Efkan Ala, 1988 senesinde yaptığı kaymakamlık stajı ile bürokrasi kariyerine başladı. Sakarya Valiliği'nde göreve başlayan Ala, Bolu'nun Gölyaka ve Isparta'nın Sütçüler ilçelerinde Kaymakam Vekilliği görevini üstlendi. Ardından, yurtdışı stajı için bir yıl da İngiltere'de eğitim gördü.
1991 yılında ise Trabzon'un Dernekpazarı ilçesine kaymakam olarak göreve getirildi. Trabzondaki görevinden sonra iki yıl Ordu Kabataş İlçesi Kaymakamlığı'nı yaptı, ardından iki yıl da Tunceli Vali Yardımcılığı görevini üstlendi.
1999 yılından itibaren İçişleri Bakanlığı'nda Eğitim Dairesi Başkanlığı Şube Müdürlüğü ve İller İdaresi Genel Müdürlüğü Daire Başkanlığı görevlerini yerine getirdi.
2001 ila 2003 yıllarında Turizm Bakanlığı'nda, Turizm Eğitimi Genel Müdürlüğü ve Bakan Müşavirlik gibi görevlerde çalıştı.
Ocak 2003'te Batman Valiliğine, Eylül 2004'te Diyarbakır Valiliğine atandı.
26 Aralık 2013 tarihinde 61. Türkiye Hükümeti'nde dışardan atama yoluyla İçişleri Bakanlığı'na ataması yapıldı. 62, 64 ve 65. Hükümet'in İçişleri Bakanı olarak görev yapan Ala, 2016 senesinde ise İçişleri Bakanlığından istifa etti.
25. Dönem Erzurum, 26. Dönem Bursa Milletvekili olarak seçildi. Efkan Ala, 2020 senesinin Kasım ayında bu yana AK Parti Dış İlişkiler'den sorumlu Genel Başkan Yardımcısı olarak görev yapmaktadır.