Evet somut varlıkları neredeyse yok denecek kadar az ancak somut varlıkları milyarlarca değer eden birçok şirketin değerinden çok daha fazla... O halde bu değeri kazandıran nedir? Somut olmadığına göre, fiziksel varlık değilse o halde bu işletmenin soyut varlıkları bir başka deyişle soyut sermayesidir. Ölçülemeyen şey yönetilemiyor ise o halde soyut sermaye yani elle tutulmayan gözle görülmeyen bu varlıkları veya bu sermayeyi nasıl ölçeceğiz? Bilanço kalemlerinde nasıl göstereceğiz? Bir başka deyişle soyut olan ama işletmeye somut olarak maddi değer olarak katkı sunan kar sağlayan, gözle görülmeyen elle tutulmayan ama para kazandıran bu sermaye her ne kadar soyut olsa da var. Soyut olduğu için yok sayamayız.
İşte bilanço kalemlerinde göstermekte zorlandığımız, soyut olduğu için ölçümü zor olan bu sermaye Entelektüel Sermayedir.
Entelektüel Sermaye’nin üç önemli boyutu bulunmaktadır. Bunlardan birincisi yapısal sermayedir. Yapısal sermaye aslında bir işletmeyi diğerlerinden ayıran know how, marka değeri, patent, temel yetenekler gibi konuları içerir. Her işletmenin kendine ait iş yapış tarzları, rekabette üstünlüğü sağlayan özellikleri vardır. Tüm bu başlıklar burada ele alınır.
İkinci boyut çalışan sermayesidir. Bir işletmede yerine konması zor, kritik öneme sahip kişiler burada yer alır. İşletmeye katma değer sağlayan, işten ayrılma niyeti düşük, örgüte ve işe bağlılığı yüksek bireyler burada yer alır. Fikirleri ve inovasyonel girişimleri ile işletmenin gelişmesine yardımcı olan bireyler işletmenin en önemli çalışan sermayesi kısmını oluşturur. Bir işletme bazen bir çalışanın fikri veya ürettiği bir ürün ile çok yüksek katma değer sağlayabilir. İşletmeler için yatırım değerlemesi yapılırken artık fiziksel varlıklarından ziyade sahip oldukları çalışanlar, bu çalışanların sahip olduğu bilgi ve donanımların da değerlemeye katıldığı görülmektedir. Aynı zamanda bazı işletmeler rakiplerine göre çalışanlar tarafından daha çok tercih edilirler. Bu özellik işletmenin yüksek değer kazanmasına sebep olmaktadır.
Üçüncü ve son boyut bir işletmenin sahip olduğu müşterilerdir.
Fatma Hanım Merhaba, yazıyı keyifle okudum. Özellikle entelektüel sermaye kavramı ve bu kavramın içerisindeki çalışan sermayesi yaklaşımınız mevcut algıları farklı bir boyuta taşıması açısından çok değerli. Teşekkürler. Sefer Taşkıran