Fırlayan Dövizin Etkisi: Piyasada Birçok İlaç Bulunamıyor

İlacın euro kurunun geçen şubat ayında 4,57 TL’de sabitlenmesi ve Türk Lirası’nın her geçen gün hızla değer kaybetmesi nedeniyle ülkede ilaç krizi patlak verdi. Eczacılar, krizin daha da büyümesinden endişe ediyor.

BirGün'den İsmail Arı'nın haberine göre, Türk Lirası her geçen gün değer kaybederken Fiyat Değerlendirme Komisyonu kararıyla her yıl şubat ayında ilaç kurunun sabitlenmesi nedeniyle ilaç krizi patlak verdi. İlaç fiyatlarının belirlenmesinde kullanılan euro kuru geçtiğimiz şubat ayında 4,57 TL’de sabitlendi; ancak aradan geçen 8 ayda euro/TL 11 TL’ye ulaştı. Böylece ilaç fiyatlarının belirlenmesinde kullanılan euro kuru ile gerçek kur arasındaki fark iki katından fazla arttı.

Türk Eczacıları Birliği (TEB), birçok kritik ilacın piyasada bulunamadığına dikkat çekerek, krizin önümüzdeki aylarda daha da derinleşeceği uyarısını yapıyor. TEB Başkanı Eczacı Erdoğan Çolak, BirGün’e yaptığı açıklamada şunları söyledi:

“İlaçta sabit kur, güncel euro kurunun çok altında kalmış durumda. Bu nedenle piyasada bulunamayan ilaç sayısında bir artış yaşandığını söyleyebiliriz; çünkü makas ciddi anlamda açıldı. Kur farkı, pek çok firmanın ülkemize ilaç vermemesine ya da hammaddeleri yurtdışından gelen ilaçları üreten yerli firmaların ilaçları üretememesine neden oluyor. Esasında bunları geçtiğimiz yıllarda da yaşadık. Sağlık Bakanlığı ve ilaç firmaları ilaç kurunda anlaşana dek pek çok kalem ilaçta yokluk baş gösteriyor. Ancak şu anki ekonomik iklim, bu tabloyu daha da derinleştirecek endişesi taşıyoruz.”

Birçok ilacın temininde krizin şimdiden başladığını belirten Çolak, “Sahadan, eczacı kooperatiflerimizden aldığımız bilgilere göre antihipertansifler, tıbbi beslenme ürünleri, gastrointestinal sistem ilaçları, tıbbi görüntüleme için kullanılan kontrast maddeler ve antidepresanlar grubunda sıkıntı yaşandığını ifade edebilirim. Eczacılarımız, ilaç temininde ve ilaçları hastaya ulaştırmada ciddi anlamda güçlük çekiyor. Bu durumun daha da vahim hale gelmesinden, sıkıntı yaşanan ilaç kalemlerinde artış olmasından korkuyoruz” ifadelerini kullandı.

İstanbul Eczacı Odası Başkanı Eczacı Pınar Özcan da kronik hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlar ile kanser tedavisinde kullanılan bazı ilaçların bulunamadığı söyledi. İlaç krizinin aralık ve ocak aylarında daha da derinleşeceğini ifade eden Özcan, şöyle konuştu:

“Ciddi bir ilaç yokluğu var. Gündüz yurttaşlar eczane eczane dolaşıp bazı ilaçları bir şekilde bulabiliyor; ama geceleri nöbetçi eczane sistemi nedeniyle az sayıda açık eczane olduğu için ilaç bulmak daha da büyük bir sorun haline geliyor. Türkiye’de ilaç satış fiyatını hesaplama yönteminin acilen güncellenmesi lazım. Firmalar satışından kâr edeceği ilacı Türkiye’ye getiriyor. Firmalar kâr edemeyeceği ilacı getirmek istemez. Gelecek günlerde ilaç firmaları bazı ilaçları ve ürünleri de getirmemeye başlayacak, ilaç krizi daha da büyüyecek.”

Eczanelerde satılan ilaçların yüzde 60’ının ithal edildiğini belirten Özcan, sözlerini şöyle tamamladı: “İlaçların sadece yüzde 40’ı yerli üretim ama yerli üretim olan ilaçların hammaddelerinin büyük bir kısmı da yine ithal olarak yurtdışından geliyor. İlaç krizinin çözümü için her yılın başında kuru sabitleme sisteminden vazgeçmeliyiz. Kurun yılda 3-4 defa güncellenerek sabitlenmesi gerekiyor.”

CHP Milletvekili Gamze Taşcıer de Türkiye’nin çok büyük bir ilaç kriziyle karşı karşıya olduğunu vurguladı. Piyasada şimdiden 250’ye yakın ithal ilacın bulunamadığını belirten Taşcıer, bu ilaçlar arasında muadili olmayan ilaçların da olduğunu söyledi. Tascıer, “Euro kuru yıl içerisinde öylesine artış gösterdi ki, ilaç krizi bugünden başladı. Zam yapılmasına daha dört ay var ama şimdiden piyasada pek çok ilaç bulunamaz hale geldi. Eczacılar ve vatandaşlarımızdan ilaç bulamadıklarına dair şikâyetleri duymaya başladık. Maalesef bu durum daha da kötüleşecek gibi görünüyor” dedi.