Türkiye Ekonomi Modeli'nin temelinin dayandığı düşük faiz politikası, ekonomist olduğunu belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 'faiz sebep, enflasyon netice' teorisine dayanıyor. Ancak modelde iyileşmesi amaçlanan birçok hedefe henüz ulaşamadık.
Biz de döndük, son günlerin gündemdeki merakı, sohbet arkadaşı, teknolojik İlber Ortaylı, yapay Özgür Demirtaş niteliğindeki, yapay zeka arkadaşımız ChatGPT'ye sorduk. Bakalım 'Faiz sebep, enflasyon sonuç mudur?' sorumuza yapay zeka ne cevap vermiş?
2021 yılı sonlarında Erdoğan'ın kullandığı ve ekonomistlerin çoğunun karşı olduğunu belirttiği, 'Faiz sebep, enflasyon neticedir. Bu da benim tezimdir' cümlesinden yola çıkarak yapay zekanın bu konuda ne düşündüğünü merak ettik.
'Faiz', ekonomik bir sistemde kredi faizleri gibi borçlanma maliyetlerini ifade eder. 'Enflasyon', ise fiyatların artması veya para biriminin değer kaybetmesi ile ilgilidir. Faiz oranları ve enflasyon arasında bir ilişki vardır.
Bu da talebi düşürerek, fiyatları aşağı çekebilir ve enflasyonu kontrol altına almaya yardımcı olabilir. Ayrıca, yüksek faiz oranları, bankaların kredi verme eğilimini azaltarak, para arzını kısabilir ve enflasyonu azaltabilir.
Bu, talebi artırarak, fiyatları yükseltebilir ve enflasyonu artırabilir. Düşük faiz oranları ayrıca bankaların kredi verme eğilimini artırarak, para arzını artırabilir ve enflasyonu yükseltebilir.
yanlış anlaşılmasın diye yazıyorum, erdoğanın dediğinin tam tersini, faizle enflasyon arasında ters orantılı bir ilişki var demiş.
En başından beri yüksek faiz de çok düşük faiz de zararlı birer argüman bizim için. Asıl sıkıntı faizin enflasyonun en yüksek olduğu dönemlerde arttırılıp dengelenmemiş olması ve tam tersine azaltılması. Önemli olan dengeli faiz oranıdır. Yapay zekaya veya erdoğana sormaya gerek yoktu olay hep buydu zaten. Ama asıl olay bu faiz oranının “dini” temeli olmayan anck dindar veya kendini müslüman sanan insanları politik çıkarlar için manipüle etmek anacıyla kullanılması. Asıl çirkin olay budur