Fransa: Musul'a Büyük Operasyon Çok Yakında

Fransa Savunma Bakanı Jean-Yves Le Drian, Charles de Gaulle gemisinden kalkan Rafale savaş uçaklarının bugün Musul'daki IŞİD hedeflerini vurmasının, kentin terör örgütünden kurtarılması için başlatılacak büyük operasyonun habercisi olduğunu belirtti.

Türkiye ise yaklaşmakta olan Rakka ve Musul operasyonları sırasında PKK/PYD’nin bölgede yerleşme ve meşruiyet kazanma çabalarına engel olmaya çalışıyor. 

Anadolu Ajansı'nın haberine göre Savunma Bakanı Jean-Yves Le Drian, basına yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı François Hollande'ın emirleri doğrultusunda bölgedeki koalisyon güçlerini desteklemek için Fransız savaş uçaklarının bugün Musul'da IŞİD'e yönelik operasyon düzenlediğini ifade etti.

Fransız bakan, 'Bugünkü operasyonlar, bölgedeki koalisyon güçlerini desteklemek içindi. Musul'un terör örgütü IŞİD’in elinden alınması için büyük harekat hemen olmasa bile çok yakında başlayacak' dedi.

Bugünkü operasyonlarda, 8 Rafale uçağı IŞİD hedeflerini bombalamıştı. 24 Rafale uçağı taşıyan Charles de Gaulle, eylül başında bölgeye gönderilmişti.

Fransa Ocak 2015'te Paris'te 12 kişinin öldüğü Charlie Hebdo saldırılarının ardından Irak ve Suriye'deki IŞİD hedeflerine yönelik koalisyon operasyonlarına katılmıştı.

IŞİD'in Irak'taki son büyük kalesi konumundaki Musul, 2014 yazında örgütün kontrolüne geçmişti. Musul, bölgedeki petrol üretimi açısından da stratejik bir öneme sahip.

Irak'ta halihazırda 4 bin 600 ABD askeri görev yapıyor. Amerikan askerlerinin çoğunluğu Irak ordusu ile Kürt peşmergeleri eğitmek amacıyla bölgede bulunuyor. ABD Savunma Bakanı Ashton Carter, Musul'u 'IŞİD’den kurtarma operasyonu’ için bölgeye 600 asker daha göndermeyi planladıklarını açıklamıştı.

Türkiye ise Rakka ve Musul’da ABD öncülüğünde başlayacak operasyonlar sırasında PKK’nın bölgede yerleşme çabalarına engel olmaya çalışıyor. Ekim ortasında planlanan operasyonlar yaklaşırken Türkiye’nin rolüyle ilgili görüşmeler sürüyor. 

Türkiye'nin hedefi: Suriye ve Irak’ta PKK’ya engel olmak 

Cumhurbaşkanı Erdoğan, geçtiğimiz günlerde YPG ile işbirliği yapılmaması şartıyla Rakka konusunda ABD ile işbirliği yapılabileceğini, YPG ile yapılacak bir Rakka operasyonuna kesinlikle karşı olduklarını, Musul konusunun da bununla bağlantılı olduğunu açıklamıştı. 

PKK ve YPG’nin yerleştiği alanlar için “Biz artık bölgede var olduğumuzu göstermek durumundayız” demişti.

Al Jazeera’ye konuşan üst düzey bir dışişleri yetkilisi ise Musul ve Rakka operasyonların detaylarının netleşmediğini söyledi. Siyasi şartın ABD’nin YPG ile işbirliği yapmaması olduğunu belirten yetkili, YPG’nin dâhil olmadığı bir operasyonda Türkiye’nin vereceği muhtemel desteğin askerler tarafından görüşüleceğini söyledi.

Al Jazeera'den Ece Göksedef'in haberine göre Musul çevresinde birkaç hafta önce başlayan operasyonlarda kuzey ve kuzeydoğu bölgesinde Peşmerge bazı köylerle kasabaların kontrolünü IŞİD’in elinden alarak ilerliyor. 

Şehrin güneydoğusundan ise Irak ordusu ilerliyor. Hedef, Ekim ayında Musul’un merkezine büyük operasyonu başlatmak.

