Aramızdan kaç kişi anne veya babamızın 'Yemeğinle Oynama!' , “Evladım, tabağını bitirmezsen kalanlar arkandan ağlar.” ya da en iyi ihtimalle “Ekmeksiz yersen hepsi biter.” sözlerini duyarak büyüdü?
Aramızdan kaç kişi anne veya babamızın 'Yemeğinle Oynama!' , “Evladım, tabağını bitirmezsen kalanlar arkandan ağlar.” ya da en iyi ihtimalle “Ekmeksiz yersen hepsi biter.” sözlerini duyarak büyüdü?
Yapılan araştırmalar, çocukların oyunlaştırma uygulamaları sayesinde beslenme bilgilerinin ve tutumlarının geliştiğini, böylece sağlıklı beslenme davranışına teşvik edildiklerini gösteriyor. Ayrıca seçici yeme davranışını azaltmak için çocukların yiyecekleri keşfetmesine olanak sağlıyor.
Çocukların yemek yeme sorunları ilk yaşlarından itibaren başlar ve bazen okul çağında da aralıklı olarak devam edebilir. Bu süreç ebeveynler için büyük bir stres kaynağı haline gelir. Yemek yememe ya da yemek seçme durumu çocukların sağlık problemlerinden kaynaklanabilir. Bunun dışında çocukların her yaşta farklı davranışlar sergiledikleri düşünülürse yaşa uygun stratejiler geliştirmek ebeveynler olarak işimizi daha kolaylaştıracaktır. Ebeveynler çoğunlukla çocukları yemek yemeye zorlamak, aşırı tepki vermek gibi davranışlara eğilimlidir. Durum böyle olduğunda çocukların olumsuz tepkileri kaçınılmaz olacaktır.
Bu tip durumları en aza indirmek için önerilerimiz var!
İlk tavsiyemiz ebeveyn olarak bizlere. Öncelikle kendimizde davranış değişikliği oluşturarak eskiden maruz kaldığımız söylemlerin dışına çıkmalıyız ki çocuklarımız da bu süreçte daha rahat hareket edebilsinler.
İkinci olarak çocukları eğlenceli bir şekilde dengeli olarak meyve ve sebze yemeye ve yeni yiyecekleri deneme konusunda teşvik edebiliriz. Bırakalım çocuklar yemekle oynasınlar.
Üçüncü adım bilimsel olarak da kanıtlanan oyunların kullanımını kapsıyor. Çocuklarda yemek yeme konusunda davranışı değişikliği yaratmak istiyorsak uygun oyun mekanikleri ve öğelerinin yer aldığı birtakım oyunları kendimize yardımcı olarak seçebiliriz.
Piyasada o kadar çok oyun var ki, nereden başlayacağımı bilmiyorum diyen ebeveynleri duyar gibiyiz. Hizmet ayağınıza geldi, bunun için de birtakım önerilerimiz var. :)
Öncelikle çocukların yaşı ve ilgi odağını keşfetmek sonrasında hangi uygulamanın faydalı olacağını belirlemek ilk adımımız olmalı. Böylece küçük yaşlarda dikkati çabuk dağılan çocuklar için onların yemeye kolaylıkla odaklanmasını sağlayan oyunlar, ilerleyen yaşlar da ise birden fazla seçenek sunan oyunlar tercih edilebilir. Oyunun çocuğa uygun olduğundan emin olmak için önce sizin oynamanız da iyi bir fikir olabilir. Duruma daha bilimsel yaklaşmak istersek; Beslenme ve Diyetetik Akademisi gibi bilimsel verilerden yararlanmak da oyunların içerikleri konusunda endişeleri azaltabilir.
Şimdi oyun bulma işini kolaylaştıralım. Sizin için Akademinin önerdiği eğlenceli çocuk dostu uygulamalara birlikte göz atalım.
Çocuk ve Ergen Psikolojisi Bölümü tarafından geliştirilen oyun, yemekte seçici davranan çocuklara yemek hakkındaki duygu ve düşüncelerini ifade etme imkanı verir. Oyun ebeveynlerinde eğlenceyi sevdiğini unutmamış ve onları da oyuna dahil ederek çocuklarıyla bakış açılarını karşılaştırmalarını sağlar. Ayrıca aileler çocukların yeme zamanları, öfke nöbetleri, anksiyete hakkında oyuna bilgi verdiğinde uygulama geri bildirim ve stratejiler hakkında yol gösterici olabilir. Uygulama 7 yaşına kadar olan çocukların kullanımı için uygundur, Google Play veya AppStore üzerinden ulaşılabilir.
Elinizde seçici bir yiyici var mı? Öyleyse, yapmanız gereken tek şey HealthyEater'ı indirmek! Sağlıklı beslenme alışkanlıkları hakkında her şeyi eğlenceli ve heyecan verici bir şekilde öğrenecekler. Çocuklarınızın maskotu panda ile birlikte oynamasına ve taze meyve, sebze ve hatta lezzetli karidesleri kemirirken izlemesine izin verin! Uygulamaya Google Play veya AppStore üzerinden ulaşılabilir.
