Türk Lirası her geçen gün döviz karşısında eriyerek değer kaybediyor. Yurttaşlar yoksullukla boğuşurken ekonomik krizin etkileri de hayatın her alanında etkisini gösteriyor. Bugün 3 Aralık Dünya Engelliler Günü ama engelli yurttaşların ihtiyacı olan cihaz ve protezlerin fiyatı son bir yılda neredeyse ikiye katlandı. Engelli yurttaşlar ihtiyaçları olan cihazları alamıyor. Protez ve ortez kullanan engelli yurttaşlar ise bozulan, kırılan cihazlarını tamir dahi ettiremiyor.
BirGün'den İsmail Arı'nın haberine göre, işitme engellilerin kullanmak zorunda olduğu işitme cihazlarının, parçaları ve pilleri yurtdışında getiriliyor. Engellilerin kullanmak zorunda protez ve ortezler ise Türkiyede üretilmiyor. Yurttaşın parası değer kaybederken kur farkı nedeniyle cihazlara ve protezlere her geçen gün bir zam daha geliyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) da ortalama 8-10 bin TL’ye satılan işitme cihazlarını satın almak zorunda olan yurttaşlara desteği yok denecek kadar az. SGK, 18 yaş üstü çalışanların işitme cihazı ücretlerinin sadece 891 TL’sini ve emeklilerin ise bin 113 TL’sini karşılıyor. Ancak, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) milletvekillerinin ve vekil yakınlarının aldığı işitme cihazlarının yaklaşık dört katını, yani 4 bin 340 TL’sini karşılıyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) da ortalama 8-10 bin TL’ye satılan işitme cihazlarını satın almak zorunda olan yurttaşlara desteği yok denecek kadar az. SGK, 18 yaş üstü çalışanların işitme cihazı ücretlerinin sadece 891 TL’sini ve emeklilerin ise bin 113 TL’sini karşılıyor. Ancak, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) milletvekillerinin ve vekil yakınlarının aldığı işitme cihazlarının yaklaşık dört katını, yani 4 bin 340 TL’sini karşılıyor.
İstanbul İşitme Cihazları Satıcıları Derneği (İŞİTMER) Başkanı ve işitme cihazları satış ve uygulama merkezi sahibi E. Arslan Arslan, işitme cihazlarının, parçalarının ve pillerinin dahi kur farkı nedeniyle son bir yılda yaklaşık yüzde 85 oranında zamlandığını vurguladı.
SGK’nin acil olarak cihaz ödeme bedellerini arttırması gerektiğini belirten Arslan, “2008 yılında SGK, cihaz başına 18 yaş üstü çalışanlar için 800 TL ödüyordu ve bu da o günkü döviz kuruna göre 462 Euro’ya karşılık geliyordu. Bu yıl ise StaGK 18 yaş üstü çalışanların işitme cihazı bedellerinin sadece bin 113,75 TL’sini ödüyor. Ancak bu tutar güncel kurla yaklaşık 77 Euro’ya karşılık geliyor” dedi.
“Ortalama bir işitme cihazının fiyatı 10 bin TL. Emekli bir yurttaş veya asgari ücretli çalışan bu fiyatlarla nasıl işitme cihazı alacaktır? Bazı yurttaşlarımızın iki kulağında da işitme kaybı olabiliyor ve onların iki cihaz kullanması gerekiyor. Yani bu da iki ayrı cihaza para ödemeleri anlamına geliyor” diyen Arslan sözlerini şöyle tamamladı:
“TBMM işitme cihazı için milletvekili ve yakınlarına 4 bin 340 TL öderken SGK’nin vatandaşa bin 113 TL ödemesi eşitlik ilkesine de aykırıdır. Ayrıca, yapılan bir araştırmaya göre, işitme kaybı olan yurttaşların cihaz kullanılmaması demans ve alzheimer gibi hastalıkları tetikliyor. Çocuklar, öğrenciler ve her yaş grubu mağdur. SGK, özellikle okuyan ve öğrenme çağındaki çocukların cihaz ücretlerinin tamamı ödenmeli. Bu grupların cihazı erişimi oldukça önemli. Ülkede bin 800 civarında işitme cihazları satış ve uygulama merkezi var ve 200, 300 merkezinde bu şartlar altında batacağını düşünüyorum.”
Engelli yurttaşların kullanmak zorunda olduğu protez ve ortez fiyatları da son bir yılda ikiye katlandı. Ancak, SGK protez ve ortezler için ödediği ücreti yaklaşık 10 yıldır değiştirmedi. Bu nedenle ortaya çıkan binlerce liralık farkı kendi cebinden ödeyemeyen engelli yurttaşlar ya kırık ve bozuk protezlerini kullanmak zorunda kalıyor ya da evlerinden çıkamıyor.
Ankara’nın Cebeci semtindeki bir protez ve ortez uygulama merkezinin sahibi olan Cem Bölükbaşı, “SGK, diz altı protezlerin ortalama 3 bin 300 TL’sini karşılıyor. Biz ise bir diz altı protezini şu an 9 bin TL’ye yapıyoruz. Bu yılın başında ise 4 bin 500 TL’ye yapabiliyorduk. Ekonomik durum ve kur farkı nedeniyle fiyatlar ikiye katlandı. SGK, dirsek altı kol protezlerinin de sadece yaklaşık 2 bin TL’sini karşılıyor. Biz ise bu protezi 10 bin TL’ye yapabiliyoruz. Yılbaşında ise 4 bin 600 TL’ye yapabiliyorduk” dedi.