerini yapabilecekleri üzerinden tartışmalar yürütülen seks işçiliğiyle ilgili fikirlerinizi yorumlarda bizimle paylaşabilirsiniz...
Maden işçiliği insanlığa büyük bir katkı yapıyor, sözde seks işçiliği ne katıyor? Nasıl bu iki meslek birbiriyle kıyaslanıyor aklım almıyor. Hepimiz maden işçilerinden bir şekilde faydalanıyoruz, bedenini kiraya verenler ne katıyor sana, bana, hepimize? Tehdit ve şantajla yaptırılanları bir kenara bırakıyorum, özellikle eskort dediğimiz kitle çalışmaktan, emekten kaçındığı için, daha lüks bir yaşam arzusuyla buna yöneliyor.
11. sınıfta bir hocamız bazı genelevlerin devlet destekli olduğunu söylemişti. Ya da onun gibi bir şeydi işte. Devletin haberi varmış. Şok olmuştum ve devletin böyle bir şeye nasıl izin verdiğini sorgulamıştım. Hakikaten nasıl izin verip de insan bedeni üzerinden hazineye para katıyorlar?
Zorla fuhuş yapmaya itilenler de var, "Bu işten çok iyi para kazanıyorum" diyen de. Karmaşık konu. Yıllar önce bu konuyla ilgili bir çalışma yaparak bazı makaleler yazmışlığım var.