“Benim harcamalarım fazla mı?”, “Yatırım yapmalı mıyım?”, “Acaba borçlar beni mi yönetiyor, ben mi onları?” diyorsan seni buraya alalım. Çünkü bu içerikte, paranla olan ilişkini çözümlemenin en havalı yollarından biri olan finansal SWOT analizini masaya yatırıyoruz.
Kahveni kap, hesap makinesini yakına al. Başlıyoruz! ☕
SWOT, aslında dört İngilizce kelimenin baş harflerinden oluşur: Strengths (Güçlü yönler), Weaknesses (Zayıf yönler), Opportunities (Fırsatlar), Threats (Tehditler).
Yani önce kendine dürüst oluyorsun: 'Ben neleri iyi yapıyorum?' (Mesela, kredi kartı harcamamı sınırlamak.) 'Nerelerde çuvallıyorum?' (Örneğin, son dakika alınan ama asla giyilmeyen kıyafetler.)
Sonra dış dünyaya bakıyorsun: Ekonomik fırsatlar neler veya tehlikeler nereden gelebilir?
İşte bu soruların cevabını toplarsan, finansal SWOT analizini yapmış olursun.
İlk adım: Neden bu analizi yapıyorsun? Kredi mi çekeceksin? Bütçeni mi kontrol edeceksin? Borçlarını mı eritmeye çalışıyorsun? Yoksa sadece 'Benim param nereye gidiyor?' diye geceleri düşüncelere mi dalıyorsun? Cevabı bulduysan ilerleyebiliriz. Bulamadıysan... yine ilerleyebiliriz ama biraz eksik kalır, baştan söyleyeyim.
Kağıdı al ve dört eşit parçaya böl, ortaya bir tablo çıksın. Şimdi yaz bakalım:
Sol üst köşeye güçlü yönlerin: Düzenli gelir, birikim alışkanlığı, borçsuzluk.
Hemen altına zayıf yönlerin: Kredi kartına taksit düşkünlüğü, aylık harcamayı unutma.
Sağ üst köşeye fırsatlar: Yeni iş teklifi, düşük faizli kredi kampanyası.
Sağ alt köşeye tehditler: Doların yükselmesi?
Tabloyu kendine göre doldur. Ne kadar dürüst olursan, o kadar işine yarar. Kendini kandırmak yok.
Tamam tabloyu yazdın, selfie çeker gibi bakıyorsun ama iş burada bitmiyor. Şimdi düşün: “Güçlü yönlerimi kullanarak fırsatları nasıl değerlendiririm?”, “Zayıf taraflarım tehditlerle birleşince nasıl bir finansal felaket olur?” Böyle kombinasyonları kafanda kur. Mini senaryolar düşün. Kendinle hayali bir talk-show yap.
Örneğin:
Güçlü yön = Acil durum fonu
Tehdit = Beklenmedik işten çıkarma
✅ Sonuç: Fona dokunmadan 3 ay idare edebilirim → Panik yok!
Sanma ki SWOT sadece büyük şirketlere mahsus. Birikimin varsa, borcun varsa, hatta 'Hiçbir şeyim yok ama olmak isterdim' diyorsan bile SWOT sana göre. Yani Netflix’ten dizi seçerken bile saatlerce düşünen sen, kendi finansal hayatını neden analiz etmeyesin?
İlk maaşı alınca mı? Borca girince mi? Hayır. Her büyük karar öncesi bütçe yapman faydalı olur. Yeni iş teklifi geldiğinde, yatırım yapmayı düşündüğünde, kredi çekeceğinde...
Artık neyi iyi yaptığını, nerelerde çuvalladığını, hangi fırsatların seni beklediğini ve hangi tehditlerin kapıda olduğunu biliyorsun. Sıra geldi plan yapmaya.
Birikim hedefi koy
Harcama sınırı belirle
Borç ödeme takvimi çıkar
Gerekirse bir uygulama indir, cebindeki ekonomiyi dijitalleştir!