Yemek pişirme ve beslenmeyi keşfetmenin eğlenceli bir yolu olarak çocukların günlük hayatta yedikleri yiyecekleri, dileği pişirme yöntemiyle hazırlamalarını sağlar. Aileler de çocukların hazırladığı yemeği hazırlayarak yemeleri kolaylaştırabilir. Uygulama 5+ yaş çocuklar için uygundur, Google Play veya AppStore üzerinden ulaşılabilir.
Çocukların oyun yoluyla kalıcı öğrenme deneyimleri sağlayan CubicFrog, mobil uygulamaları arasında beslenmeye de yer vermiş. Bir yemek gökkuşağı gibi rengarenk görünmelidir diye yola çıkan oyun, çocukların mutfakta keyifli vakit geçirmelerini kolaylaştırır. Aynı zamanda sağlıklı beslenme, geri dönüşüm, masa hazırlama gibi konularda da çocukların beceri kazanmalarını sağlar. 12 dilde çevirisi olan uygulamanın maalesef Türkçe dil desteği henüz bulunmuyor. Uygulama 8 yaşına kadar çocuklar için uygundur, Google Play veya AppStore üzerinden ulaşılabilir.
Susam Sokağı'ndaki tüm karakterler, çocuklara sağlıklı bir yaşam tarzı öğretmek için bir araya geldi! Cooking withCookie, GrowYourColor veya Abby'sSmoothie Maker gibi etkileşimli oyunlarla çocuklar boyama yapabilir, meyve sebze yetiştirebilir, sağlıklı atıştırmalıklar ya da akşam yemeği hazırlayabilir. Bu site aynı zamanda aileler için de birçok kaynak ve indirilebilir araçlara sahip. Ayrıca iyi alışkanlıklara ve günlük eğlenceye kolayca ilham verebilecek her hafta yenilenen içeriklere sahip.
PBS Kids, çocuklar ve ebeveynler için çeşitli yemek tarifleri, aktiviteler ve sağlıklı beslenme ipuçlarını keşfetme fırsatı sunuyor! Yemek zamanlarını takvime ekleyebilir tarifleri “denedim” listesine eklemek gibi gözden geçirilecek birçok şey var.
Yeni yiyecekleri keşfetmek, bilgi almak ve aileyle birlikte denemek için bile bir
yer var. Tüm tarifler çocuk dostu, bu yüzden hem sağlıklı seçenekler hem de çocukların ilgisini çekeceği için sayfayı bir göz atın derim. 2- 6 yaş çocuklar için uygundur.
Ebeveynler ve sağlık uzmanları için kolay ve güvenilir bilgilerin yanı sıra çocukları sağlıklı beslenmenin önemi konusunda eğitmek için ilgi çekici araçlar sağlayan, çocuk ve aile beslenmesi için mega bir beslenme kaynağı bir sitedir. Çocuklara ayrılan bölüm, SuperCrew ekibiyle tanışıp, süper sağlıklı büyüme nasıl olur ve oyunlarla müthiş güç ve enerji için nasıl kazanılır konularında bilgilendirir. Ayrıca çocukların arkadaşlarıyla ve ailesiyle yapacağı çok sayıda eğlenceli aktiviteler de bulunur. Ebeveynler için hem eğlenceli hem de öğretici bilgilerin yer aldığı bu siteye göz atabilirsiniz.
Bahsedeceğimiz iGrow uygulaması yemeyi kolaylaştıran, ebeveynlerin çocukların gelişimi hakkında endişelerini azaltan kısacası çocukların beslenmesini birçok açıdan ele almakta. Dünya Sağlık Örgütü büyüme standartlarına uygun olarak ilk kez Hollanda da geliştirilen uygulama, Sabri Ülker Gıda Araştırmaları Enstitü Vakfı tarafından Türkçeye çevrilmiş ve sağlıklı beslenme konusunda çocuklara farkındalık yaratmayı hedefler. Gıda ve beslenme konusunda doğru ve güvenilir bilimsel bilgiler ışığında çocukların yeterli ve dengeli beslenmesi, fiziksel gelişimi ve uyku düzenine yönelik bilgileri ebeveynlere sunar. Direk olarak çocuklara yönelik bir uygulama olmasa da Türkçe içeriğe sahip bir uygulama olması açısından örnek olabilir. Uygulamaya AppStore üzerinden ulaşılabilir.
Örnekler benzeri birçok oyunlaştırma uygulaması ile çocukların dikkatini çekerek beslenme konusunda davranışsal etkililiği artırmak için onlara daha eğlenceli ve etkileşimli bir yol sunabiliriz. Yeter ki bakış açımızı değiştirelim ve hayatımızda “Oyunlaştırma” kavramına yer verelim.
Bu yazı GamFed Türkiye gönüllülerinden Afra Çalık’ın katkılarıyla yazılmıştır.