Türkiye'de son 1 yıldır uygulanan yeni ekonomi modelinin yarattığı ortamda vatandaş kadar sermayedar da şikayetçi ancak ekonomi yönetimi uygulamalarının sonuna kadar arkasında duruyor. Enflasyondaki yükseliş kadar borçlanma, dış ticaret, güven, üretim gibi değerler de bir bütün içinde iyileşme göstermiyor. Son yıllarda hem bireyselde vatandaşı ilgilendiren verilere hem de makro ekonomi çerçevesinde verilere bakmaya çalışalım birlikte. Haydi başlayalım👇
2020 Aralık ayında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 'Ben tıp mensubu değilim, benim alanım ekonomi' derken, 2021 Kasım'da 'Ben ekonomistim, siz ne kadar kaynak oluşturursanız, devletin kasasından da bir kuruş çıkmaz' demişti. Bir kaç gün sonra yaptığı bir konuşmada da, 'Biz ekonominin kitabını yazdık, yazmaya devam ediyoruz' demişti. 2021 Aralık ayında da Cumhurbaşkanı Erdoğan, yeni ekonomi modelini şu sözlerle savunmuştu:
Sanayi kapasitemizi hızla geliştirirken, düşük faiz ve dengeli kur ile üretimi ve istihdamı adım adım daha ileriye taşıyacağız. Biz ne yaptığımızı biliyoruz. Nasıl yapacağımızı biliyoruz. Nereye gideceğimiz biliyoruz. Ne elde edeceğimizi de biliyoruz. Bir müddet sonra bu çalışanların ücretlerinden kamu gelirlerine kadar her alanda kazanç olarak kendini hissettirmeye başlayacaktır.
Erdoğan, 'Ekonomide ne yaptığımızı gayet iyi biliyoruz. Türkiye'nin ihtiyacı, faizi yükseltmek değil, yatırımı, istihdamı, üretimi ihracatı ve cari fazlayı artırmaktır' derken, 'Kimsenin paranın değerinden endişe ederek, döviz ve altına yönelmesine sebep kalmamıştır. Vatandaşlarımızı TL mevduatına dönmeye davet ediyorum' dedi.
TÜİK'in 2021 yılı 'Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması'nda yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir gelirindeki verilerle TCMB'nin yıl sonu dolar satış verisini birleştirdiğimizde şöyle bir görünüm çıkıyor ortaya👆Bu ne demek? Gelir artmış TÜİK'e göre ancak dünyadan aldığımız pay düşüşte. Bir de henüz 2022'yi göremiyoruz.
Ülkenin gelirindeki durum da mevsimsel etkilerden arındırılmış durum bu şekilde ancak 2022 ilk çeyreği içeriyor. TÜİK verileriyle oluşturulmuştur.
Cari fazla hedefiyle çıkılan yolda 2021 Ekim sonrasında açık sürüyor. Hatta ocak ayında verilen açık 2013 Aralık ayından sonra görülen en yüksek açık oldu.
2020 yılında pandemiyle yaşanan düşüş 2021 yılında yükselişte etkisini gösterirken, 2021 yılında da yaşanan tam kapanma süreçlerinin 2022'deyse baz etkisini çok etkilemediği görülüyor.
Bu kadar emin olunan bir model ile 2023'te TL'de değer kazanımıyla, refahın arttığı, gelir adaletsizliğinin azaldığı ve Türkiye'nin yeniden büyük ekonomilere yaklaştığını ummaya devam ediyoruz. Siz ne dersiniz? Yorumlarınızı bekliyoruz.