Hem Ankara hem Washington’la Musul operasyonu için yapılan görüşmelere katılan Iraklı bir diplomatın Al Jazeera’ye verdiği bilgiye göre operasyonun stratejisi, IŞİD mensuplarını kuzey ve doğudan sıkıştırarak Deyr Ez Zor ve örgütün fiili başkenti olan Rakka’ya kaçışlarını sağlamak. Rakka’ya çekilirken kullanacakları yolun kuzeyi ise YPG kontrolünde. IŞİD mensuplarının Rakka’da sıkıştırılmasının ardından da Rakka operasyonunu başlatmak.

Ancak Musul operasyonunun başlaması için Peşmerge ve Irak ordusunun işbirliği yapması, yani bir süredir krize yol açan bazı anlaşmazlıkları çözmesi gerekiyor. IŞİD’den temizlendikten sonra şehrin kontrolü kimin eline geçecek, yani şehir merkezine hangi güçler girecek, Washington-Bağdat ve Erbil arasında bu sorunun yanıtı için görüşmeler sürüyor.

Washington ve Bağdat, Peşmerge’nin şehir merkezine girmesini istemiyor. Ankara da aynı görüşte. Ankara ve Washington, Şii milislerin de şehre girmesine itiraz ediyor, Musul’da oluşturulan merkezi yönetime bağlı güvenlik birimlerinin öncü birlikler olmasını istiyor.

Iraklı diplomat, ABD Başkanı Obama’nın IŞİD’le mücadele özel temsilcisi Brett McGurk’ün Erbil ve Bağdat ziyaretlerinde bu iki konu üzerine uzlaşma sağlandığını, Musul merkezine Bağdat’ın komutası altındaki yerel güçlerin gireceğini söyledi.

Ancak bunun için Bağdat’a bağlı güçlerin Peşmerge kontrolündeki bölgeden geçmesi gerekiyor. Erbil, bu geçişe vereceği iznin karşılığında bugüne kadar ele geçirdiği yerlerden çekilmemekte kararlı. Bunun için Ankara’nın da desteğini arıyor.

Bölgeye Şii milislerin girmesine ve IŞİD’e yönelik operasyonlarda PKK’nın desteklenmesine itiraz eden Ankara, bu amaçla da bağlantılı olarak Irak merkezi hükümetiyle arasında krize yol açan Başika kampında hem Peşmerge’ye hem de yerel Arap savaşçılara eğitim veriyor.

Irak’ın Ankara Büyükelçisi Hisham Ali Akbar İbrahim El Alawi Al Jazeera’ye, Bağdat yönetimiyle Ankara’nın Başika için anlaşma yapmaya yakın olduğunu söylemişti. PKK ile ilgili olarak da “PKK veya başka silahlı grupların toprağımızda olması ne bize ne komşularımıza fayda getirir. Bunu desteklemediğimizi açıkça söylüyoruz. Ama geçmişte olan şey bizim kontrolümüz dışında gelişti. İki ülke bu sorunun çözümü için birlikte çalışmalı” ifadelerini kullanmıştı.

Ankara, Başika’da kalarak operasyon sırasında Sincar ve Telafer bölgesinde yerleşmiş olan PKK unsurlarının da çekildiğinden emin olmak istiyor.

Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli de, Eylül ayı başında Bakanlar Kurulu toplantısı sonrası yaptığı açıklamada Musul operasyonunda PKK’nın rol almaması için gerekli her adımın atıldığını söyledi:

“Musul'a yapılacak olan operasyonda PKK'nın rol alarak meşruiyet kazanma çabası içinde olduğunu biliyoruz. Dolaylı bir şekilde terör örgütünün meşruiyet kazanması ya da legalleşmesi anlamına gelecek bir adım atılmasına biz elbette sıcak bakmıyoruz. Böyle bir durumun olmayacağını ümit ediyoruz. Olmaması gerektiğini düşünüyoruz çok kuvvetli bir iradeyle. Olmayacağını düşünüyoruz, olmaması için de gereken her adımı atıyoruz.'

AA ve Al Jazeera