Kendinize cesaretle “Niçin çalışıyorum?” sorusunu sorup, yine tüm cesaretinizle yanıt verebiliyor musunuz? Bizler bu soruyu genellikle şöyle sorarız: “Niye çalışıyorum ki?” Bu küçük biçim değişikliği önümüze bambaşka bir anlam koyar; çünkü beraberinde pes etmişliği, vazgeçmişliği, gereksizliği, mutsuzluğu, bıkmışlığı, umutsuzluğu ve tükenmişliği getiriyor.
Büyük düşünürlerin de görüşleri ışığında konuya daha yakından bakalım.👇🏼
Bu soruyu kafamızda doğuran durum, kişinin kendisini bütünüyle verdiği, hatta adadığı bir yolda üst üste ya da alışık olmadığı yenilgiler, bozgun ya da başarısızlıklar yaşamasıdır.
Başarısızlık ve yenilgiler bizi güçsüz kılmaya başlar; ve kişi çabalarını sorgulayarak bunların aslında ne kadar “anlamsız”, “gereksiz” olduğu sonucuna varır.
Öncelikle isterseniz bu düşünceye katılmayanların yaklaşımları ile başlayalım:
“En şanslı insan, hayatını bedensel ya da zihinsel hiçbir acı çekmeksizin yaşamış insandır.”
Hatta ileri giderek hayatın sunduğu hoş ve güzel şeyleri ele geçirmeyi değil, onun sayısız uğursuzluklarından/acılarından mümkün olduğunca uzak kalmayı amaç edinmeyi öğütler.
Schopenhauer, insanın ardından koştuğu evrenin aslında bir tasarım, bir düş olduğunu söyler. Dolayısıyla, bir düş arkasında koşmanın bizi bahtsız kıldığını belirterek, tam anlamıyla mutluluğun imkansızlığını açıklar.
'Ve biz bunların hakikilerini ele geçirmek için boş yere çabalarız.”
'Bu kusurumuzu gidermedikçe... dünya gözümüze çelişkilerle dolu bir yer gibi görünecektir. Çünkü her adımımızda, ister büyük, ister küçük bir şey yapmış olalım, dünyanın ve insan hayatının, insanların mutlu bir yaşam sürdürmelerine olanak verecek biçimde tasarlanmadığını anlayacağız.”
Eğer gerçekten öyle ise, hayatın hoş yanlarını bir kenara bırakıp kendimizi perhize almamız, zevkler peşinde koşmak yerine Schopenhauer’in deyişiyle, “yanmaz duvarlarla çevrili küçük bir odada yaşayıp” kendimizi acılardan sakınmamız gerekir.
Korkakça ve gerçekdışı değil midir? Mutluluğu yakalamak mümkündür ve ona ulaşmanın yolu acıdan sakınmak değil, onu doğal bir şey, iyi olana erişmek için çabalarken karşımıza mutlaka çıkacak bir basamak olarak görmektir.
Bu kişilere baktığımızda pek çok ortak özellikleri olduğu görülüyor. Hepsi meraklı, sanat alanında yetenekli insanlar. Karanlık yanlarına karşın kahkahalarla gülebiliyorlar, dans edebiliyorlar. Dünya meseleleriyle ilgililer. Ayrıca, hepsi de güneş ışığına, açık ve temiz havaya, güneşe özgü bitkilere, denize düşkün.
Onlarda herkesçe kabul gören davranış ve yaşam biçimlerine körü körüne bağlılık, öfke, mızmızlık yok. Onlar cesur, hırslı, onurlu, güçlü kişiler.
En büyük keyiflerimizin kaynağında, garip bir biçimde bize en çok acı veren şeyler bulunuyor.
'Talihsizlik ve dışlanma, hatta bazı durumlarda nefret, kıskançlık, inatçılık, sertlik ve şiddet arzu edilen şeyler midir? Bunlar yaşanmazsa hiçbir büyük gelişme olmaz, hatta hiçbir erdem oluşamaz.”
