Ercan Altuğ Yılmaz Yazio: Silikon Vadisi Rönesansını Arıyor!

Sosyalleşiyor muyuz yoksa teknoloji firmalarını zamanımızla zengin mi ediyoruz? 

Game of Thrones serisinin ünlü yazarı George R.R. Martin de belgeseli seyredip etkilenenlerden. Twitter paylaşımında yazar şu ifadeleri kullandı:

“Netflix’in The Social Dilemma belgeselini henüz izledim ve beni son 20 yıldır izlediğim tüm korku filmlerinden daha çok ürküttü”.

Dünyanın %95’i Covid 19 tehlikesiyle evde kal mesajlarına itaat ederken, Netflix, The Social Dilemma -Sosyal İkilem belgeselini yayınlayarak izleyicilerde beklenmedik bir sosyal ikilem oluşturdu. Biz bir yandan ekran süresi her geçen gün artan bir nesil için çözüm  yollarını  araştırırken sosyal medyanın bizi etkisi altında tutmanın göz ardı edilen nedenleri gündemi meşgul etmeye başladı. 

Hani ünlü bir İngiliz deyimi vardır: ‘Money Talks –Para Konuşur’ İşte bu mantık her yerde olduğu gibi sosyal medyada da kendini göstererek 2020 zenginleri maratonu'nda koşan sosyal medya patronlarının etik anlayışı ve subliminal etkisiyle karşımıza çıkıyor. 

Peki tüm dünyadaki insanların hiperventilasyon yaptığı bu filmde farklı olan etki nedir? Cevap: Gözetim, veri toplama, algoritmik güç ve bağımlılıkla ilgili tüm bu dönen gerçekler, doğrudan bu şirketlerde çalışmakla kalmayıp aynı zamanda onları başlatmaya veya büyümelerini hızlandırmaya yardımcı olan insanlarla yapılan röportajların etkileyiciliği ve trajik gerçeklerle yüzleştirme çabası. 

Yaklaşık 90 dakikalık belgeselde, Twitter, Google, Apple, Facebook, Uber, Instagram ve daha fazlasının bir avuç eski çalışanı, sosyal medyanın ve gücün değişen dalgaları hakkındaki etik kaygılarını anlatıyor. 

Silikon vadisinin önde gelen şirketlerinden Google, Facebook, Instagram ve Twitter eski çalışanlarının sosyal medyanın görünmeyen yüzünü anlattığı Jeff Orlowsk yapımı belgesel, Netflix’de yayınlandığı andan itibaren Türkiye dahil tüm dünyada en popüler yapımlar listesinde yerini aldı.

Belgeselin can alıcı noktalarını sizin için yazdık.

1) Edward Tufte’ye göre göre müşterilerini “KULLANICI” olarak tanımlayan iki sektör vardır. Bunlar yasadışı uyuşturucu tacirleri ve sosyal medya. Sosyal medya ve dijital uygulamalar daha fazla zaman geçirme, bildirimlerle sürekli kullanıcıyı meşgul etme özellikleriyle bir tür bağımlılık yaratıyorlar. 

2) SAHTE MÜKEMMELLİK ALGISI: Kısa süren sahte popülarite, yeterince beğeni alamamak ve bunu sevilmemek olarak algılamak, tektipleşen güzellik algısı, estetik ameliyat yaşının düşmesi, gençleri depresyona sokan dayatılmış bir ortak estetik algısı... 

3) Bir ürüne para ödemiyorsanız ürün sizsiniz... 

4) MIT’nin bir araştırmasına göre Twitter’da yalan haberler gerçeklerden 6 kat hızlı yayılıyor. Yanlış bilgiye olan insani eğilimin farkında olan dezenformasyona dayalı iş modelleri çığ gibi büyüyor. 

5) Bu maddeyi aileler duymasın :) Silikon vadisinin teknoloji dehaları kendileri de teknolojiye bağımlı olduklarını itiraf ediyor ve çocuklarını sosyal medyadan uzak tutuyorlar.  

6) Tüm insanlık tarihi boyunca üretilmiş verinin daha fazlası sürekli olarak hiç bir şekilde denetlenmeyen sistemlere aktarılıyor. Ve bu sistemler kim olduğunuza, ne yapacağınıza dair giderek iyileşen tahminler yapıyor, hareketlerinizi öngören modeller oluşturuyor. 

7) Hayatımızı dolu dolu yaşamak yerine ekrana daha fazla bakmamızı ve reklamları daha fazla izlememizi sağlamak üzere çalışan manipülatif teknolojilerin ve şirketlerin etkisinde kalıyoruz.

BİZİ BİRBİRİMİZE BAĞLAYAN TEKNOLOJİ AYNI ZAMANDA AKLIMIZI KARIŞTIRIYOR, MANİPÜLE EDİYOR, KUTUPLAŞTIRIYOR ve BİZİ PARAYA ÇEVİRİYOR. 

Sosyal ikilem aynı zamanda çözüm üretmeye yönelik bir sivil toplum hareketi de başlatmıştır. Web sitelerinde (thesocialdilemma.com) teknolojinin dönüşümü için üç aşamalı bir çözüm modeli sunuyorlar. 

  • SOSYAL İKİLEMİ BAŞKALARIYLA DA PAYLAŞ.

  • KİŞİSEL TEKNOLOJİ KULLANIMINI YENİDEN BAŞLAT.

  • BÖYLECE SİSTEMİ YENİDEN İNŞA ET.

SİZİ DE BU DURUM ÜRKÜTÜYOR MU?  

Belgeselin sonunda teknoloji dehalarının verdiği çözüm önerilere bakalım hadi! 

-- Tüm bildirimleri kapatın. 

-- Telefonunuzdaki tüm gereksiz uygulamaları kaldırın. 

-- Önerilen videoları kabul etmeyin. Kendi tercihlerinizi belirleyin. 

-- Tüm bildirimleri kapatın demiş miydik :) 

-- Önerileri kaldıran Chrome eklentilerini kullanın. 

-- Herhangi bir içeriği paylaşmadan önce gerçekliğini kontrol edin. 

-- Duygusal olarak kışkırtıcı içeriklerin doğruluğunu mutlaka kontrol edin. 

-- Karşıt fikirli insanları da takip edin böylece ne söylediklerini kendiniz öğrenip değerlendirebilirsiniz. 

-- Yatmadan yarım saat önce cihazlarınızla vedalaşın. 

-- Zamanın kontrolünü elinize alın. Sosyal medyada ne kadar süre geçirmek istediğinizi planlayın.

BAKALIM SEN NE KADAR SOSYAL İKİLEMDESİN? ALTTAKİ BİNGOYU TAMAMLAYABİLİYOR MUSUN!

NOT: Social Dilemma Instagram gönderisinden alıntıdır.

Oyunlaştırmanın popüler Kanca (Hook) Modelinin kurucusu Nir Eyal’in de dediği gibi “Sen sosyal medyanın algoritmasından daha güçlüsün. Kontrolü eline al!”  

Bu yazı Gamfed Türkiye Gönüllülerinden Bahar GÜNER ve Özlem NAMLI’nın katkılarıyla yazılmıştır.

Twitter

Instagram

LinkedIn

Popüler İçerikler

"Aşk Solcudur..." Kızılcık Şerbeti'nde Deniz Gezmiş Anıldı
Müge Anlı'da Yeni Bir Fenomen Doğdu: Habibe Kendine Has Tarzı ve Tavrıyla Hepimizi Fena Gaza Getirdi!
Gazeteci Özlem Gürses TSK Hakkındaki İfadeleri Nedeniyle Gözaltına Alındı