Türk toplumunda esnaflık, Osmanlı'daki ahilik sisteminden kalan çok kültürlü bir sistemdir. İçinde farklı iş kollarını ve sektörleri barındıran esnaflıkta, dayanışma ve birlik de bu nedenle oldukça önemlidir. Çünkü birbirini kollayan ve kültürel değerlerine sahip çıkan esnaflar hem zamana meydana okur hem de birlikte yükselirler.
Peki nedir bu esnaflık kültürü?
İşte detaylar!
Esnaflık dayanışmasını sürdürmenin ilk kuralı, geleceğe sürdürülebilecek bir gelenek bırakmaktır. Bunun en kolay yolu ise usta-çırak ilişkisine dayalı bir eğitim sürecinden geçer. Ustanın deneyimlerinden faydalanarak işin tekniklerini öğrenen çıraklar, geleceğin kültür taşıyıcılarıdır. Bu nedenle her esnafın gelecek nesilleri eğitme konusunda hevesli ve istekli olması önemlidir.
Deri, gıda, dokuma, giyim, madeni eşya, ayakkabı ve daha pek çok alan esnaflığın içindedir. Bu kadar geniş ve farklı alana yayılan meslek erbablarının, esnaf ve zanaatkarlar odalarına katılarak oda içinde aktif olmaları gerekir. Böylece her esnaf kendi mesleğini sürdürmenin yeni yollarını bulabilir ve çeşitli eğitimler alarak yeni projeler üretebilir.
Esnaf dernekleri, odalardan bağımsız çalışan ve esnafların seslerini duyurmalarına yarayan araçlardır. Esnaf haklarını korumak, resmi kurumlar karşısında esnaf görüşlerini geçerli şekilde paylaşmak, dernekler aracılığıyla sağlanabilir. Bu nedenle esnaf derneklerine katılım göstermek de kültür ve dayanışmayı pekiştirir.
Her biri farklı sektörde faaliyet gösteren esnafların, birbirleri ile iletişim kuracak platformlarının olması da önemlidir. Bu platformlar, esnaflar arası bilgi ve tecrübe paylaşımını artırır. Ayrıca kişiler arası ilişkileri güçlendirerek esnafların toplu gücünü pekiştirir.
Esnaf mesleklerinin zamanla yitip gitmemesi için teknoloji entegrasyonu önemlidir. Bu, elbette daha çok el işi ve zanaatkarlığa dayanan bu alanlarda tamamen teknoloji kullanmak anlamına gelmez. Ancak örneğin; e-ticaret kanallarını genişletmek gibi belirli aşamalarda teknolojiden faydalanmak, mesleğin gelecek kuşaklara daha sağlam ulaşmasına yardımcı olabilir.
Esnaflar, genellikle belirli alanlarda kümelenirler. Bu durum esnafları sağlıklı rekabete iterek birbirinden öğrenmeye zorlar. Dolayısıyla her esnafın, bir diğer esnafa destek olması ve elinden geldiğince birlikte büyümeye odaklanması çok önemlidir. Örneğin; yerel ürün satışlarını teşvik eden kampanyalar veya müşterileri diğer esnaflara yönlendiren ortak çalışmalar yapılabilir. Böylece tek bir esnaf değil, bütün esnaflar büyümüş olur.
Esnaf geleneklerini ve örf adetlerini yaşatmak için çeşitli festivaller, paneller veya sergiler düzenlenebilir. Bu tür etkinlikler, esnafları bir araya getirmek ve alıcıların ilgisini çekmek için harikadır. Çünkü birbirinden farklı ürünlerin yer aldığı kermes benzeri alanlar, çok sayıda kişinin ilgisini çekerek esnaflar için ek gelir imkanı sunar. Ayrıca bu mesleklerin geleceğe ulaşmasına da katkıda bulunur.
Esnafların kendi aralarında toplanarak fikir alışverişi yapması da çok önemlidir. Bu tür toplantılar sayesinde her esnaf kendi sorununu dile getirebilir ve karşı talepleri dinleyebilir. Böylece esnafların birbirlerine anlayışla yaklaşması ve karşıdaki kişiyle empati kurması kolaylaşır. Bu da aradaki sorunları çözmek ve problemsiz bir meslek hayatı planlamak için en doğru yöntemdir.
Esnafların hem fiziki hem maddi güvenliğini sağlamak için çeşitli çalışmaların yapılması gerekir. Örneğin; esnaflara kolay kredi erişim imkanı sunmak, vergi ve sigorta yüklerinde indirimlere gitmek ve esnaf dükkanlarının bulunduğu mahallelere güvenlik kamerası takmak gibi yöntemler çeşitli risklerin önlenmesine yardımcı olabilir.
Bütün süreç boyunca esnafların birlikte hareket etmesi gerekir. Çünkü tekil bir harekettense toplu bir hareket çok daha fazla ses getirir. Böylece esnafların talep ettikleri hakları almasına ve çalışma veya kazanç şartlarının iyileştirilmesine yardımcı olur.