Müslümanlara farz olan günde beş vakit namazların vazgeçilmez duası 'Ettehiyyatü duası'dır. Bütün namazların ilk ve son oturuşlarında Tahıyyat yani etthiyyatü duası okunur. Bu dua Kur'an-ı Kerimde geçmediği için ayet değildir ve Allah’u Teâlâ, Peygamber Efendimiz ve Cebrail (Aleyhisselam)’in de katılımıyla Miraç gecesinde ortaya çıkan cümlelerden oluşur.Peki Ettehiyyatü duası'nın anlamı ve fazileti nedir? İşte Ettehiyyatü duası'nın okunuşu, anlamı ve fazileti...
Tahiyat duası ayet değildir ve Kuran-ı Kerim'de geçmemektedir. Ettehiyatü duası Hz. Muhammed'e Miraç gecesi Allah ( c.c. ) tarafından lütfedilmiştir. Anlamı itibariyle “şehâdet getirmek, tahiyyata oturmak; şahitlik istemek” anlamlarına gelen teşehhüd , İslam fıkhında namaz kılarken ka‘dede (oturuşlarda) Tahiyyat duasını okuma anlamına gelmektedir. Ettehiyyatü (Tahiyyat) duasını namazların oturuş kısımlarında okuruz. Sahâbe Efendilerimiz ve takip edilen dönemlerde “tahiyyetü’s-salât, hutbetü’s-salât” olarak anılan tahiyyat daha sonraki dönemlerde kelime-i şehâdetten dolayı 'teşehhüd' ismi verilmiştir. Peygamber Efendimiz (s.a.v) 'Ettehiyattü duasını' Kur’an’dan bir sûre öğretir gibi ashabına öğretmiştir. (İbn Mâce, “İḳāmetü’ṣ-ṣalât”, 24).
Hz. Peygamber; “Her iki rekâtta oturduğunuz zaman; “et-tehıyyâtü lillâhhi... deyin” (Müslim, Salât, 24; Ebû Dâvud, Salât, 122) buyurmuştur.
التَّحِيَّاتُ لِلَّهِ وَالصَّلَوَاتُ وَالطَّيِّبَاتُ ﴿﴾السَّلامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا النَّبِيُّ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَكَاتُهُ ﴿﴾ السَّلامُ عَلَيْنَا وَعَلَى عِبَادِ اللَّهِ الصَّالِحِينَ ﴿﴾ أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ ﴿﴾ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ
Türkçe okunuşu
'Ettehiyyâtu lillâhi vessalevâtu vettayibât. Esselâmu aleyke eyyuhen-Nebiyyu ve rahmetullahi ve berakâtuhu. Esselâmu aleynâ ve alâ ibâdillâhis-Sâlihîn. Eşhedu en lâ ilâhe illallâh ve eşhedu enne Muhammeden abduhû ve Rasuluh.' (Buhârî, “Eẕân”, 148, 150; Müslim, “Ṣalât”, 55)
'Bütün duâlar, senâlar, bedenî ve mâlî ibadetler Allah Teâlâ’ya mahsustur. Ey Peygamber! Sana selâm olsun, Allah’ın rahmeti ve bereketi üzerine olsun. (Ey Rabb’imiz)! Selâm bize ve Allah’ın sâlih kullarının üzerine olsun. Şahitlik ederim ki, Allah'tan başka ilah yoktur. Yine şahitlik ederim ki, Muhammed, O'nun kulu ve Peygamberidir.'
Bazı tefsir ve fıkıh kitaplarında Tahiyyat duasıyla irtibat kurularak Resûl-i Ekrem'in mi‘rac gecesinde tahiyyat, salavat ve tayyibat kelimeleriyle Cenâb-ı Hakk’a tâzimde bulunduğu, O’nun da buna selâm, rahmet ve berekât kelimeleriyle mukabele ettiği, Resûlullah’ın gördüğü bu iltifat karşısında selâmın bütün peygamberler, melekler ve insanlar üzerine olmasını temenni ettiği, bunun üzerine bütün meleklerin kelime-i şehâdeti söyledikleri kaydedilir (meselâ bk. Kurtubî, III, 425; İbn Nüceym, I, 342-343).
Bu sebeple teşehhüd duasını okumanın, kulun mi‘racla sıkı bağı bulunan namaz ibadetinin belirli bölümlerinde (ka‘deler) mi‘rac gecesinde gerçekleşen bu olayın hâtırasını yâdetmesi ve bu vesileyle Allah’a tâzimlerini sunması, Resûlullah’a selâmlarını ve bağlılığını bildirmesi, Allah’ın kendisine, cemaate, meleklere ve sâlih kullara rahmetle muamele etmesini dilemesi gibi bir anlam taşıdığı yorumu yapılmıştır.
Her duanın çeşitli faziletleri ve faydaları bulunmaktadır. Kuran' da insanın dil ile, bedeni ile ve malı ile yaptığı tüm ibadetlerin Allah'a olduğu vurgulanmaktadır. İşte bir Müslümanın günde 5 vakit namaz kılarken sürekli okuduğu Tahiyat yani Ettehiyyatü duasının da pek çok fazilet ve faydası vardır. Bunlardan bazıları şu başlıklar altında toplanabilir:
Kişi kendini yalnız ve çaresiz hissettiği vakit tahiyat duasını okursa bu olumsuz duygudan kurtulacaktır. Ettehiyyatü duası yalnızlık hissi ve mutsuzlukla başa çıkmanın güzel bir yoludur.
Uykusuzluk tüm hayatı olumsuz etkileyen ve kişinin günlük işlerinin büyük ölçüde aksamasına sebep olan bir durumdur. Uykusuzluk problemi çeken bir kimsenin Ettehiyyatü duasını okuması Allah'ın izniyle kendisine çare olacaktır.
İnsanoğlu zayıftır. Kuran'da pek çok yerde buna vurgu vardır. İşte teselliye ihtiyaç duyan insanın Ettehiyyatü duasına sarılması tavsiye olunur. Ettehiyyatü duası kişinin çaresizlik duygusunun kaybolmasında etkili olacaktır.
İnsan için çeşit çeşit imtihan vardır. Bunlar kişiyi bazen derin bir sıkıntı, keder ve üzüntüye gark edebilir. Bu sınavlarda başa gelenler sebebiyle içine düşülen keder durumundan da Allah'ın İzniyle Ettehiyyatü duasını çokça okumakla kurtulmak olanaklıdır.