Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), enflasyon sepetine e-ticaret verilerini de dahil etmek için çalışma başlattı. Ekonomistler, 'Avrupa yıllardır uyguluyordu. Önemli bir uygulama, ancak şeffaf olunmalı' diyor.
Açıkladığı enflasyon oranlarıyla tartışma konusu olan TÜİK, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) sepetine e-ticaret verilerini dahil etmek için harekete geçti. Kurumun bu kapsamda, e-ticaret sektöründe faaliyet gösteren büyük firmaların temsilcileriyle temasa geçtiği ve düzenli olarak veri talebinde bulunduğu öğrenildi. Çalışmanın tamamlanmasıyla e-ticaret verilerinin gelecek yıldan itibaren enflasyon rakamlarına yansıması bekleniyor.
TÜİK'in çalışmasını DW Haber'den Eray Görgülü'ye değerlendiren TÜİK'in eski Başkanı, DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı Birol Aydemir, 'TÜİK'in enflasyon hesabında e-ticaret verilerini dikkate alması önemli bir gelişme' dedi. TÜİK'in son zamanlarda şeffaflıktan uzaklaştığını öne süren Aydemir, 'Mesela e-ticarette zaman zaman fiyatlar düşük olabilir, yüksek olabilir. Ama burada siz şimdi tutup da en ucuzlar üzerinden hesap yaparsanız ama bu olmaz' dedi.
Verilerin hangi sıklıkla ve nasıl çekileceğinin önemli olduğunu ifade eden Aydemir şunları söyledi:
Hangi siteleri kullanacaksınız. Bütün bunları şeffaf bir şekilde şimdiden kamuoyu ile paylaşmaları gerekiyor. Dolayısıyla bunun yaparlarsa insanlar da doğru yapıyor diye düşünmeye başlar. Bunları anlatmadan yaparsan soru işaretleri çok olur. Şu anda toplum inanmıyor. Dolayısıyla şu anda insanların aklında 'enflasyonu düşürmek için bunu yapıyor' şeklinde bir düşünce oluşuyor.
Tüketici Dernekleri Federasyonu Genel Sekreteri Ergün Kılıç da, e-ticaret firmalarının verilerinin enflasyon hesaplamasında kullanılabileceğini söyledi. Kılıç, şöyle konuştu:
Ancak burada neleri kullanacağı önemli. İndirimde olan ürünlerin mi, yoksa gerçek satış fiyatlarının mı değerlendirileceği önem arz ediyor. Bununla ilgili daha önceki TÜİK verileri her zaman ülkemizde problemli olarak görüldüğü ve tartışıldığı kaçınılmaz.
TÜİK'in verileri kullanırken tutarlı ve tarafsız olması gerektiğine de dikkat çeken Kılıç, 'Bunu yok etmenin yöntemlerinden bir tanesi teknoloji çağındaki verileri kullanırken özellikle verilerin güvenilir olması, tutarlı ve tarafsız olunması, şeffaf ilkelere dayanan nitelikte olması, en azından enflasyon rakamlarını kullananlar açısından da önem arz etmektedir' dedi. Kılıç, 'bunun için enflasyon sepetine koyulan ürünlerin gerçeği yansıtan ürünler olması tüketiciler açısından da gerçekten önünü gören, ülkeye katkı sunan bir durum olacağını' ifade etti.