Diyarbakır’da akıllara durgunluk veren bir olay meydana geldi. Dicle ilçesinde bir vatandaş eşi öldükten sonra Diyarbakır Müze Müdürlüğü’ne ihbarda bulundu. Evinde devasa bir pitos (eski bir saklama kabı) olduğunu söyleyen vatandaş bunu koruyamayacağını bildirdi. Uzmanlar bu devasa saklama kabının 8 bin yıllık olduğunu belirtti.
Diyarbakır Müzesi Müdürü Müjdat Gizligöl, geçen haftalarda müdürlüğe bir telefon geldiğini söyledi. Körmik mahallesinde yaşayan bir vatandaş, eşinin öldüğünü ve evde bulunan tarihi eseri koruyamayacağını söyleyerek yetkililere haber verdi.
Gizligöl, ekipçe eve giderek incelemelerde bulunduğunu söyleyerek, “Hakikaten evinde büyük bir pitos yani bir saklama kabı olduğunu gördük. Vatandaş, eşini kaybettiğini, yalnız yaşadığını ve artık bu tarih eserini koruyamayacağını söylediği için taşımayla ilgili hazırlıklara başladık. Bunun için ebatlarına göre ahşaptan bir sandık yaptık. Daha sonra bugün alana intikal ederek, Körmik Mahallesi'ndeki evinde pitosu kepçe yardımıyla zarar vermeden arabamıza yükleyip Diyarbakır Müzesi'ne getirdik' dedi.
Gizligöl, pitosun 3 metre çapında ve 1 metre yükseklikte olduğunu dile getirdi. Pitosa dair bilgiler veren Gizligöl, şunları dedi:
“Yüksek ihtimalle kendi döneminde bahçede, yani tarlada ekinlerin saklanması için kullanılıyordu. Vatandaşlar, gelecek yılın mahsulünü veya tohumlukları pitosun içine koyar, yılsonuna kadar muhafaza ederlerdi. Bu şekilde, tohumları tekrar toprağa ekerlerdi. Yani bu pitos, adeta dönemin silosu olarak kullanılmış. Bu tür saklama kapları Neolitik dönemden itibaren, özellikle Tunç ve Demir çağında yaygın şekilde kullanılmıştır. Bazı medeniyetler pitosları mezar olarak da kullanmış olsa da, bizim pitosumuz mezar özelliği taşımamaktadır. Bu pitos ise tamamen tahıl ve tohumları saklamak amacıyla yapılmıştı.”
Öte yandan Gizligöl, 1970-1980’lere kadar köylerde kullanıldığını belirterek sözlerini şöyle sonlandırdı.
ya amk o yerde yuvarlanarak mi götürülür ya. sizin kültürel varlıklara verdiğiniz değeri seveyim.
Yazarken bi fotoğrqfa bakaydınız. Üç metre çapı olur mu o pitosun?
Eski insan kıymet bilir tebrikler teyzem.