“Hakikatın dağlarına tırmanırken çabalar asla boşa gitmez: Ya bugün daha yükseğe çıkarsın ya da yarın daha yükseğe çıkabilmek için güç toplarsın.”
Montaigne'e göre, yaşama sanatını icra edebilmek için, çektiğimiz acılardan faydalanmayı bilmeliyiz.
'Yaşamımıza armoni açısından bakarsak, seslerin her zaman uyumlu olmadığını, bu armonik yapı içerisinde hoş tonların da sert tonların da, diyezlerin de bemollerin de duyulduğunu, bazı seslerin yumuşak ve rahatlatıcı, ötekilerininse rahatsız edici olduğunu görürüz.'
'Eğer bir müzisyen yalnızca seslerin bazılarından hoşlanırsa nasıl şarkı söyleyebilir? Müzisyen ses ve tonların hepsini birden kullanmayı, bunları bir araya getirmeyi bilmelidir. Biz de yaşamımızdaki iyi ve kötü şeylere böyle bakabilmeliyiz.'
'O zaman her olaya, her nesneye, her insana kucak açar, bunları toprağımızın gübresi bilirdik.”
Yani verimli olabilmek, başarıya giden yolda karşılaşılan zorlukları damıtmak, bunlara manevi bir anlam katmak ve böylece onları verimliliğe dönüştürmek ile mümkündür.
Stendhal'a göre, insan temelde bazı olumsuz duygular ve durumlar içinde bulunabilir; ancak bunlardan fayda sağlayacağına inanıyorsa sonuçta mutlaka büyük başarılar elde edecek, büyük sevinçler yaşayacaktır.
'Bu ikisi ya bir arada büyür ya da sizin yaşantınızda olduğu gibi hiç büyümez; hep küçük kalır.”
İnsanların aslında neye gereksinim duyduklarını bilen Nietzsche, bu durumu da şu sözleriyle çok çarpıcı bir şekilde dile getirir: “Sevdiğim insanların acı, yalnızlık ve hastalık çekmelerini, başkaları tarafından itilip kakılmalarını, hakarete uğramalarını dilerim – dilerim kendilerine karşı derin bir horgörü duymadan, kendilerine güvensizliklerinden ötürü işkenceler çekmeden, yenilgilerin altında ezilmeden yaşayıp gitmezler.”
Böylece insanlar, zorlu (öldürmeyip güçlendiren!) bir problemle karşılaşıp onu çözerek amaca ulaşacaklardır.
Problemi çözmek ise önce onu tanımak/anlamak, sonra da içimize nüfuz etmekle olur. Ne derler bilirsiniz: “Çözümün parçası değilseniz, sorunun bir parçasısınızdır.”
Türk Dil Kurumu mutluluk tanımı;“Bütün özlemlere eksiksiz ve sürekli olarak ulaşılmaktan duyulan kıvanç durumu.'' Anlamından da anlaşılacağı üzere sadece bir yanılsama ve aldanma durumu olan mutluluk yoktur, olsa bile bir simülasyon olabilir. Dolayısıyla Schopenhauer'un söylediği gibi, dünya ve hayat mutluluk için tasarlanmamıştır ve mutluluk ancak ve ancak bir aldatmacadır.
sıfır yorum pee... her bi siki bilen yurdum insanları nerde
mutluluk avucunda tuttuğun bir kuş gibidir diye düşünüyorum. onu kaçırmamak için sıkarsın fakat bu sefer de onu öldürürüm diye gevşetirsin ya hani işte öyle. mutluluğu da elde edince hep bir ürküntü içerisinde aman bozulcak mutluluğum diye korkarız hep endişe içerisinde oluruz. ama mutsuzluk öyle mi mutsuz oldum mu insan her şeyden geçmiş, hiç bişeyden de korkmaz durumda olur. bu da benim bakış açım