Evlat edinme, durumu uygun bir çocuğun durumu evlat edinmeye uygun kişi veya eşler arasında hukuki bir bağ sağlanması ve bu kişiler arasında çocuk-ebeveyn ilişkisinin kurulmasına denir. Ülkemizde evlat edinme prosedürü bazı kurallara tabidir. Evlat edinecek kişilerin belirli şartları taşıması gerekir.
İşte detaylar...
Evlat edinme, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nda şu şekilde açıklanmıştır: 'Evlat edinme durumu evlat edindirilmeye uygun olan çocukla, durumu evlat edinmeye uygun kişi/eşler arasında hukuki bağlar sağlanarak, çocuk- ebeveyn ilişkisinin kurulmasıdır.' Türkiye'de evlat edinme ile ilgili yasal düzenlemeler ise 4721 sayılır Türk Medeni Kanunu'nun ikinci kısım birinci bölümünde 305 ve 320. maddeleri arasında düzenlenmiştir. Bu kanunla evlat edinme sürecine dair genel şartlar belirtilmiştir. Kanunda evlat edinmeyle ilgili yaş durumu, evlilik durumu gibi çeşitli maddeler ele alınmıştır.
Evlat edinecek çiftlerin her ikisinin de otuz yaşını doldurmuş olması veya en az beş yıldır evli olması gerekmektedir.
Evli olmayan ve evlat edinmek isteyen kişiler ise otuz yaşını doldurmuş olmalıdır. Evli olmayan çiftler birlikte evlat edinemezler.
Bir çocuğun evlat edinebilmesi için koruma altında olsun ya da olmasın durumunun hukuksal olarak uygun olması gerekir.
Evlat edinilecek çocuğun, evlat edinen kişi tarafından en az bir yıl süreyle bakılmış olması gerekir.
Ayırt etme gücüne sahip bir çocuk evlat edinilecekse rızasının alınması gerekir. Ayrıca Medeni Kanun'da belirtilen bazı hükümler hariç, çocuğun ane ve babasının rızasının da olması gerekir.
Evlat edinme başvurusunda bulunacak Türkiye'de yaşayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ikamet ettikleri ildeki Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü'ne başvurabilirler. Yurt dışında yaşayanlar ise bulundukları ülkenin ülkelerarası evlat edinme merkezlerinin yetkili birimlerine başvurabilirler.
Bilgilendirme başvurusuna giderken herhangi bir belge istenmemektedir.
Başvuru sonrasında evlat edinme birimi, evlat edinecek kişinin uygun koşullara sahip olup olmadığını kontrol eder.
Başvuru için uygun koşullar mevcutsa, görüşmeye devam edilir.
Başvuru görüşmelerinde evlat edinmeyle ilgili her detay yetkililer tarafından anlatılır. Hukuki ve sosyal sonuçlar evlat edinen kişiye detaylı bir şekilde aktarılır.
Başvuruda bulunan kişiler, başvuru tarihinden itibaren en geç iki ay içerisinde istenen belgeleri sunarlar.
Belgelerin incelenmesinin ardından işlemlere devam edilmesine karar verilirse, başvuruda bulunan kişi hakkında sosyal inceleme başlatılır.
Başvuru sahiplerinin belgelerinin tesliminden sonra en geç 6 ay içerisinde evlat edinecek kişinin yerleşim yeri ziyaret edilir. Bu ziyaretler kişinin evinde, sosyal çevresinde veya iş yerinde gerçekleştirilebilir. Yapılacak ziyaretler haberli olabileceği gibi, habersiz ziyaretler de gerçekleştirilebilir.
Başvuru sahiplerinin ekonomik, kültürel, eğitim, kişilik, çevreyle ilişkisi, evlat edinmeye bakış açıları, evlat edinmeye olan istekleri, birbirleriyle olan ilişkileri, sağlık durumları, eğitme ve yetiştirme konularına yaklaşımları ve daha birçok kişisel özellikleri detaylı bir şekilde incelenir.
Başvuru sahipleri toplamda en az beş görüşmeye tabi tutulur.
Yapılan incelemeler sonucunda oldukça kapsamlı bir sosyal inceleme raporu hazırlanır ve bir kanaat belirlenir.
Rapordaki olumlu veya olumsuz kanaat ise başvuran kişiye yazılı olarak bildirilir.
Eğer olumlu kanaat verildiyse dosya sıraya alınır.
Detaylı bilgi için T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın sayfasını inceleyebilirsiniz.